Biologie – T4 Transport
Renashae Ugueto
Basisstof 1
Transport bij planten
Binnen en buiten de vaatbundels
Binnen de vaatbundels
Worteldruk
Respiratie (verdamping)
Vatenstelsel
Houtvaten
Bastvaten
Houtvaten
Definitie
Transportkanaal voor zouten en water en soms voor organische stoffen.
Plaats = binnenkant plant.
Transport houtvaten = voornamelijk als gevolg van respiratie van water en van
capillaire werking.
Anorganische sapstroom
Capillaire werking
Definitie
Opstijging van een vloeistof, meestal water, in nauwe kanalen door onderlinge
aantrekking van moleculen.
Cohesie + adhesie in houtvaten.
Anorganische sapstroom
Synoniem: opwaartse sapstroom.
Definitie
Transport van water en zouten via de wortels naar de stengels/bladeren.
,Cohesiekrachten
Definitie
De onderlinge aantrekkingskracht tussen dezelfde moleculen.
Planten = aantrekking van watermoleculen.
Adhesiekrachten
Definitie
De aantrekkingskracht tussen moleculen van verschillende stoffen.
Planten = watermoleculen ‘plakken’ aan de celwand.
De cohesie- en adhesiekrachten zijn sterker dan zwaartekracht. Daarom kan het
water naar boven worden getransporteerd.
Bastvaten
Definitie
Transportkanalen in de bast (schors) die vooral bedoeld om suikers te vervoeren
die gevormd zijn in het blad.
Plaats = tegen de bast.
Organische sapstroom.
Organische sapstroom
Definitie
Transport van water en assimilatieproducten uit de bladeren naar de rest van de
plant.
Wortels = opslag glucose in de vorm van zetmeel.
,Wortelharen
Definitie
Uitgegroeide cellen van de epidermis (opperhuid).
Zorgen voor fijne vertakkingen die het worteloppervlak sterk vergroten.
Centrale cilinder
Definitie
Het centrale deel van een plantenstengel of -wortel.
Hierin liggen de hout- en bastvaten.
Endodermis
Definitie
De buitenste laag cellen van de centrale cilinder.
Zorgt voor selectieve opname van mineralen.
Opnameproces
Water met opgeloste mineralen opname door wortelharen diffusie via
schors naar endodermis.
Bandjes van Caspary
Definitie
Een bandje van wasachtige stof die ondoordringbaar is voor water, mineralen en
gas.
Plaats = boven-, onder- en zijkant van de endodermiscelwand.
Verhindert dat het water met opgeloste mineralen terugstroomt vanuit de centrale
cilinder naar het schors.
, Alleen door actief transport kunnen de mineralen naar de houtvaten vervoerd
worden. Mineralen moeten eerst door de endodermiscellen voordat het de
houtvaten bereikt.
Dus: schors endodermiscellen centrale cilinder.
Gevolg: mineralenconcentratie is hoger in de centrale cilinder dan in de schors.
Worteldruk
Definitie
Druk in de houtvaten als gevolg van osmose door actief transport door de
endodermiscellen vanuit de wortelschors naar de houtvaten.
Huidmondjes
Definitie
Openingen in de opperhuid van de plant, bestaande uit twee sluitcellen (T5) rond
een regelbare spleet.
Dienen voor gaswisseling (T5).
Geen cuticula.
Wel bladgroen.
Functies
Opname CO2
Afgifte O2
Anorganische sapstroom op gang houden dmv waterrespiratie.
Sluiten als/bij
Het donker is
Het te droog is
Te lage temperatuur.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Renashae. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.