Samenvatting
samenvatting context Britse rijk havo 5
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
samenvatting context Britse rijk havo 5
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis samenvatting context Het Britse Rijk2.1 Begin Engelse kolonisatie in Noord-Amerika
In 1492 -> Columbus nam enkele Caribische eilanden bij Midden-Amerika in bezit voor Spaanse koning.
In begin 16e eeuw hadden Engelse koningen door interne politieke en religieuze problemen geen belangstelling voor
scheepvaart -> voor particuliere Engelse handelaren was het steken van geld in overzeese expansie een te groot financieel
risico.
In 1558 -> koningin Elizabeth I had haar binnenlandse macht dusdanig versterkt dat ze een actieve buitenlandse politiek kon
voeren.
In 1585 -> Spaans-Engelse Oorlog brak uit -> Spanje probeerde in 1588 met een grote zeevloot Engeland en de Nederlanden te
verslaan -> werd een grote mislukking, want de Armada werd vernietigend verslagen en Spanje was militair, politiek en
financieel uitgeteld.
Motieven voor de verkenning van de Noord-Amerikaanse kust door Engeland:
De oorlog met Spanje -> Engeland kon door overzeese expansie Spaanse schepen en bezittingen onder vuur nemen ->
ze vestigden een uitvalsbasis.
Het profiteren van de rijkdommen die Amerika voorbracht (vooral goud en zilver) en die op dat moment vooral in
Spanje terecht kwamen -> door zelf gebieden van Amerika in bezit te nemen, wilde Engeland ook delen in de
opbrengsten -> met nieuwe koloniale gebieden steeg ook het politieke aanzien van Engeland in Europa.
De verovering van Spaanse schepen -> de Spaanse schepen bezaten goud, zilver (goud- en zilvervloten) en andere
handelsproducten die zij naar Europa vervoerden -> kaapvaart.
Zoektocht naar eigen zeeroute naar Azië om deel te nemen aan de (specerijen)handel met Indië -> de route om de
zuidpunt van Afrika stond onder controle van Portugezen en de zuidwestelijke zeeweg om Zuid-Amerika was in Spaanse
handen -> Engelsen probeerde via noordwestelijke route (om Canada en Alaska) Azië te bereiken.
Met steun van Elizabeth I probeerde zeevaarder Sir Walter Raleigh als eerste Engelsman een gebied in Noord-Amerika als
kolonie in bezit te nemen -> hij koos het eiland Roanoke uit -> in 1585 mislukte een eerste poging, want een deel van de groep
kolonisten werd door de inheemse bevolking (indianen) gedood en de rest besloot terug te keren.
In 1587 -> een tweede poging onder leiding van John White had meer succes -> toen hij, na een terugreis naar Engeland om
meer kolonisten op te halen, terugkwam in Amerika in 1590, trof White een verlaten eiland aan.
John Rolfe had met zijn kolonistengroep meer succes in Virginia -> hij had onderweg tabakszaden ontvreemd van de
Spanjaarden en het lukte hem na enige moeite in 1612 om tabak te planten en te oogsten -> product werd met succes
geïntroduceerd in Europa -> de ene na de andere tabaksplantage werd gevestigd in Virginia -> het werd een plantagekolonie
van Engeland.
Rolfe trouwde met de dochter van het inheemse stamhoofd, Pocahontas -> hij nam haar mee naar Engeland waar zij zich
bekeerde tot het christendom -> kort voor hun terugkeer naar Virginia kreeg Pocahontas de pokken en stierf.
In 1622 -> indianen kwamen in opstand, maar werd bloedig door de kolonisten van Virginia neergeslagen -> markeerde het
begin van het bijna helemaal verdwijnen van de inheemse bevolking.
Twee nieuwe motieven voor Engelse kolonisten om naar Amerika te gaan: godsdienst en armoede.
In 1603 -> Elizabeth I werd opgevolgd door katholieke James (Jacobus) I, die als koning ook het hoofd van de protestantse
anglicaanse kerk was -> hij vervolgde de religieuze minderheidsgroepen in Engeland waaronder een groep strenggelovige
protestanten, de puriteinen.
In 1620 -> de puriteinen stichtten, een flink eind ten noorden van Virginia, de kolonie Plymouth -> Als eerste Engelse kolonisten
in dit gebied en vanwege hun religieuze motief om een kolonie te stichten, werden ze de Pilgrim Fathers genoemd.
Een ander nieuw motief voor Engelsen om de oversteek naar Amerika te wagen en een nieuw bestaan op te bouwen: de
verslechterde economische situatie in Engeland.
De start van het nieuwe leven was heel zwaar -> velen overleefden het eerste jaar niet -> de overgebleven Pilgrim Fathers
vierden het overleven van hun eerste jaar dan ook met een groot feestmaal waarin ze God dankten dat zij het wel hadden
gered: Thanksgivingday.
Aan de noordoostkust werden vooral traditionele landbouwbedrijven (graan, groenten) aangelegd, want voor
(tabaks)plantages was het klimaat te koud -> de kolonisten hadden een goede relatie met de inheemse bevolking,
waarmee ze ruilhandel dreven.
De twee hoofdoorzaken van het decimeren van de inheemse bevolking van de Engelse koloniën:
1
, Conflicten tussen kolonisten en indianen die uitgroeiden tot bloedige oorlogen -> Engelsen beschikten over betere
wapens, wapenuitrusting en strijdtactieken -> de inheemse stammen vormden geen eenheid en werden door de
kolonisten tegen elkaar uitgespeeld.
De Europese ziektes -> de inheemsen waren hier niet tegen resistent met duizenden doden tot gevolg.
In het begin bleef de economische relatie tussen de kolonisten en inheemsen beperkt tot ruilhandel -> Columbiaanse
uitwisseling -> Europeanen maakten kennis met de aardappel en de inheemse bevolking met de ui.
2.2 West-Indische plantages en slavernij
De noordoostkust werd een vestigingskolonie: een gebied overzee primair bedoeld om er te wonen en een nieuw bestaan op te
bouwen -> op het platteland woonden vooral strenggelovige protestantse boeren en in de steden de meer wereldse handelaren
en ambachtslieden.
De gebieden in het warmere zuiden ontwikkelden zich tot plantagekoloniën en werden economisch vrijwel volledig afhankelijk
van de plantage-opbrengsten -> in deze plantage-economieën werden tropische gewassen als tabak en katoen voor de export
naar Europa verbouwd -> de plantage-eigenaren lieten uit Europa luxeproducten overkomen en bouwden hun landhuizen, in
navolging van de Engelse landhuizen, in neoklassieke stijl.
Rond 1700 -> aan de oostkust waren dertien verschillende kolonisatiegebieden gevormd die min of meer een eigen bestuur
hadden ontwikkeld -> deze dertien koloniën waren vanuit hun ontstaan gewend om de meeste zaken zelf te regelen -> Engeland
stuurde wel gouverneurs die de dagelijkse leiding hadden en een soldatenmacht naar de koloniën, maar het waren de
kolonisten en hun nakomelingen die in een grote mate van individuele vrijheid zelf wilden bepalen hoe ze leefden.
In 1627 -> het eiland Barbados werd bezet door de Engelsen -> daar werd in het begin alleen tabak geproduceerd, maar door
concurrentiestrijd met Virginia ging men suikerrietplantages aanleggen -> het eiland groeide uit tot een van de belangrijke
suikerrietleveranciers -> in 1632 bezette Engeland Antiqua.
In 1655 -> Jamaica werd door de Spanjaarden veroverd en daar leidde een bijproduct van suikerrietproductie tot een ander
beroemd exportproduct: Jamaicaanse rum.
Het werk op de tabaks-, katoen- en suikerrietplantages was zeer arbeidsintensief -> er was een tekort aan arbeidskrachten ->
oplossing: het halen van tot slaaf gemaakte Afrikanen naar Amerika -> in 1619 kwam het eerste (Nederlandse) schip met tot
slaaf gemaakten aan in Virginia -> in de loop van 17 e eeuw groeide handel in slaven.
Trans-Atlantische slavenhandel -> vanuit de westkust van Afrika werden de gevangen genomen tot slaaf gemaakten onder
slechte omstandigheden verscheept naar het Caribisch gebied -> tijdens de overtocht stierf zo’n 15% van de Afrikanen.
Driehoekshandel -> in deze driehoeksvaart gingen schepen vanuit Europa volgeladen met gebruiksvoorwerpen, wapens en
gereedschappen op weg naar Afrika -> deze spullen werden daar verkocht en vervolgen werden de Europese schepen
volgeladen met tot slavernij gedwongen Afrikanen -> deze schepen voerden vervolgens weer naar plantages in Amerika ->
vanuit Amerika gingen dan de schepen met plantageproducten naar Europa o daar eventueel verder bewerkt te worden tot een
eindproduct.
In 1660 -> om eigen positie te versterken werd door het Engelse parlement de Royal African Company opgericht -> deze
onderneming zou vooral de handel met de westkust van Afrika controleren en stimuleren om handel te drijven met West-Afrika
-> het doel was om goud te vinden maar al snel ging het bedrijf ook een rol spelen binnen de trans-Atlantische slavenhandel ->
in 18e eeuw werd de RAC de grootste vervoerder van tot slaaf gemaakte Afrikanen -> in Engeland werd de handel in koloniale
waar en tot slaaf gemaakten en het handelskapitalisme de nieuwe motor van de economie.
2.3 Afscheiding en afschaffing
In de 18e eeuw -> er ontstonden nieuwe opvattingen over het bestuur en de maatschappelijke positie van mensen -> deze
werden uitgewerkt in de denkstroming van de verlichting -> het gebruik van het verstand, de rede, stond centraal (de mens
moest niet meer vanzelfsprekend het kerkelijk of politiek gezag aannemen, maar zelf nadenken en beslissingen nemen).
Franse verlichtingsdenkers:
Charles de Montesquieu -> wilde een eind maken aan absolute macht van vorsten en stelde trias politica in.
Jean Jacques Rousseau -> wilde een eind maken aan absolute macht van vorsten, stelde volkssoevereiniteit in en was
voor natuurlijke rechten.
In 1765 -> regering wilde met Stamp Act belasting heffen op alle handelingen en producten waarbij papier te pas kwam -> leus
van de kolonisten: ‘No taxation without representation’ (geen belasting zonder vertegenwoordiging in het parlement) ->
protesten in Amerika waren zo groot dat de wet werd ingetrokken.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jilledwards1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51036 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen