Samenvatting
Samenvatting/hoorcollege aantekeningen Wetenschapsfilosofie & Methodologie 2021/2022
Samenvatting/hoorcollege aantekeningen Wetenschapsfilosofie & Methodologie 2021/2022. Cijfer tentamen: 7
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 61 pagina's
Voorbeeld 4 van de 61 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Wetenschapsfilosofie en MethodologieHoorcollege 1: botsende visies op wetenschap
1.1 Inleiding: het huidige probleem met feiten.
Wordt corona verspreidt door 5g masten?
ja= mythe
nee= feit
Feiten staan vaak ter discussie. Waarom is het belangrijk om de feiten te weten?
- om keuzes te maken
- om beslissingen te nemen
- om beleid te maken
- om onderscheid te kunnen maken tussen waar en niet waar
Waar kijken we meestal naar voor de feiten?
- wetenschap: natuur- en sociale wetenschappen
- wetenschap als het kroonjuweel voor het menselijk denkvermog en ‘crowning
achievement of human mind’ (openingszin van het boek, blz 15)
Wetenschap heeft ook natuurlijke feiten: bijv. griep wordt veroorzaakt door
griepen, water kookt vanaf 100 graden.
Wetenschap heeft ook sociale feiten: we leven langer dan vroeger, er zijn minder
mensen arm en meer mensen zijn geletterd.
Wetenschap heeft ook technologische feiten: zelf sturende auto’s, Dolly en
Snuppy; gekloonde beesten, MRI scans.
1.2 Twee filosofische posities t.o.v. wetenschap
Twee filosofische basis visies op wetenschap, Sciëntisme & Scepticisme.
Sciëntisme: wetenschap is verreweg superieur aan alle andere pogingen om
kennis te borgen: wetenschappelijk wetten bieden zekerheid.
- Tijdperk van zekerheid
- onze geest is een perfecte spiegel van de werkelijkheid
- andere kernbegrippen: Feiten, wetenschap is de waarheid, rationaliteit
- Associaties: Modernisme ( moderne denken: rationeel seculier denk zelf na,
gebruik alleen rede), moderniteit
- Kennis en waarheid worden alleen door en in wetenschap gevonden
- de wetenschappelijk methode is de enige methode om feiten en waarheid te
verkrijgen
Scepticisme: wetenschap geeft geen zekerheid, het is gelijk aan andere vormen
,van kennis, wetenschap is een geloof.
- kritische denken over wetenschap, de methodes en grenzen van wetenschap,
een plurastische opvatting over rationaliteit is een ideologie.
- meer dan één waarheid, waarheid is een ervaring, onzekerheid. Kennis is
onderdrukkende macht, wetenschap is een ideologie.
- Ons hoofd is een gebroken spiegel; we weten niet en zullen ook nooit iets weten
- Associaties: postmodernisme (= denken cultuur na modernisme: ook seculier
maar verschillende individuele en emotionele expressieve staat centraal)
- kennis en waarheid zijn sociale constructies die deconstructie nodig hebben,
relativisme
- ‘Alles kan’ ;
- een van de iconen van de 20ste eeuw scepticisme: Paul Feyerabend
Sciëntisme versus scepticisme in de filosofie
Als een familieruzie tussen filosofen. Filosofisch scepticisme is kritisch denken over
wetenschap binnen de grenzen van de filosofie. Een relativistische (=alles is
relatief), radicale interpretative van interpretatie of filosofische sceptisme is als
een uitslaande brand in de samenleving gekomen. In CW termen: misinformatie
(niet science based, niet waar, mythe) en desinformatie.
Doorlopend debat, komt steeds terug in het boek dat we gaan bepreken. Het is
een spectrum (spectrum wordt gebruikt om iets te classificeren in termen van zijn
positie op een schaal tussen twee extreme punten)
Hoe verkennen we de wereld om ons heen?
Verkennende mensen: mensen zijn onderzoekende wezens: nieuwsgierigheid
definieert het menselijk bewustzijn. Observaties geven ons bewijzen voor onze
verklaringen. Wat voor soort onderzoek stijlen hebben we als mensen? Twee
basale onderzoekstijlen:
1. Naïef onderzoek: niet geformaliseerde, niet systematische en niet
gecontroleerde vorm van het verzamelen en samenvatten van informatie tot
naïeve theorieën.
ook wel bekend als:
- common sense: wat we in het dagelijks leven doen
- Pre- modern denken: religieus denken, geloof in en gegeven waarheid (bv door
god)
- Niet geavanceerd: manieren van kennis van de werkelijkheid
Methoden van kennen
- Vasthoudendheid: wat algemeen als waar wordt gezien, deze methode bepaalt
de waarheid, of stelt verklaringen vast, door te beweren dat iets waar is,
,simpelweg omdat algemeen bekend is dat het waar is. Punt uit.
- Autoriteit: mensen met hoge status spreken de waarheid, bij deze methode
wordt de waarheid vastgesteld wanneer iemand of iets waar ik veel respect voor
heb, de waarheid zegt. Ik kan de diagnose van mijn ziekte door mijn arts als
waarheid accepteren omdat mijn arts in het verleden gelijk heeft gehad, of omdat
mij is geleerd dat artsen deskundig zijn in wat ze doen. Of ik beschouw een
religieuze tekst of een politiek traktaat als de distillatie van de waarheid, omdat
het bronnen zijn van gezaghebbende uitspraken.
- Redelijk mens (a priori methode): rede van logische consistentie zijn belangrijk,
in een gesprek samen tot een kennis komen. In dit opzicht zal alles wat als waar
wordt beschouwd het product zijn van een sociaal proces waarbij veel autoriteiten
betrokken zijn, in plaats van de verklaring van één enkele autoriteit.
Associaties
- Vooroordelen, overtuigingen, populair scepticisme sommige vormen van
postmodernisme (Postmodernisme stellen dat er geen bewijs is in
wetenschap. Er zijn meerdere bewijzen en methodes), mythes
Slogan:
- ‘ik heb een theorie’: het gebruik van het woord theorie als eigen een hypothese
wordt bedoel (speculatie)
- ‘het snap gevoel’
Voorbeelden van naïeve onderzoek stijlen: astrologie, religie, bijgeloof,
complottheorie.
2. De wetenschappelijke methode: zeer hoog geformaliseerde, systematische en
gecontroleerde vorm van onderzoek. Bewust van observaties en redeneringen zijn
foutgevoelig (error prone).
Wetenschap verschuift de locatie van de waarheid van individuen naar groepen,
door een aantal regels in te stellen die kunnen rekenen op wederzijdse
instemming.
Ook wel bekend als:
- de wetenschappelijke methode
- modern denken
- analytisch- empirisch benadering (logisch benaderen en gaat testen in de
werkelijkheid)
Associaties
- verschuiving naar kritisch- analytisch onderzoek doen vergelijk met naïef
, onderzoek
- interne beliefs horen ondersteund te worden met extern bewijs (waarnemingen)
- methodologisch strak, modelmatig
‘Slogan’
Waarheid is een objectieve werkelijkheid ‘buiten de mens’, onze ideeën
veranderen de realiteit niet. We ontwikkelen theorieën die waar zijn.
Voorbeelden van producten en methodes van de wetenschappelijke onderzoek
stijl: empirisch cyclus, multilevel model, wetenschappelijk tijdschrift.
Waar worden deze methodes in het dagelijks leven gebruikt?
Wetenschappelijk onderzoek; laboratoria en experimenteel onderzoek zijn de
symbolen van wetenschappelijk onderzoek in de natuur- en sociale
wetenschappen
Wetenschappelijk onderzoek leidt tot kennis. Wat is kennis?
Kennis is een gerechtvaardigde ware overtuiging.
Hoorcollege 2: filosofie en kennis
2.1 Weten is herinneren: Plato
Terug in de tijd tot 427-322 voor onze jaartelling (BCE). Plato leerling van Socrates
(470 – 399 BC). Aristoteles leerling van Plato. Was het niet vaak met hem eens.
Antwoord van Plato (427 – 347 BC): Rationalisme.
Hoe krijgen mensen toegang tot ware kennis? Moeilijk te weten wat we weten en
hoe we kunnen rechtvaardigen wat we weten. Kennis is een gerechtvaardigde ware
overtuiging (Justified true believe). Of een waar oordeel met een verantwoording.
Waar= komt overeen met de feiten (correspondentietheorie van de waarheid)
Gerechtvaardigd= met een goede reden
Hoe krijgen mensen toegang tot ware kennis?
Zonder een verklaring/rechtvaardiging telt een overtuiging niet als kennis. Bovenop
waar moet je gerechtvaardigde redeneren geven om het te geloven. Dit is geen
gemakkelijke taak.
Dit is een eeuwenoude vraag. Het is een ontologische vraag. Ontologie=(hoe is de
wereld) de studie naar het zijn.
- Waarom is er iets en is er niet niets?
- waar is de wereld van gemaakt?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rubyvanwilsum. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
