Zeer handige samenvatting. Samenvatting met veel structuur en extra informatie. Afbeeldingen en powerpoints zitten erin verwerkt dus dit is het enigste wat je nog zou moeten bekijken en studeren.
, Embryologie Les 1
Hoofdstuk 1: Gametogenese
- Versmelting mannelijke en vrouwelijke gameet zygote
Gameten: gespecialiseerde cellen om vaderlijke en moederlijke chromosomen door te
geven aan volgende generatie
- In een individu
Germen: gameten + voorloper stadia van gameten
Geslachtscellen
Kunnen als enige meiose ondergaan
Soma: somatische cellen
Lichaamscellen
- Gameten zij ontstaan uit oergonocyten die vroeg differentiëren tot oögonia/ spermatogonia
Vanuit hier ontwikkelen rijpe gameten
Rijpe gameten zijn haploïd n chromosomen
Gameten ontstaan door reductiedeling (meiose) van spermatogoniën en
primaire oöcyten
Oergonocyten Oögonium rijpe eicel (= Oögenese)
Primordial Germ Cells Spermatogonium spermatozoïde (= Spermatogenese)
- Meiose: bevat 2 delingen
1ste deling: chromosomen worden gehalveerd haploïde toestand
2de deling: chromatiden verdeeld over 2 dochtercellen
Gelijkaardig met mitose, maar hier met haploïde cel
Wordt pas na bevruchting bij eicel afgewerkt
Dus uit 2n, 2C cel 4n, C cellen
Versmelting haploïde gameten diploïde zygote
Deelt verder via mitose
Chromosoomaantal blijft constant bij elke generatiewisseling
- Bij geboorte meisje:
Bezit definitief aangelegde voorraad primaire oöcyten in ovarium
De oögoniën (stamcellen van geslachtscellen) delen tijdens foetale periode, tot einde 7de
maand
Alle oöcyten beginnen vanaf maand 7 gelijktijdig met profase van 1e meiose
Blijven in deze toestand tot ovulatie (elke maand van ongeveer 10-55jaar)
= primaire oöcyten
Omgeven door laag follikelcellen geheel = primordiale follikel
Kan tientallen jaren in ruststadium blijven (hoe langer, hoe minder
kwaliteit)
1
,- Ontwikkeling primaire follikel:
De ontwikkeling is afhankelijk van het follikelstimulerend hormoon (FSH)
en luteïniserend hormoon (LH) (geproduceerd door hypofyse)
Door hormonen: primaire oöcyten werken eerste meiose af, follikels
worden kubisch en Meerlagige
Folikkelcellen zijn vanaf dan granulosacellen
In massa van granulosacellen komen holtes versmelten met elkaar 1
centrale holt = follikelholte
Daarin ligt: oöcyte, omgeven door krans van granulosacellen = corona
radiata
Xgeheel is cumulus oophorus
= Rijpe follikel/ follikel van de graaf, diameter= 1,5-2 cm
Rond granulosacellen: laag glycoproteïnen = zona pellucida
Aan rand (periferie) van granulosacellen: theca folliculi ontwikkeld
uit stromacellen in ovarium
Theca folliculi: bindweefselachtige cellen
Theca-intern cellen: binnenste laag
o Secreteren steroidhormonen dat wordt
gebruikt door granulosacellen voor
productie van oestrogeen
Theca externa cellen: buitenste laag
o Behouden bindweefselaspect
2
, - Ovulatie
Rijpe follikel barst open aan oppervlakte van ovarium
Secundaire oöcyte wordt vrijgesteld en opgevangen in het verbrede deel van de eileider
(tuba uterina): infundibulum
Op rand van infundibulum: tentakelachtige uitlopers (fimbiae) die tegen ovarium liggen
Zorgen dat ovuleren oöcyte in eileider terecht komt
- Na ovulatie
Granulosacellen en thecacellen vormen corpus luteum (geel lichaampje)
Secreteert oestrogeen en progesteron bereid baarmoeder voor op komt van
bevruchte eicel
Geen zwangerschap: geel lichaampje wordt corpus albican (wit lichaampje) dat
gefagocyteerd wordt door macrofagen
Eicel moet binnen 12u bevrucht worden of sterft af
Uit 1 primaire oöcyte 1 secundaire oöcyte die bevrucht kan worden
Andere dochtercellen die ontstaan tijden meiose zijn poollichaampjes, weinig
cytoplasma en niet functioneel sterft snel af
Daardoor geen 4 dochtercellen maar maar 1
- Totale vooraard primaire oöcyte bij geboorte = 500.000-200.000
Maar slecht rond 450 ontwikkelen tot rijpe follikels
Per cyclus: ±5-15 follikels geactiveerd
Maar 1 groeit tot rijpe follikel
(follikelselectie)
Andere sterven af =
follikelatresie
Als follikel lange rustperiode heeft, soms
40 jaar, kan genoom wijzigen
Daarom: kinderen na 35jaar
grotere kans op ‘defecten’
Vb. door niet-disjunctie
van paar homologe
chromosomen tijdens
meiose trisomie of
monosomie
Monosomie is niet
levensvatbaar
Trisomie 21= downsyndroom
Klinefelter syndroom: (47, XXY) niet-disjunctie van X chromosoom
o Onderontwikkelde testes, lichte borstontwikkeling, lange
ledematen te lage testosteronproductie
o Meestal onvruchtbaar
Turnersyndroom: (45, X) monosomie X-chromosoom
o Klein, hartafwijkingen, pubertijd treedt niet spontaan op, geen
of niet-werkende eierstokken, geen spontane zwangerschap
- Bij man: postnataal vermenigvuldigen de spermatogoniën in zaadbuisjes tot op hoge leeftijd
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmavp2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.