Samenvatting
Samenvatting staatsrecht (overheidsrecht 2) tweede jaar
- Instelling
- Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
Samenvatting staatsrecht (overheidsrecht 2) tweede jaar
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
Voorbeeld 4 van de 44 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Overheidsrecht II - Staatsrecht- Boeken lezen voordat je alles gaat schrijven!!!!! Belangrijk!!
Lesweek 1
Wat is staatsrecht?
“De regels die betrekking hebben op de organisatie van de met gezag beklede organen en
grenzen van hun gezag vormen de rechtsregels die wij staatsrecht noemen.”
De drie functies van het staatsrecht
1. Constituerende functie artikel 97 lid 1 Gw, in het leven roepen van bepaalde
organen “is er een krijgsmacht”
2. Attribuerende functie artikel 70 Gw, toekennen van bevoegdheden
3. Regulerende functie artikel 1 en 120 Gw, grenzen stellen aan de uitoefening van
bevoegdheden
Trias politica (scheiding van machten)
1. Wetgevende macht wetten en regels maken
2. Uitvoerende macht uitvoering van die wetten en regels
3. Rechtsprekende macht controleren of de uitvoering van die wetten en regels goed
gaat
Machten zijn niet strikt gescheiden, maar ze delen de macht en controleren elkaar checks
and balances.
Voorbeeld checks and balances artikel 68 Gw, omdat de uitvoerende macht inlichtingen
moeten geven aan de wetgevende macht ministers en staatssecretarissen zijn de
uitvoerende macht en de kamers zijn de wetgevende macht.
Democratische rechtsstaat
Democratie
1. Verkiezingen
2. Open machtswisseling op het moment dat de regering stopt dan moet dit
open overgedragen worden
3. Parlement centraal
Rechtsstaat
1. Staatsvrije sfeer situatie waarin de overheid niet mag ingrijpen
2. Legaliteitseis (legaliteitsbeginsel)
3. Checks and balances
4. Onafhankelijke en onpartijdige rechter
Twee grondregels voor een democratische staatsrechtelijke rechtsorde
1. Geen bevoegdheid zonder rondslag in wet of grondwet
2. Niemand kan die bevoegdheid uitoefenen zonder verantwoording schuldig te zijn of
zonder dat die uitoefening controle bestaat.
,Het legaliteitsbeginsel
- Ieder overheidsoptreden dient te berusten op een daaraan voorafgegane algemene
regel. Dat die regel gemaakt mag worden, moet staan in de grondwet of in in wet in
formele zin.
Wettelijke grondslag wettelijk voorschrift bepaalde bevoegdheid
bevoegdheidsbegrenzing waarborg vrijheid burger
Parlement = eerste en tweede kamer = de Staten-Generaal
Het koninklijk besluit
- Regering geeft een koninklijk besluit
- Een algemene maatregel van bestuur is een koninklijk besluit
- Overheidsoptreden mag gebaseerd zijn op een algemene maatregel van bestuur als
die is ontstaan door een wet in formele zin
De norm staat in de AMVB en de sanctie staat in een wet in formele zin. Hiervoor is delegatie
nodig.
De normenhiërarchie
- Internationale verdrag + EU recht
- Statuut regelt alles voor het koninkrijk der Nederlanden
1. Nederland + Bonaire + Sint Estaseus + Saba
2. Aruba
3. Curaçao
4. Sint-Maarten
- Grondwet statuut staat boven de grondwet artikel 5 lid 1 Statuur
- Wet in formele zin artikel 81 Gw regering + Staten-Generaal
- AMvB artikel 89 Gw bij koninklijk besluit
- Ministeriële regeling artikel 89 lid 4 Gw
- Provinciale verordening 127 Gw
- Gemeentelijke verordening 127 Gw
Statuut heeft een federaal verband omdat het geldt voor alle landen die bij Nederland horen
en staat daarom boven de grondwet.
De grondwet is de grondwet.
De constitutie is meer dan de grondwet. Het zijn al onze staatsrechtelijke wetten
Pre-ambule is een inleiding op de grondwet waarin je omschrijft wat voor type land je wilt
zijn
,DE GRONDWETTELIJKE DELEGATIE TERMINILOGIE
In de grondwet staat:
Bij wet - Attributie door de grondwetgever
aan de wetgever in formele zin
- Delegatie is niet toegestaan
Bij of krachtens de wet - Attributie door de grondwetgever
aan de wetgever in formele zin
- Delegatie is wel toegestaan
Werkwoord ‘’Regelen’’ - Attributie door de grondwetgever
aan de wetgever in formele zin
- Delegatie is wel toegestaan
Zelfstandig naamwoord ‘’regel’’ - Attributie door de grondwetgever
aan de wetgever in formele zin
- Delegatie is wel toegestaan
DELEGATIE, ATTRIBUTIE EN SUBDELEGATIE
Grondwettelijke terminologie: Terminologie andere regelgeving:
Attributie/delegatie van regelgevende Delegatie/subdelegatie van regelgevende
bevoegdheid bevoegdheid
„Bij wet. “: „Bij algemene maatregel van bestuur… “/
· attributie aan wetgever in formele zin; “Bij ministeriële regeling…”/
· delegatie NIET toegestaan “Bij provinciale verordening…”/
“Bij gemeentelijke verordening…”:
Delegatie door wetgever in formele
zin aan regering (AMvB)
Of minister (ministeriële regeling)
Of provinciale staten (provinciale verordening)
Of gemeenteraad (gemeentelijke verordening);
1. subdelegatie NIET toegestaan
„Bij of krachtens de wet…”: „Bij of krachtens algemene maatregel van
bestuur… “/
Attributie aan wetgever in formele zin;
“Bij of krachtens ministeriële regeling…”/
(Sub-)delegatie is WEL toegestaan
“Bij of krachtens provinciale verordening…”/
, “Bij of krachtens gemeentelijke verordening…”:
Delegatie door wetgever in formele
zin aan regering (AMvB)
Of minister (ministeriële regeling)
Of provinciale staten (provinciale verordening)
Of gemeenteraad (gemeentelijke verordening);
· subdelegatie WEL toegestaan
Een vorm van het werkwoord „regelen“, Het gebruik van het werkwoord “regelen” of een
vorm van het zelfstandig naamwoorden “regels”
Een vorm van het zelfstandig naamwoorden
of “regeling” is beperkt tot de Grondwet.
“regels” of “regeling” Voorbeelden:
„de wet regelt..“, of „De wet stelt regels…“:
· attributie aan wetgever in formele zin;
· (sub-)delegatie is toegestaan
Bij wetgever in formele zin kan attribueren en delegeren!!!
Vereisten voor een ongeschreven staatsrechtelijke rechtsregel
1. Er moet sprake zijn van een staatskundige praktijk
2. Er moet volgens die praktijk gehandeld worden
3. Op het moment dat je je niet aan die ongeschreven rechtsregel houdt het hele land
in puin ligt.
Beginselen democratische rechtsstaat
1. Democratiebeginsel niets te maken met beperken van de overheidsmacht
- De wijze van besluitvorming waarbij het volk vertegenwoordigers aanwijst.
2. Grondrechten beginsel rechtsstaat alleen klassiek
- Klassieke grondrechten afweerrechten tegen de overheid de overheid mag zich er
niet mee bemoeien.
- Sociale grondrechten inspanningsverplichtingen van de overheid
3. Legaliteitsbeginsel
- Ieder overheidsoptreden dient te berusten op een daaraan voorafgegane algemene
regel. Dat die regel gemaakt mag worden, moet staan in de Grondwet of in een wet
in formele zin.
4. Onafhankelijke rechter
- Er moet een onafhankelijke en onpartijdige rechter zijn
5. Trias politica onafhankelijk van elkaar bevoegdheden uitoefenen
- Checks and balances 81 Gw
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisa1258. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen