Dramatiek – middeleeuws
toneel (ca. 14e E)
Algemene info
Middeleeuwse steden
Podium – verplaatsen – kleinschalig – low budget
Rijke toneeltraditie G & R aan banden gelegd
Heropleving vanuit christelijke eredienst: kort liturgisch toneel (Latijn)
Geloof promoten, meer mensen bereiken – opvoeren teksten Bijbel
Schouwspel, spektakelwaarde > kerkgebouw
Volkstaal verdringt Latijn
Rol Rederijkerskamers
Religieus toneel (Mirakelspelen – moraliteit – mysteriespelen) vs. wereldlijk toneel
1 De moraliteit: Elckerlyc (16e E)
In welke zin is het stuk een spiegel/ reflectie?
Een reflectie op hoe zondig de mens is en hoe hij zich hecht aan vergankelijke dingen. Op een dag
moet elk mens echter sterven en rekenschap afleggen aan God. De mens ziet zichzelf en zijn leven in
de spiegel: Uitnodiging tot bezinning: ben ik goed bezig? Kan ik eeuwige gelukzaligheid in de hemel
(“ Salicheyt”) bereiken?
Pelgrimage
Bedevaartstocht maken= verantwoording afleggen over zijn manier van leven= moet sterven
Dood omkopen/ emotioneel bespelen (paaien) iedereen vatbaar dood, je kunt niet
ontkomen aan de dood/ geen uitstel van Dood krijgen (dodendansmotief)
Elckerlyc: verrast dat God Dood stuurt: besef eindeloos erop los leven, maar wil niet in hel
belanden
Motorisch moment
Moment waarop handeling goed op gang komt (verandering in verhaal signaliseren)
Wanneer Dood zich bekendmaakt: “ick ben die Doot”
Alle metgezellen behalve Deugd laten Elckerlyc in de steek
, Haken af D = te zwak => dankzij B mee
K brengt E bij B Stellen testament op
D aangesterkt Ontvangen sacramenten van
D mee tot in de dood + E priester
aankondigen bij God
Engel brengt ziel van E naar hemel
Vrienden/familie/materiële zaken/wijsheid/schoonheid: geen nut wanneer geconfronteerd met
dood. Doe wat moet: toon oprecht berouw (biecht) en je zal in de hemel geraken/ God zal je belonen
MORAAL als je in de hemel wilt terechtkomen, moet je deugdelijk leven. De dood kan elke
minuut toeslaan
3. Personages=allegorische figuren (beeldspraak)
=> abstracte (religieuze) ideeën uitbeelden door middel van concrete zaken/personen
a. Verpersoonlijking/ personificatie Dood (ref. Van der Mollenfeeste/ danse macabre:
geraamtendans): in het leven, op aarde
b. Elckerlyc: alle mensen op aarde verwijst naar iedereen: moet verantwoording afleggen aan God
voor zijn gedrag
4. Religieuze thematiek
=> Iedereen moet sterven en rekenschap afleggen voor God
5. Thema= universeel
Elckerlycmotief= wereldliteratuur (Meet Joe Black) (*) = dood is nakend voor iedereen:
jong/oud/arm/rijk/ alle tijden
Intertekstualiteit (*)
- Oud personages die op leven terugblikken en einde voelen naderen, de balans opmaken
- God is verzinsel (atheïst) dood onontkoombaar
Niet goed geleefd, nu bijna gedaan: besef nakend einde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dhoogeelise. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.