Samenvatting – Het Zorgplan (niveau 3)
1. Oriëntatie op het beroep
1. Het beroep van de verzorgende IG
§1.2 Wat is verzorgen?
Zorgen – Zorg dragen voor, op iets letten, toezicht houden.
Verzorgen – Iemand of iets van het nodige voorzien, zorgen voor. Activiteiten die zijn gericht op
de gezondheid.
Zorgvrager – Een persoon dei vanwege een zelfzorgtekort voor korte of lange tijd vraagt om
beroepsmatige zorgverlening.
§1.3 Verzorgende IG en de Wet BIG
Wet BIG – De Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg. Moet de kwaliteit
bevorderen van de zorg die beroepsbeoefenaren leveren. Beschermt zorgvragers tegen ondeskundig
of onzorgvuldig handelen van individuele zorgverleners.
§1.4 Wanneer is zorg nodig?
Zelfzorg – Alle activiteiten die een mens uitvoert om zich te ontwikkelen, gezondheidsproblemen te
voorkomen en hierdoor gezond en gelukkig te zijn en te blijven.
Zorgbehoeften – Behoeften van een persoon waaraan moet worden voldaan om zich te kunnen
ontwikkelen, gezond en gelukkig te zijn en te blijven. We onderscheiden drie gebieden
zorgbehoeften:
1. Zelfzorgbehoeften die voor iedereen gelijk zijn (bijv. zuurstof, vocht, voeding, rust, etc.)
2. Zelfzorgbehoeften die hoeren bij een bepaalde fase in het leven (bijv. kinderen in de pubertijd
kunnen moeite hebben met het veranderen van het uiterlijk en bij ouderen neemt de behoefte
aan rust toe.)
3. Zelfzorgbehoeften die door de gezondheid bepaald worden (bijv. door ziekte of een beperking).
Zelfzorgvermogen – Hiermee wordt aangegeven in hoeverre iemand in staat is tot het uitvoeren van
zijn zelfzorg.
Gezondheid – Zelfzorgbehoefte en zelfzorgvermogen zijn in evenwicht.
Zelfzorgtekort – Iemand is tijdelijk of blijvend niet in staat om in zijn eigen zelfzorg te voorzien.
Mantelzorg – Is informele (niet-beroepsmatige) zorg die we als individu aan onze omgeving kunnen
geven en van onze omgeving kunnen ontvangen.
Beroepsmatige zorg – Zorg die wordt verleend door beroepskrachten.
2. Indeling beroepsmatige zorg
§2.2 Indeling van de gezondheidszorg
Onze gezondheidszorg kent verschillende organisaties voor beroepsmatige zorg. Een indeling op
basis van het soort zorg ziet er als volgt uit:
- Intramurale zorg – Zorg die verleend wordt als je langer dan 24 uur verblijft in een zorgorganisatie.
- Extramurale zorg – Zorg die verleend wordt buiten een zorginstantie (bijv. zorg van een huisarts,
thuiszorg, fysiotherapeut.
- Semimurale zorg – Zorg die wordt verleend in een zorgorganisatie, maar waarbij het verblijf van de
zorgvrager korter is dan 24 uur (bijv. afdeling nierdialyse, dagcentrum of dagverzorging)
- Transmurale zorg – Betekent letterlijk: zorg over de muren heen. Er wordt nauw samengewerkt
tussen ziekenhuizen, verpleeghuizen, thuiszorg en huisartsen. Hierdoor is het mogelijk om eerder
uit het ziekenhuis te worden ontslagen en thuis verder te worden verzorgd en behandeld.
,§2.3 Ontwikkelingen en trends in zorgaanbod
- Vergrijzing
- Multiculturele samenleving
- Kostenstijging gezondheidszorg en resultaatgericht werken
- Gebruik van ICT
- Kleinschalig wonen
- Meer transmurale zorg
- Zorghotels – Hotels, soms verbonden aan een ziekenhuis of wooncentrum, waar mensen na een
ziekenhuisopname tijdelijk kunnen verblijven als overbrugging tot terugkeer naar huis of tot
opname in een verpleeg- of verzorgingshuis.
- Vrijwilligerszorg – Mensen die kosten- en belangeloos andere mensen willen helpen.
§2.4 Zorgvrager: één begrip
Zorgvrager – Een persoon die door een zelfzorgtekort korte of lange tijd vraag om beroepsmatige
zorgverlening, eventueel aangevuld met mantelzorg. (Bijv. patiënten, cliënten, bewoners).
§2.5 Werkvelden(branches) binnen de gezondheidszorg
De zorgorganisaties binnen de gezondheidszorg worden ingedeeld in branches.
- Verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorg
- Geestelijke gezondheidszorg
- Gehandicaptenzorg
- Kraamzorg
- Ziekenhuizen
§2.6 Competentieprofiel/ beroepscode
Competentie – Het vermogen aan kennis, inzicht, attitude en vaardigheden om een beroepstaak
goed uit te kunnen voeren.
Beroepscode – Hierin staat hoe je je als beroepsbeoefenaar hoort te gedragen. Geeft duidelijkheid
bij het handelen en het gedrag tijdens het uitoefenen van het beroep.
3. Hoe komt beroepsmatige zorg tot stand?
§3.2 Zorgzwaartepakketten (ZZP)
Kosten vormen een belangrijk onderwerp in de gezondheidszorg.
Zorgzwaartepakket (ZZP) – Beschrijving van het aantal uur en het soort zorg dat een zorgvrager nodig
heeft in een zorginstelling.
§3.3 Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ)
Wanneer een zorgvragen AWBZ-zorg (algemene wet bijzondere ziektekosten) nodig heeft, doet hij
daarvoor een aanvraag bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Hiervoor gelden uniforme criteria,
zodat elke zorgvrager een gelijke behandeling krijgt. Gelet wordt op de volgende aspecten:
1. Sociale redzaamheid. (Mogelijkheid om een eigen leven te vormen)
2. Bewegen en verplaatsen. (Het zelfstandig voortbewegen binnen- en buitenshuis)
3. Probleemgedrag. (Destructief = vernielend, grensoverschrijdend, agressief, dwangmatig gedrag)
4. Psychisch functioneren. (Stoornissen in denken, concentratie en waarneming)
5. Geheugen- en oriëntatiestoornissen. (Problemen met oriëntatie in tijd, plaats en persoon)
De AWBZ onderscheid vijf soorten zorg:
- Persoonlijke verzorging – Hulp bij dagelijkse verzorging
- Verpleging – Bijv. wondverzorging en injectief of hulp bij het zelf leren injecteren
- Begeleiding – Ondersteuning in het dagelijkse leven (bijv. indelen van de dag)
- Verblijf – Wanneer de zorgvragen niet meer zelfstandig kan blijven wonen (bijv. verpleeghuis)
- Behandeling – Herstel van of verbetering in een aandoening en het voorkomen dat een aandoening
erger wordt (bijv. leren lopen na een hersenbloeding)
, §3.4 Kwaliteit van leven
Kwaliteit is de mate waarin overeenstemming is tussen wenselijkheid en realiteit.
Als je huidige leven is zoals je zou wensen, is de kwaliteit van leven voor jou hoog.
Drie factoren spelen een (even grote) rol in de kwaliteit van leven zoals deze beleefd wordt:
- Lichamelijke factoren – Aan- of afwezigheid van een ziekte, stoornis of beperking
- Psychische factoren – Stemming, denken, zelfbeeld
- Sociale factoren - Contacten met anderen, werk, verenigingen.
§3.5 Eigen regie en individuele inkleuring
Verantwoorde zorg draagt bij aan de kwaliteit van leven van de zorgvrager. De zorgvrager zou dingen
moeten doen die hij, gelet op zijn mogelijkheden en beperkingen, zelf belangrijk en zinvol vindt. Door
eigen keuzes te maken (eigen regie) kan de zorgvrager zijn eigen waarden en normen vormgeven.
Een belangrijk onderdeel van deze eigen regie in de inkleuring van het zorgplan. Dit wordt samen
met de zorgvrager of zijn vertegenwoordigers opgesteld.
§3.6 Zorgplan
De zorgverlener en de zorgvrager bepalen samen hoe de uren zorg en ondersteuning uit het
zorgzwaartepakket verdeeld worden.
Zorgplan – Hulpmiddel om verantwoorde zorgverlening te kunnen bieden aan de zorgvrager. De
persoonlijke wensen van de zorgvrager staan centraal in het zorgplan.
Vier domeinen van het zorgplan
- Het mentale (geestelijk) welbevinden van de zorgvrager als persoon
- Het lichamelijk welbevinden en de gezondheid
- Daginvulling volgens eigen interesse en onderhouden van sociale contacten (participatie)
- De woon- en leefomstandigheden
Een zorgplan heeft diverse doelen:
- Er worden duidelijke afspraken vastgelegd tussen zorgvrager en beroepsbeoefenaren over de
individuele verzorging van de zorgvrager
- Alle beroepsbeoefenaren houden zich aan de afspraken en verlenen zorg volgens de afspraken.
- De prioriteiten binnen de zorgverlening worden vastgesteld.
- De verrichtingen van de zorgvrager kunnen worden gecoördineerd
- De verzorging kan worden geëvalueerd aan de hand van het zorgplan en de daarin gestelde doelen.
- De gemaakte afspraken tussen de zorgvrager, zorgverlener en de vanuit de indicatietelling worden
inzichtelijk gemaakt.
Voordelen van een zorgplan voor de verzorgende IG:
- Zorgvrager krijgt precies in beeld wat er gaat gebeuren
- Zorgvrager krijgt een duidelijkheid over het doel van een bepaalde zorg/ behandeling.
- Verzorgende IG gaat met behulp van het zorgplan methodisch te werk, waardoor de zorg efficiënt
kan worden uitgevoerd.
- Zorgplan geeft een overzicht van de activiteiten, de lengte en de duur hiervan die aderen tijdelijk
van de zorgvrager hebben overgenomen.
- Het is een middel om de gegeven zorg te beoordelen.
