Classificatie Criteria Prevalentie Verloop Comorbiditeit Differentiaal- Achtergrond Behandeling
Specificeren Bepalen ernst diagnose risicofactoren op
groepsniveau
Gilles de la Meerdere motorische tics Ernst Duur 0.4-1.8% Ontstaan bij OCD Chronische Genen Psychoeducatie (klachten
Tourettes Tenminste één vocale tic Aantal 5-6 jaar. ADHD motorische of Basale Ganglia verminderen sterk in 80% van de
gevallen)
Meerdere keren per dag, bijna verschillende j 2 tot 10x Top bij 10- Angst vocale Te veel aan
elke dag, gedurende een jaar. motorische 12 jaar. Depressie ticstoornis (enkel dopamine Gedragstherapie gericht op
vaker een
Nooit een ticvrije periode van en/of ticstoornis Bij ca. 80% Woede motorische of enkel Auto- premonitore sensatie
langer dan 3 maanden vocale tics dan m van de Zelf- vocale tics.
immuunsysteem o Exposure en Responspreventie
Prevalentie 2-4%) (gericht op alle tics tegelijk)
Begint voor het 18e jaar. Hoe vaak gevallen beschadigend Perinatale
Voorlopige o Habit reversal (gericht op 1 tic
afname bij gedrag ticstoornis (tics factoren tegelijk)
15-17 jaar. minder dan 1 jaar Omgevings- Medicatie (antipsychotica, clonidine)
aanwezig. factoren (Stress, Neurochirurgie (deep brain
Prevalentie 5-18%) spanning, stimulation; alleen in zeer ernstige
vermoeidheid) gevallen. ook kritiek)
ASS (Autisme (nieuw in DSM-V. Voorheen Autistische Samenhang Mate van Heel hard Tekenen al Verstandelijke Verstandelijke Theorie EIBI Lovaas (=ABA, ABI) (zeer
stoornis, Asperger, PDD-NOS)
Spectrum genetische onder- gestegen: vroeg beperking beperking (wel ijskastmoeder intensief, in kleine stapjes gewenst
Stoornis) •Problemen met sociale aandoening steuning 1995 aanwezig, (70%, nu 30%?) contact maken) (achterhaald: moeder gedrag aanleren. Maar, in belang van
communicatie. Tekort aan: Ernst nodig 1/500, US maar soms Medische Taalstoornis juist responsief) wie doen we dit?)
o Sociaal-emotionele (wel non-verbaal Extreme male Pivotal response training
Wel/geen 2021 1/54, manifesteert problemen (oefenen m.b.v. ouders in natuurlijke
wederkerigheid contact, wel brain theory
taalstoornis NL 2020 het zich later ADHD (40-50%; symbolisch spel) situaties)
o Non-verbale communicatie en de ernst 1/50. pas. eerst samen Growth TEACHH (voorspelbaarheid,
classificatie MBD) Doofheid (wel dysregulation
o Ontwikkelen, onderhouden hiervan contact maken: symbolen, bieden van houvast)
en begrijpen sociale relaties Angststoornis hypothesis (te veel Medicatie (antipsychotica,
Bijkomende j 4x vaker Hints in early gebaren,
(30-40%) neuronale
• Beperkt, repetitief gedrag stoornissen dan m childhood:
oogcontact) stimulantia voor bijkomende
OCD (15-20%) Reactieve connecties: problemen)
(tenminste 2) Minder Communicatie hechtings-
gemiddeld grotere
o Stereotype repetitief sociale hoofdomtrek, meer
2x zo vaak stoornissen en stoornis
bewegen, praten of spelen cognitie en volume hersenen,
bij hoge taalrariteiten (vreselijke dikkere hersenschors
o Niet tegen veranderingen mentaliseren
SES (in de (66%, voorheen achtergrond) in early childhood)
Gebrek aan
kunnen; rituelen US, niet in de samen)
Genen 25%
joint attention
o Beperkte intensieve EU) Minder Oude
interesses symbolisch spel
(groot)vaders
o Sensorische over of onder Gebrekkige
theory of mind Perinatale
gevoeligheid factoren
Amygdala kleiner
en minder actief
bij sociale taken
Rechter
Fusiforme Gyrus
minder actief bij
kijken naar
gezichten
Prefrontale
cortex hapert
Nucleus Caudatus
(BG) vergroot,
leidt tot
stereotype