Samenvatting van ALLE hoorcollege (1 t/m 13) van het vak bedrijfsethiek. Er worden hierbij ook veel voorbeelden gegeven.
Gebaseerd op het boek: Deijl, Willem van der, en Wim Dubbink. Bedrijfsethiek.
Hoorcollege 2 – Grondslagen van de bedrijfsethiek ........................................................................................ 5
Fundamentele vragen over ethiek ...................................................................................................................... 5
Het probleem van de vrije wil ............................................................................................................................. 6
Relativisme ......................................................................................................................................................... 7
Betekenis van moraliteit ..................................................................................................................................... 9
Hoorcollege 4 – Ethiek en de marktsamenleving ........................................................................................... 18
Verantwoordelijkheid ....................................................................................................................................... 19
Argumenten voor een beperkte verantwoordelijkheid ..................................................................................... 21
Welke verantwoordelijkheid heeft bedrijf dan wel ........................................................................................... 23
Hoorcollege 8 – Verantwoordelijk bedrijven voor mensenrechten ................................................................ 38
, Inleiding mensenrechten .................................................................................................................................. 38
Rol van bedrijven in mensenrechten ................................................................................................................. 39
Hoorcollege 11 – discirminatie, diversiteit en inclusie – II ............................................................................. 50
Diversiteit en inclusie ........................................................................................................................................ 50
Hoorcollege 12 – Natuur en Milieu – Duurzaamheid ..................................................................................... 54
Strategieën ecologische schade vertroebelen .................................................................................................. 54
Duurzaamheid .................................................................................................................................................. 55
Kritiek op Triple Bottom Line ............................................................................................................................ 56
Duurzaamheid en rechtvaardigheid ................................................................................................................. 56
Verantwoordelijkheid ....................................................................................................................................... 57
Hoorcollege 13 – Privacy ............................................................................................................................... 57
Toestemming en asymmetre ............................................................................................................................ 58
Privacy definiëren ............................................................................................................................................. 59
Verdienmodel social media............................................................................................................................... 59
Surveillance kapitalisme ................................................................................................................................... 59
Satz en markten in medische data .................................................................................................................... 59
Hoorcollege 1 – inleiding
Korte inhoud
Ingrid Robeyns = is het mogelijk om te rijk te zijn? Ingrid denkt van wel. Ze verdedigt het
‘limitarisme’: de theorie dat er een bovengrens moet komen aan hoeveel inkomen en
rijkdom een persoon kan vergaren. Komt aan bod in hoorcollege 8
Twee argumenten:
1. Er zijn onvervulde basisbehoeften in de wereld.
- Er is een grote groep mensen in de wereld aan wiens behoefte aan voeding,
kleding en woning niet is voldaan
2. Het is belangrijk dat burgers gelijke invloed kunnen uitoefenen op democratische
processen
- Heel rijke mensen kunnen politieke invloed kopen zonder dat ze er iets anders
voor moeten opgeven
Peter Singer = al het vlees moet uit onze voeding worden geschrapt
,Drie argumenten:
1. Dieren kunnen pijn lijden.
2. Vleesproductie levert een belangrijke bijdrage aan opwarming van de aarde
3. Gevaarlijke virussen komen naar ons toe via de dieren die we eten
Komt aan bod tijdens college over relatie tussen bedrijven en natuur.
Martin Shkreli = hij kocht het patent op een bepaalde medicijn op en gooide de prijzen bizar
omhoog. Hierdoor ontstond er een enorm verschil in medicijnprijzen in NL en VS. Martin
werd gevraagd hoe hij terugkeek op de prijsverhoging. à Shareholderstheory
Edward Freeman = stakeholder theory = bedrijven moeten ook rekening houden met de
belangen van meer mensen dan alleen hun aandeelhouders. Klanten, toeleveranciers etc.
1. Wederzijdse afhankelijkheid: bedrijven zijn voor hun succes afhankelijk van hun
stakeholders en vice versa.
2. Kwetsbaarheid: bedrijven kunnen schade toebrengen aan belangen van stakeholders,
zonder dat ze daar toestemming voor geven.
Ethiek
Ethiek is een onderdeel van filosofie. Filosofie komt van ‘philo’ (houden van) en ‘sophos’
(wijsheid)
Filosofie onderzoekt hoe mensen redeneren en nadenken. Een typische filosofische
bezigheid is nadenken over wat termen betekenen (conceptuele analyse) en het zoeken naar
inconsistenties in argumenten.
Het is nadenken over nadenken.
Relatie tussen filosofie en bedrijfseconomie
Adam Smith (1723-1790) die door veel economen gezien wordt als grondlegger van de
moderne economische wetenschap, en was een filosoof. Smith is bedenker van het concept
Bruto Nationaal Product. Ook staat hij bekend als verdediger van het idee dat markten vrij
moeten worden gelaten om tot zo goed mogelijk uitkomsten te komen.
Filosofische deelgebieden:
- Theoretische filosofie
o Denkt na over wat kennis en wetenschap is
o Wanneer mogen we zeggen dat iets een feit is? Wat is een goede theorie?
- Praktische filosofie
o Denkt na over alle vragen die te maken hebben met menselijke handelen
o Is democratie een goede staatsvorm? Zijn de uitkomsten van de vrije markt
rechtvaardig?
- Geschiedenis van filosofie
o Bestudeert de geschiedenis van praktische en theoretische filosofie
Bedrijfsethiek
Is onderdeel van praktische filosofie.
, = de discipline die zich bezighoudt met alle vraagstukken van het zakenleven die direct of
indirect het menselijke handelen, de menselijke interactie, of de consequenties daarvan
raken.
Bedrijfsethiek moet worden gescheiden van marktethiek (= houdt zich bezig met regulering
van markten)
Mensen binnen bedrijven kunnen vaak niet bepalen hoe de samenleving wordt ingericht en
wat voor wetten er gelden.
We kijken dus binnen dit vak naar de vraag: Hoe moet je als individu binnen een bedrijf
handelen, gegeven de wetten die er gelden?
1. Fundamentele bedrijfsethiek
Gaat over de betekenis en de grond van moraliteit in het zakenleven
Waartoe dient moraliteit? Waarom zouden mensen moreel dienen te handelen?
2. Descriptieve bedrijfsethiek (sociologie)
Gaat over hoe mensen over morele zaken denken en hoe ethische principes in
bedrijven tot uiting komen.
Hoe denken mensen binnen bedrijf X over quota van minderheden? Wat vinden
CEOs over de hoogte van hun salaris?
3. Normatieve bedrijfsethiek à Focus in dit vak
Gaat over alle concrete morele vraagstukken van het zakenleven die direct of indirect
het menselijke handelen of menselijke interactie, of de consequenties daarvan raken
Wanneer wordt reclame misleiding? Is het toelaatbaar om advertenties te richten op
jonge kinderen
Basisgereedschap binnen ethiek
1. Het goede: de goedheid van uitkomsten.
o Het goede kan verschillende maatstaven hebben: i) geluk, ii) geluk en
diversiteit aan ervaringen, iii) geld
o Voorbeeld bij ii): kinderen krijgen vermindert geluk, maar wordt door veel
mensen wel de moeite waard gevonden
o Veel filosofen nemen aan dat mensen streven naar het goede (maar
verschillen van mening over hoe actief ze dat doen)
Sommige filosofen vinden dat je het goede moet maximaliseren, en andere zeggen goed is
goed.
2. Rechten: drempels (gematigd) of muren (absoluut) op het schade toebrengen aan
anderen.
o Voorbeeld: Inbreuk maken op iemands eigendom om te overleven tijdens een
sneeuwstorm.
Wanneer is het toegestaan om inbreuk maken op een recht, om goede uitkomsten te
realiseren?
Gematigde positie: de meeste mensen zijn gematigd wanneer het op rechten aankomt. Ze
denken dat het gerechtvaardigd is om inbreuk te maken op een recht als er voldoende goed
op het spel staat. Rechten zijn voor hen drempels op het streven naar het goede.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bjcmvdplas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
