Samenvatting
Samenvatting Biologie leerdoelen H9 (Bloedsomloop) - nectar 5vwo
leerdoelen die bij de stof van h9 horen
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
BIO LEERDOELEN H9 (BLOEDSOMLOOP)1. JE KUNT DE BOUW, WERKING EN FUNCTIE VAN DE BLOEDSOMLOOP MET
HART EN BLOEDVATEN VAN DE MENS BESCHRIJVEN.
Zoogdieren, vogels, reptielen en mensen hebben een dubbele
bloedsomloop. Bij vogels en zoogdieren (en dus ook mensen) zijn de
linker- en rechterharthelft volledig gescheiden door een tussenschot.
Zo heeft het hart 2 aparte pompen. De rechterpomp, de
rechterkamer, pompt O2-arm bloed door de longslagader naar de
longen, waar het bloed in de longhaarvaten O2 opneemt en CO2
afgeeft. Het O2-rijke bloed stroomt via de longaders naar de
linkerboezem van het hart. Dit is de kleine bloedsomloop. Het
linkerkamer pompt het O2-rijke bloed via de aorta en de slagaders
naar de organen, waar (een deel van) de O2 naar de cellen diffundeert. Het O2-arme bloed stroomt verder via
aders en komt een van beide holle aders in de rechterboezem van het hart. Dit is de grootte bloedsomloop.
Samen vormen de grote en de kleine bloedsomloop een dubbele bloedsomloop. De aorta is de grote
lichaamsslagader waardoor het O2-rijke bloed vanuit het hart het lichaam instoomt. De aorta vertakt zich
slagaders naar de verschillende organen toe. De eerste vertakking van de aorta is de kransslagader. Die voert
O2-rijke bloed aan dat voor de hartspier zelf is. via aders stroomt het O 2-arme bloed van de organen naar het
hart terug. In de weefsels stroomt het bloed door haarvaten. Hier vindt
uitwisseling van stoffen plaats tussen het bloed en de cellen van het weefsel.
Een dubbele gesloten bloedsomloop maakt het mogelijk snel en gericht O 2-
rijk bloed naar bijvoorbeeld de hersenen en spieren te brengen.
Een menselijk hart bestaat uit een linker en rechterhelft. Elke
helft bestaat uit een boezem en een kamer. Een hart heeft ook
hartkleppen, die ervoor zorgen dat het bloed niet terugstroomt
naar de boezem. Tussen de kamers en de slagaders zitten
slagaderkleppen. De hartcyclus bestaat uit drie fasen: het
vullen van de kamers, het leegpersen van de kamers en een
korte pauze.
Als de kamers en de boezems ontspannen zijn heet dat diastole (in het begin van de vulfase zijn
zowel de kamers als de boezems ontspannen) Daarna volgt de boezemsystole(het bloed is de
kamers ingestroomd en trekken dan de kamers samen, daarbij persen de boezems hun
bloedvolume de kamers in) en daarna de kamersystole(beide kamers trekken samen). De druk
van het bloed tijdens de kamersystole sluit de hartkleppen tussen de kamers en boezems.
Tegelijkertijd gaan daardoor de slagaderkleppen(longslagaderklep en
aortaklep) open en stroomt bloed de longslagader en de aorta in.
Luister je met een stethoscoop: per slag hoor je 2 tonen, daarna volgt
een korte pauze.
1e toon: ontstaat door het sluiten van de hartkleppen
2de toon: door het sluiten van de slagaderkleppen
, 2. JE KUNT DE EMBRYONALE BLOEDSOMLOOP VAN DE MENS TOELICHTEN EN
VERSCHILLEN EN OVEREENKOMSTEN BENOEMEN MET DE BLOEDSOMLOOP NA
DE GEBOORTE.
Voor de geboorte is de dubbele bloedsomloop nog niet functioneel. In de
embryonale bloedsomloop spelen de longen nog geen rol bij de gaswisseling(dit
komt doordat ze die nog niet kunnen gebruiken door het vruchtwater en zijn nog
niet ontplooid). De baby krijgt zuurstof en voedingstoffen binnen door de placenta
van de moeder via de navelstreng uit de placenta. Het O 2-rijke bloed uit de
navelstrengader mengt zich in de lever en in de onderste holle ader van de baby
met het O2-arme bloed. In de rechterhelft van het hart komt hierdoor gemengd
bloed met voldoende O2 binnen. 2/3de Bloed stroomt van de rechter- naar de
linkerboezem via de foramen ovale (ovale venster), het ander deel stroomt wel via
de longslagader naar de longen. Ook stroomt bloed via de ductus Botalli (een
verbinding tussen de longslagader en de aorta)van de kleine naar de grootte
bloedsomloop.
Na de geboorte gebeurt het volgende:
- De bloedvaten tussen de navelstrengader, de holle ader en de lever sluiten af na het afbinden van de
navelstreng. vervolgens verdwijnen de bloedvaten van de navelsteng
- De baby gaat gebruik maken van zijn longen: daar stroomt nu bloed heen, en vullen zich met lucht
- Het ovale venster sluit en de linkerharthelft wordt sterker, het ovale venster vergroeit met het
tussenschot van de boezems en zijn de linker- en rechterharthelft volledig gescheiden
- De ductus Botalli sluit binnen enkele dagen
Bij ongeveer 20% sluit het ovale venster niet helemaal, op latere leeftijd kunnen daardoor problemen ontstaan
doordat organen dan onvoldoende O2-rijk bloed krijgen.
3. JE WEET DAT NIET ALLE DIEREN EEN ZELFDE
BLOEDSOMLOOP HEBBEN EN KUNT EEN PAAR
VOORBEELDEN GEVEN.
Insecten hebben een open bloedsomloop. Bloed stroomt vanuit de aorta in de
holten van het lichaam.
Een vissenhart heeft een gesloten bloedsomloop. Zij hebben maar 1 kamer en 1
boezem. Hun bloed komt niet buiten de bloedvaten, maar stroomt rond binnen in
een enkelvoudige (enkele) bloedsomloop. Nadat het bloed in de kieuwen zuurstof
heeft opgenomen stroomt het direct door naar de rest van het lichaam. Dat gebeurt
minder krachtig dan bij een dubbele bloedsomloop. Bewegingen van het
vissenlichaam verhogen de stroomsnelheid van het bloed. Het O2-arme bloed
stroomt via het hart weer naar de kieuwen.
Amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren (dus ook mensen) hebben een dubbele bloedsomloop. Een dubbele
bloedsomloop bestaat uit een kleine bloedsomloop(rechterkamer-longslagader-longen-longader-linker kamer)
en de grootte bloedsomloop (5-6-7-9-11 of 5-6-8-10-11).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meganklaver. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60904 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen