Wet- en regelgeving
Binnen de zorg is het belangrijk dat wet- en regelgeving gehanteerd wordt, dit omdat alle
zorgverleners verantwoorde zorg moeten leveren die voldoet aan de kwaliteitsstandaarden van de
beroepsgroep (Rijksoverheid, z.d.). Verschillende wetten binnen de zorg leggen verschillende
belangrijke onderwerpen vast. Zo bestaat er de Wet Langdurige Zorg (WLZ), die zware intensieve
zorg regelt voor o.a. kwetsbare ouderen. Er zijn ook andere wetten, zoals de Wet Kwaliteit, Klachten
en Geschillen (Wkkgz), de Wet Op De Geneeskundige Behandelovereenkomst (WGBO) en de Wet
Bescherming Persoonsgegevens (WBP) (V&VN, z.d.)
Naast de standaard wet- en regelgeving is er ook nog de beroepscode voor verpleegkundigen en
verzorgenden. De Beroepscode is een leidraad voor het handelen als professional. Hij geeft
aanknopingspunten om te bepalen hoe je je in je beroepsuitoefening als professional gedraagt. De
code biedt ook handvatten om in complexe situaties een weloverwogen afweging te maken over wat
goede zorg in deze situatie vraagt. (Beroepscode, 2015)
WLZ
De Wet Langdurige Zorg geeft recht op zorg aan verzekerden die blijvend zijn aangewezen op 24 uur
per dag zorg nabij of permanent toezicht. Dat betekent dat iemand niet alleen kan worden gelaten.
Daarnaast staat vast dat dit voor de rest van zijn of haar leven zo is. Het gaat vooral om ouderen met
vergevorderde dementie of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke
handicap. (Zorginstituut Nederland, z.d.)
Om in aanmerking te komen voor de Wlz is het dus van belang dat u 24 uur per dag intensieve zorg
nodig heeft. Binnen deze intensieve zorg vallen naast persoonlijke verzorging en verpleging ook:
Verblijf en begeleiding
Medische zorg en behandeling van aandoeningen die verband houden met de beperking.
Hieronder vallen onder anderen afspraken bij de huisarts, fysiotherapeut of psycholoog.
Het verkrijgen en gebruik van hulpmiddelen zoals een rolstoel. Medicijnen vallen ook onder
deze categorie.
Het krijgen van dagbesteding in een activiteitencentrum, sporten voor mensen met een
beperking of dagbesteding via begeleiding aan huis.
Huishoudelijke hulp voor die onderdelen die betrokkenen niet zelfstandig kan uitvoeren.
Vervoer van en naar de instelling, medische behandelaars en dagbesteding.
(NCZ, z.d.)
Heeft u blijvend intensieve zorg nodig? Dan kunt u misschien zorg krijgen vanuit de Wet langdurige
zorg (Wlz). Het CIZ onderzoekt of u daarvoor in aanmerking komt. (CIZ, z.d.)
hiernaast vind u een video die meer uitleg geeft over het aanvragen van een CIZ indicatie, dit kan
daarna direct gedaan worden via de site van het CIZ
De wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg, vervangt de wetten Kwaliteitswet Zorginstellingen en
de Wet klachtrecht cliënten zorgsector. Het doel van de wet is openheid over klachten en
ongewenste gebeurtenissen en ervan leren. Om zo gezamenlijk de zorg te verbeteren.
De wet regelt een betere en snelle aanpak van klachten, zorgmedewerkers kunnen veilig incidenten
melden, de cliënt krijgt een sterkere positie en een uitbreiding van de meldplicht aan zorgaanbieders.
De Wkkgz geldt voor alle zorgaanbieders, van ziekenhuizen tot zzp’ers. (Rijksoverheid, z.d.)
Wilt u meer weten over de Wkkgz? Bekijk dan deze video.
,De Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst (WGBO) regelt de rechten en plichten van de
patiënt. Zo staat in deze wet dat patiënten recht hebben op begrijpelijke informatie en dat zij
toestemming moeten geven voor een behandeling. Ook regelt de WGBO de privacy van de
patiënt, het inzagerecht van patiënten in hun eigen medisch dossier en de vertegenwoordiging van
patiënten als zij niet zelf kunnen beslissen. Daarnaast verplicht de WGBO zorgverleners om een
medisch dossier bij te houden. (KNMG, z.d.)
De WGBO geldt vanaf het moment dat er een behandelovereenkomst is tussen cliënt en
zorgverlener. Het is sterk van belang voor mensen met vergevorderde dementie, dat zij een
vertegenwoordiger hebben. Dit omdat deze mensen (tijdelijk) wilsonbekwaam kunnen zijn. Deze
vertegenwoordiger kan de persoon in behandeling helpen bij het maken van keuzes, of zelf keuzes
maken wanneer de persoon in behandeling hier niet toe in staat is. Deze vertegenwoordiger kan heel
goed een partner of familielid zijn, maar kan ook een mentor zijn die benoemd is door een rechter.
(Erasmus MC, z.d.)
De rechten en plichten van een persoon in behandeling zijn:
Rechten
- recht op duidelijke informatie over onderzoeken, behandelingen en uw
gezondheidstoestand;
- recht op overleg met uw arts of hulpverlener en samen te beslissen over de behandeling;
- recht om ook ‘nee’ te zeggen tegen een voorgestelde behandeling;
- recht om geen informatie te willen;
- recht om uw medisch dossier in te zien en recht op een kopie daarvan;
- recht om fouten in uw medisch dossier te herstellen;
- recht om een eigen verklaring aan uw medisch dossier toe te laten voegen;
- recht om gegevens uit uw medisch dossier te laten vernietigen;
- recht op privacy en geheimhouding van medische gegevens (beroepsgeheim);
- recht op een second opinion (tweede mening) van een andere arts dan uw behandelend arts.
plichten
- U informeert uw arts zo goed mogelijk;
- U werkt zo veel mogelijk mee aan uw behandeling;
- U betaalt uw hulpverlener of zorginstelling.
(Rijksoverheid, z.d.)
De Wet Algemene Verordening Gegevensbescherming gaat over het rechtmatig omgaan met
persoonsgegevens. Binnen deze wet zijn een aantal bepalingen, deze zijn:
- Persoonsgegevens mogen alleen worden verwerkt in overeenstemming met de wet. Voor de
betrokkene (dat is degene van wie de persoonsgegevens verwerkt worden) moet het
behoorlijk en transparant zijn hoe en waarom de persoonsgegevens verwerkt worden.
- Persoonsgegevens mogen alleen verzameld worden met een gerechtvaardigd doel. Dat doel
moet welbepaald zijn en vooraf uitdrukkelijk zijn omschreven. Het doel waarvoor een
organisatie de persoonsgegevens gaat verwerken moet verenigbaar zijn met het doel
waarmee de persoonsgegevens zijn verzameld.
- Verwerkt een organisatie of persoon persoonsgegevens? Dan moet de persoon van wie de
persoonsgegevens worden verwerkt in ieder geval op de hoogte zijn van de identiteit van de
organisatie of persoon die deze persoonsgegevens verwerkt (de zogeheten
verwerkingsverantwoordelijke) en van het doel van de gegevensverwerking.
- Als organisaties persoonsgegevens verwerken, dan moeten ze daarbij als uitgangspunt
hanteren ‘zo min mogelijk’. Dat houdt o.a. in dat de verwerking van de gegevens moet
passen bij het doel waarvoor ze worden verwerkt. (Autoriteit Persoonsgegevens, z.d.)
, De wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg is een wet die als doel heeft de kwaliteit van
onze gezondheidszorg hoog te houden. Deze wet beschermt de cliënt tegen ondeskundig en
onzorgvuldig handelen van zorgverleners. Hiervoor bestaat het Big-register. Binnen het BIG-register
zijn er een aantal specialismen die gevonden kunnen worden. Zorgverleners die BIG-geregistreerd
moeten zijn, zijn:
- Artsen
- Apothekers
- Fysiotherapeuten
- Gezondheidszorgpsychologen
- Klinisch technologen
- Orthopedagoog-generalisten
- Physician assistants
- Psychotherapeuten
- Tandartsen
- Verloskundigen
- Verpleegkundigen
(Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, z.d.)
Wilt u weten of uw arts (of de arts van de persoon die u vertegenwoordigd) BIG-geregistreerd is, of
wilt u meer weten over de zorgverlener, dan kunt u via onderstaande link de zorgverlener opzoeken
in het BIG-register.
https://zoeken.bigregister.nl/zoeken/kenmerken
Het doel van de Wet BIG is te zorgen dat de kwaliteit van onze
gezondheidszorg hoog is en blijft. Ook beschermt de Wet BIG patiënten
tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen van zorgverleners. Dit doet
de Wet BIG onder andere met het BIG-register.
De Wet BIG verdeelt beroepen die onder deze wet vallen in 3 groepen
volgens hun wettelijke artikelnummer: artikel 3-, 34- en artikel 36a-
beroepen. Wettelijk erkende specialismen vallen onder artikel 14. Alleen
artikel 3-beroepen moeten geregistreerd staan in het BIG-register en
vallen onder het tuchtrecht.
Er zijn verschillende momenten wanneer u als cliënt of vertegenwoordiger in aanraking kan komen
met de Beroepscode. De Beroepscode is een leidraad voor het handelen als professional. Hij geeft
aanknopingspunten om te bepalen hoe je je in je beroepsuitoefening als professional gedraagt. De
code biedt ook handvatten om in complexe situaties een weloverwogen afweging te maken over wat
goede zorg in deze situatie vraagt. (V&VN, 2015)
Wanneer kunt u in aanraking komen met de beroepscode?
1. In relatie tot de zorgvrager
Als verpleegkundige/verzorgende stem ik binnen mijn professionele mogelijkheden mijn
zorgverlening af op de zorgbehoeften, waarden en normen, culturele en levensbeschouwelijke
opvattingen van de zorgvrager. (V&VN, 2015)
