- Fossiele brandstoffen: Verbranding: leveren energie, maar komen veel stoffen vrij die slecht zijn voor milieu.
- Aardgas, aardolie, steenkool.
- Koolstofdioxide draagt bij aan opwarming aarde.
- Zwaveldioxide veroorzaakt zure regen.
- Belangrijk energievoorziening, moeten verstandig mee omgaan en intussen zoeken naar alternatieve energiebronnen.
- Aardolie:
- Ontstaan uit plantenresten die miljoenen jaren diep in aarde onder hoge druk hebben gestaan.
- Grondstof voor maken plastics/wasmiddelen/kleurstoffen/medicijnen.
- > 100.000 verschillende soorten moleculen.
- Zwart goud:
● Groot deel welvaart aardolie/mengsel
● >100.000 verschillende stoffen, mengsel is voor elk soort aardolie verschillend, afhankelijk vindplaats.
- Aardoliefracties: Stoffen dat we aardolie noemen worden verdeeld in 7 mengsels voor kleiner aantal stoffen in
olieraffinaderij, deze mengsels heten aardoliefracties. Hierdoor kun je goed gebruik maken van aardolie als grondstof.
- Gefractioneerde destillatie: Proces dat voor aardoliefracties wordt gebruikt.
§2: Veilig onderzoeken
- Veiligheidsregels:
1: Bril
2: Dichtgeknoopte laboratoriumjas
3: Lange haren bij elkaar binden
4: Neem zo weinig mogelijk spullen mee in
practicumlokaal.
5: Werk rustig/geconcentreerd
6: Houdt aan proefvoorschriften
7: Twijfel nergens aan, vraag altijd docent.
8: Richt reageerbuis nooit op jezelf/anderen.
9: Proef niet van stoffen, tenzij uitdrukkelijk is
toegestaan.
10: Raak stoffen niet aan met handen.
11: Als je moet ruiken aan stoffen, ruik voorzichtig.
12: Eet/drink niet in practicumlokaal.
13: Na practicum goed handen wassen.
Practicumhulpmiddelen→
Gele vlam (pauzevlam) - Kan geen stoffen verhitten.
- Goed zichtbaar→laat je branden als je gasbrander tijdje niet nodig hebt.
Kleurloze vlam - Kleine hoeveelheden stoffen voorzichtig verwarmen
Ruisende vlam (met blauwe kern) - Grote stoffen hoeveelheden verwarmen.
, Kraanwater - Bevat allerlei opgeloste stoffen
Gedestilleerd - Opgeloste stoffen verwijderd.
water - Tamelijk duur
Demiwater - Kraanwater waar alleen kalk uit is gehaald.
- Meest gebruikt op scholen; kraanwater kan storend zijn door opgeloste stoffen/ scholen
gebruiken ook wel gedestilleerd water, maar is tamelijk duur.
- Uitvoeren experiment:
- Handeling: Wat je doet.
- Waarneming: Wat je ziet/hoort/voelt/ruikt.
- Conclusie: Wat je eruit opmaakt.
- Doel experimenten/practicums: Zekere handigheid, je leert: met stoffen om te gaan/ werken met eenvoudige
hulpmiddelen/ gedrag stoffen/ systematisch werken & nadenken.
- Door iets te doen, leer je meer door iets te lezen.
- Verloop natuurwetenschappelijk onderzoek:
- Wat is het probleem?
- Onderzoeksvraag
- Hypothese/aanname
- Ontwerpt experiment om te ontdekken of aanname klopt
- Werkplan maken
- Experiment uitvoeren
- Resultaat experiment kan leiden tot conclusie dat aanname juist was, dan is hypothese voorlopig aanvaard.
- Kan ook zijn dan aanname niet helemaal juist was, dan bedenk je nieuwe hypothese→ga je weer onderzoeken.
- Bij verrichten onderzoek houdt je logboek bij, beschrijft alle onderzoeksstappen in verslag (laat zien hoe onderzoek
is opgezet/beschrijft wat je hebt gedaan + waarnemingen + conclusies).
- Model= Vereenvoudigde weergave werkelijkheid.
§3 stoffen en hun eigenschappen:
- Stof= Iets wat massa heeft.
- Lucht= grotendeels: zuurstof/stikstof.
Stofeigenschappen: Eigenschap die bij stof hoort. Voorbeelden stofeigenschappen: kleur/ geur/ smaak/
oplosbaarheid/ brandbaarheid/ fase bij kamertemp.
- Elke stof heeft unieke combinatie van stofeigenschappen.
- Smeltpunt & kookpunt= Temp. waarbij stof van fase verandert. Wel stofeigenschap, maar bijzondere; stofconstante.
- Stofconstante= Stofeigenschap die je met getal kunt aangeven, gevolgd door eenheid. Bijv. dichtheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisbosma1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.