‘Het sociaal leenstelsel moet worden afgeschaft en moet worden vervangen door de basisbeurs.’
Hallo, mijn naam is Bente Philippens en ik ben tegen de stelling ‘Het sociaal leenstelsel moet
worden afgeschaft en moet worden vervangen door de basisbeurs.’ Mevrouw de voorzitter, ik wil u
graag meenemen naar het jaar 2015, hét jaar waarin de basisbeurs werd afgeschaft en het sociaal
leenstelsel officieel werd ingevoerd. Voor veel studenten een erg negatieve verandering, maar is
het sociaal leenstelsel wel zo negatief als dat het lijkt? Het werd ingevoerd vanuit het oogpunt dat
het vrijgekomen
budget geïnvesteerd kon worden in het onderwijs, dat gaat volgens berichtgeving van de TU Delft
jaarlijks om zo’n 1 miljard euro. Een ander voordeel van het sociaal leenstelsel is dat studenten
hun eigen studie bekostigen, in het geval van de basisbeurs zou de studie van iemand die besluit
wel 6 jaar te gaan studeren, betaald worden van het belastinggeld van andere hardwerkende
mensen; en dat is natuurlijk niet terecht. Een argument dat de tegenstander zou kunnen gebruiken
is dat minder studenten besluiten te gaan studeren of bijvoorbeeld een masteropleiding te doen,
maar studeren wordt zo belangrijk geacht dat de kosten weinig invloed hebben op de keuze om te
studeren. Ook konden studenten moeilijk rondkomen van de basisbeurs. Daarom ben ik tegen de
stelling.
1. Uit cijfers van het Centraal Bureau van de Statistiek blijkt overigens dat in 2017 bijna de helft
van de studenten in het hoger onderwijs geen lening bij de overheid afsloot. En dus ook geen
schuld opbouwde in dat jaar, dat betekent dus dat niet alle studenten een studieschuld hebben; en
er ook genoeg studenten zijn die dit dus helemaal niet nodig hebben.
2. Het sociaal leenstelsel geeft studenten een verantwoordelijkheid gevoel, ze willen hun studie zo
snel mogelijk afronden omdat ze dan minder hoeven te lenen.
3. Studenten verdienen ook meer bij. Dit blijkt uit berichtgeving van de NOS. In 2019 was dat
gemiddeld 550 euro per maand. Dat komt niet doordat meer studenten zijn gaan werken; dat
percentage is stabiel rond de 85 procent. De hogere verdiensten komen vooral doordat werkende
studenten meer uren zijn gaan werken. Daarnaast speelt mee dat ze per uur meer zijn gaan
verdienen. Zo is het minimumjeugdloon verhoogd en is de leeftijd waarop jongeren het
minimumloon voor volwassenen krijgen verlaagd.
Dus studenten gaan steeds meer werken, de tegenstander zou kunnen zeggen dat die werktijd ten
koste gaat van hun studietijd, en dat is ook zo. Maar er zijn veel studenten die onnodig maximaal
lenen en niet werken; en het geleende geld vervolgens aan onnuttige dingen uitgeven.
4. Hans Vossensteyn, voormalig directeur van CHEPS, een onderzoekinstituut van de Universiteit
Twente, ziet totaal geen heil in het afschaffen van het huidige leenstelsel. “Met de basisbeurs werd
jaarlijks een miljard euro uitgedeeld. Een groot deel van dat bedrag kwam terecht bij studenten uit
gezinnen die het onderwijs prima zelf konden betalen.” Vossensteyn gelooft daarom nog steeds in
het oude elan van het leenstelsel: “Mensen die het meest profiteren van hun opleiding, betalen
daarvoor de rekening.”
5. Studeren is voor studenten een investering in de toekomst, daarom is het helemaal niet zo
slecht voor studenten om hun studie zelf te bekostigen, dit geeft hen een gevoel van
verantwoordelijkheid. Ook ronden studenten hun studie sneller af sinds de invoering van het
sociaal leenstelsel. Ook is het niet de bedoeling dat de studie van mensen die langer willen
studeren wordt betaald van het belastinggeld van andere hardwerkende mensen.
6. Ook is het niet zo dat studenten in het geval van de basisbeurs ‘gratis geld’ krijgen. Gratis geld
bestaat niet, ook dan niet. In ruil voor geld moeten studenten hun studie afronden binnen 10 jaar,
want als de studie niet binnen 10 jaar afgerond kan worden moet het geleende bedrag gewoon
weer terug betaald worden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Bentephilippens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,59. Je zit daarna nergens aan vast.
