Volledige samenvatting van het vak Personen-, familie- en erfrecht, Bachelor II Universiteit Leiden . Combinatie van hoorcolleges, literatuur en werkgroepen
8 EVRM: family life
1.Een ieder heeft recht op respect voor zijn privéleven, zijn familie- en gezinsleven, zijn woning en
zijn correspondentie
2.Geen inmenging van enig openbaar gezag is toegestaan in de uitoefening van dit recht, dan voor
zover bij de wet is voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk is in het belang van
de nationale veiligheid, de openbare veiligheid of het economisch welzijn van het land, het
voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de
goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen
Valkenhorst
Wetsbepalingen: art. 8 EVRM
Kern: afweging van betrokken belangen bij het recht van een kind om te weten wie de vader is (recht
op afstamminskennis)
HR:
- In casu staan het recht op privéleven ex art 8 EVRM (family life) van de ouders tegenover het
recht van het kind (eiseres) om te weten van wie zij afstamt
- Het recht om te weten van welke ouder men afstamt is niet absoluut: het moet wijken voor
de rechten en vrijheden van anderen wanneer deze in het gegeven geval zwaarder wegen.
- Wat betreft de onderlinge rangorde tussen het recht van de moeder en het recht van het
kind i.c. moet worden geoordeeld dat het recht van het kind prevaleert
- Een ogv 1:253b lid 1 gezaghebbende ouder heeft de verantwoordelijkheid om ogv 1:247 lid 1
en 2 statusvoorlichting te geven (informatie te geven)
c) Is het recht op afstammingskennis van de beide kinderen gewaarborgd?
Mees: Ja, zie Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting
- Algemene informatie over de donor vanaf 12jr o.g.v. art. 3 lid 1 sub b jo. art. 2 lid 1 sub b
Wdkb (zoals fysieke kenmerken, opleiding en beroep)
- Persoonsidentificerende gegevens vanaf 16jr o.g.v. art. 3 lid lid 2 jo. art. 2 lid 1 sub c Wdkb
Kees: afhankelijk van Roos en Wendy
Donorwet is niet van toepassing
Valkenhorst arrest: je hebt recht om te weten wie je ouders zijn, tenzij…
(belangenafweging)
Recht op afstammingsinformatie is niet gewaarborgd
Als roos en wendy het niet goed geregeld hebben etc.
Kees is afhankelijk van de welwillendheid en het besef van roos en wendy
,1:197-1:199: familierechtelijke betrekkingen
Degene die elkaars bloedverwant zijn staan in familierechtelijke betrekking met elkaar
Nauwheid van de relatie tussen familieleden vaststellen wordt gedaan door te kijken naar het aantal
geboortes die twee personen van elkaar scheidt. Dit wordt uitgedrukt in de graad:
- Eerstegraads: vader en moeder (in rechte lijn)
- Tweedegraads: grootouders, broers en zussen (in rechte lijn/zijlijn)
- Derdegraads: ooms en tantes (in zijlijn)
- Vierdegraads: neven en nichten (in zijlijn)
1:3 Graad van bloed- en aanverwantschap: terminologie
Verwantschap is het bezit van een gemeenschappelijke voorouder
- Graad: de afstand tussen twee bloedverwanten (aantal geboortes die twee personen van
elkaar scheidt
- 1:3 lid 1: Bloedverwanten: door geboorte met elkaar verbonden (gemeenschap. stamvader)
juridisch bloedverwant: bloedverwanten die in familierechtelijke betrekkingen tot
elkaar staan (bv. moeder en kind, als ouders niet zijn getrouwd moet vader het kind
eerst erkennen)
biologisch bloedverwant: drukt uit, uit wie het kind biologisch voortkomt. Dit heeft
verder geen gevolgen in het recht
- 1:3 lid 2: Aanverwant: relatie tussen echtgenoten en bloedverwanten van andere
echtgenoot (schoonfamilie)
Ontstaan van familierechtelijke betrekkingen (en daarmee de juridische relatie)
Art 1:198: moeder van het kind is:
a. De moeder uit wie het kind geboren is
b. De duomoeder: de vrouwelijke partner van de moeder op grond van de Wet lesbisch
ouderschap; door afgeven van een (donor)verklaring dat de identiteit van de zaaddonor
onbekend is ontstaat automatisch moederschap voor de duomoeder
Moederschap van rechtswege
c. Vrouw die het kind heeft erkend (1:203); kan alleen als het kind geen juridische vader heeft.
Immers een kind kan volgens de Nederlandse wet maximaal twee ouders hebben
d. Vrouw wier ouderschap gerechtelijk is vastgesteld: gebeurt vaak naderhand, als kind
volwassen is en op aanvraag van kind. Werkt terug met de dag van de geboorte; niet-
erkende kind kan dan naam van vader/moeder dragen en erfenis claimen
e. Vrouw die het kind heeft geadopteerd
Art 1:199: vader van het kind is:
a. De man met wie de moeder gehuwd is of een geregistreerd partnerschap mee heeft
Vaderschap van rechtswege: het huwelijk moet nog wel bestaan
Let op: donorverklaring niet nodig (bij vaderschap is een anonieme donor niet vereist)
b. De man wier huwelijk of geregistreerd partnerschap binnen 306 dagen voor de geboorte van
het kind is ontbonden door zijn dood
c. Man die het kind heeft erkend (1:203)
d. Man wier ouderschap gerechtelijk is vastgesteld: gebeurt vaak naderhand, als kind
volwassen is en op aanvraag van kind. Werkt terug met de dag van de geboorte; niet-
erkende kind kan dan naam van vader dragen en erfenis claimen
e. Man die het kind heeft geadopteerd
Familierechtelijke betrekking is relevant ten aanzien van:
- Art 1:392 e.v.: alimentatie; levensonderhoud van kind claimen bij vader (allerhoogste goed)
- 4:10: erfrecht: aanspraak op legitieme portie
, - 1:245 jo 1:246: ouderlijk gezag, wanneer geen sprake van huwelijk/geregistreerd wel eerst
apart geregeld worden
- 1:4 e.v.: naamrecht
- Nationaliteit op grond van sanguinis beginsel
Ontkenning van ouderschap
Art 1:200 en 1:202a lid 1
Ontkenning van vaderschap
- 1:200 lid 5: ontkenning door vader van vaderschap: binnen 1 jaar na kennisname dat hij niet
de biologische vader is
- 1:200 lid 5: ontkenning door moeder van vaderschap: binnen 1 jaar na de geboorte van het
kind
- 1:200 lid 2: ontkenning kan niet indien de man voor het huwelijk/geregistreerd partnerschap
kennis heeft gedragen van zwangerschap
- 1:200 lid 3: ontkenning kan niet indien de man heeft ingestemd met de daad die de
verwekking als gevolg heeft gehad (e.g. toestemming tot overspel staat in de weg aan
ontkenning van vaderschap)
Lid 2 en 3 is niet van toepassing bij bedrog door moeder over de verwekker
Ontkenning van duo-moederschap
- 1:202a lid 3: binnen 1 jaar na de geboorte van het kind
- 1:202a lid 2: ontkenning kan niet indien vrouw (duomoeder) voor het huwelijk/geregistreerd
partnerschap kennis heeft gedragen van zwangerschap door donorbevruchting
Ontkenning door meerderjarig kind
- 1:200 lid 6 óf 1:202a lid 4: binnen 3 jaar nadat hij/zij meerderjarig is geworden
Bijvoorbeeld toegepast in het geval dat de erkende vader niet de echte vader blijkt
Ontkenning door minderjarig kind
- 1:212: het kind kan ontkenning ouderschap verzoeken indien minderjarige is
vertegenwoordigd door een bijzondere curator
, Terminologie rond biologisch vaderschap
De wet maakt onderscheid tussen twee type biologisch vaderschap:
- Verwekker: de man met wie de moeder het kind verwekt heeft
1:394: verplicht tot levensonderhoud
- Donor: geen verwekker, maar heeft slecht genetisch materiaal afgestaan
Niet verplicht tot levensonderhoud
Dus, een verwekker is altijd de biologische vader, maar de biologische vader is niet altijd de
verwekker
Vaderschap/duomoederschap door erkenning
- 1:203, wanneer kan erkenning geschieden
- 1:204: wie kan erkennen en wie kan niet erkennen
- Let op: erkenning heeft geen terugwerkende kracht (wel mogelijk voor de geboorte)
Vernietigen van erkenning:
Vernietiging van erkenning kan op de grond dat de erkenner niet de biologische vader is
- 1:205, vernietiging erkenning van niet-biologische vader (binnen 1 jaar)
- 1:205a lid 1 sub a-c, vernietiging van erkenning van niet-biologische moeder (duo-moeder)
(binnen 1 jaar)
- 1:205 lid 1 sub a: vernietiging erkenning door kind mits de erkenning niet gedurende de
meerderjarigheid heeft plaatsgevonden
1:205 lid 4: vernietiging erkenning door het kind binnen 3 jaar na bekend worden
met biologische werkelijkheid
Indien het kind minderjarig is kan het verzoek slechts worden ingediend middels een
bijzondere curator ex art. 1:212 die het kind in rechte vertegenwoordigd
Inhoud
1:203: als een kind nog geen tweede ouder heeft kan het worden erkend, mits
1. Geen bloedschennige kinderen
2. Erkenner moet ten minste 16 jaar zijn: leeftijdsverschil hoeft geen 16 jaar te zijn
3. Toestemming nodig van moeder (en kind > 12 jaar) of vervangende toestemming van de
rechter
1:204 lid 3: bij geen toestemming van de moeder kan de vader/duomoeder naar de rechter gaan en
vervangende toestemming vragen mits
- Hij de verwekker is; of
- Hij de biovader met family life is (art. 8 EVRM) (lees: biovader die niet de verwekker is en in
nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind); of
- Hij of zij de instemmende levensgezel is (lid 4)
Instemmende levensgezel:
- Geen huwelijk of geregistreerd partnerschap; en
- Instemming met de daad die de verwekking als gevolg heeft gehad
1:204 lid 4: voor de instemmende levensgezel geldt een ander beoordelingscriterium (belang kind)
Vervangende toestemming erkenning
Wetsbepalingen: art. 1:204 lid 3
Kern: de rechter kan vervangende toestemming geven voor erkenning. De reden hiervoor hangt af
van de casus
Uitgangspunt (lid 3): wordt verleend, tenzij het de belangen van moeder bij een ongestoorde
verhouding met kind schaadt of ontwikkeling kind in het gedrang komt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annabelmelese. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
