In dit document staat de samenvatting biologie van Thema 3 uit het boek Biologie voor jou. Elk onderwerp is behandeld, alle begrippen staan dikgedrukt en gemarkeerd & er staan bij moeilijke onderwerpen plaatjes voor verduidelijking.
1. Fenotype en genotype
Fenotype en genotype
Fenotype: de waarneembare eigenschappen van een individu.
Genotype: de informatie voor alle erfelijke eigenschappen van een individu.
--> Bij de bevruchting komt erfelijke informatie van de vader en moeder samen.
Vanaf dat moment ligt het genotype vast.
Chromosomen
Bij de mens komen in het lichaam 23 paar chromosomen voor.
– 22 chromosomenparen -> 44 autosomen (chromosomen). De chromosomen
van zo’n paar zijn gelijk aan elkaar en heten daarom homologe chromosomen.
– 1 paar geslachtschromosomen (bepaling van geslacht).
Karyotype (chromosomenportret of karyogram) = rangschikking van
chromosomen in een cel.
Genen
Gen: een deel van een chromosoom dat de informatie bevat voor een of meer
erfelijke eigenschappen of een deel van een erfelijke eigenschap.
– Allel: variant van gen (bijv. voor haarkleur).
Nucleotiden: bouwstenen van DNA
- Een nucleotide bestaat uit een fosfaatgroep, desoxyribose & een stikstofbase.
- Elke keten bestaat uit vele duizenden aan elkaar gekoppelde nucleotide.
- In een DNA-molecuul komen 4 verschillende stikstofbasen voor: adenine (A),
thymine (T), cytosine (C) en guanine (G). Ze vormen vaste paren (basenparing).
Adenine is steeds met thymine verbonden, en cytosine steeds met guanine.
DNA-sequentie: specifieke volgorde van de stikstofbasen in een gen.
gen gen
, Genoom: alle DNA-moleculen in een cel.
Genen kunnen aan- en uitgezet worden.
– Genexpressie: aanzetten van genen. Hierdoor komen erfelijke eigenschappen
tot uiting.
– Inactivatie: het uitzetten van genen.
Invloed van milieufactoren en modificaties
Het fenotype wordt bepaald door het genotype en door milieufactoren (bijv.
licht, voeding, temperatuur, opvoeding).
Modificatie: verandering van het fenotype.
– De informatie in de chromosomen verandert niet en wordt niet doorgegeven
aan nakomelingen.
• Aangeboren afwijking: ontstaan van afwijking, aandoening of ziekte in de
baarmoeder.
• Erfelijke ziekte: genetisch doorgegeven ziekte (etc.) door ouders.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisdeback. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,10. Je zit daarna nergens aan vast.
