College aantekeningen
Samenvatting hoorcolleges gezondheidscommunicatie 2022
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Samenvatting hoorcolleges van het (vernieuwde) vak gezondheidscommunicatie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
GezondheidscommunicatieHoorcolleges
Hoorcollege 1 – Introductie planmatige gezondheidsbevordering, analyse van gezondheidsprobleem
en analyse van gedrag
WHO definitie van gezondheid: “health is a state of complete physical, mental and social well-being and
not merely the absence of disease of infirmity” (1948)
- Brede idealistische definitie, die nog steeds wordt gebruikt
- ‘Compleet welbevinden” definitie is onwerkbaar, betekent dat de meeste mensen niet altijd
gezond zijn
- In hoeverre is dit nog realistisch te noemen?
Voorstel nieuwe definitie (Machteld Huber, 2009): “health as the ability to adapt and to self-manage”
- Veerkracht in deze definitie (mist totaal in de huidige definitie van het WHO)
- “Aangesproken in kracht, en niet in zwakte” – patiënten
- Positieve gezondheid: de vaardigheid om zich aan te passen en om te gaan met sociale, fysieke
en emotionele uitdagingen en veranderingen
Dimensies van ziekte
- Illness: subjectief, eigen ervaring
- Disease: objectief, door middel van diagnose
- Sickness: sociale rol, hoe anderen het zien
Indicatoren van volksgezondheid
Ziekte en aandoeningen
Gemeten via zorgregistraties, enquêtes, GGD-registraties
Prevalentie: aantal mensen dat op een gegeven moment lijdt aan een aandoening
- Fractie, percentage, of aantal gevallen per 1.000 – 100.000
- Op een moment: puntprevalentie
- In een tijdsperiode: bv. jaarprevalentie
Incidentie: aantal mensen dat gedurende een bepaalde periode een specifieke aandoening krijgt
- Nieuwe diagnoses
- Per 1000 – 100.000
,Oorzaken voor hoge prevalentie van nek- en rugklachten, artrose
en diabetes:
- Vergrijzing
- Toegenomen welvaart
- Betere opsporing
Sterfte en doodsoorzaken
Levensverwachting: het gemiddelde aantal levensjaren dat men
mag verwachten te leven na de geboorte
Sterftecijfer: aantal sterfgevallen aan een specifieke doodsoorzaak
binnen een gegeven periode
- Per 1.000 – 100.000
- Primaire doodsoorzaak: eerste doodsoorzaak in de reeks
van gebeurtenissen die tot de dood hebben geleid
Verloren levensjaren (burden of disease): aantal levensjaren dat
met stergevallen verloren gaat
Functioneren en kwaliteit van leven
Ervaren gezondheid: subjectief
Kwaliteit van leven: beperkingen in het functioneren door ziekten, leiden tot verlies van levenskwaliteit
- Meerdere domeinen: lichamelijk, psychisch, sociaal
- Zowel subjectieve als objectieve maat
Functioneren: lichamelijke beperkingen, handicaps, ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid
Samengestelde volksgezondheidsmaten
Gezonde levensverwachting: aantal jaren dat men mag verwachten in goede gezondheid te leven
(levensverwachting en kwaliteit van leven)
QALY (quality adjusted life years): maat voor het aantal jaren dat iemand nog te leven heeft, met een
correctie voor de kwaliteit hiervan
- Een met kwaliteit gewogen levensjaar
- Elk jaar in lagere kwaliteit van leven telt minder mee
- 1 QALY staat voor 1 jaar in goede gezondheid
- Bv. QALY = 0,33 3 jaar leven met ziekte/aandoening is gelijk aan 1 jaar leven in volledige
gezondheid
DALY (disability adjusted life years): maat voor ziektelast het aantal levensjaren dat iemand verliest
door ziekte (verloren levensjaren + verloren gezonde jaren)
Het Lalonde rapport (1974)
, - Gezondheid is meer dan gezondheidszorg
- Gezondheid wordt ook beïnvloed door de genen, omgeving en leefstijl
- Gezondheidszorgsysteem: slechts een vangnet voor de slachtoffers van de bedreigingen van
omgeving en gedrag
- Omgeving en leefstijl bieden de beste mogelijkheden voor het bevorderen van de
volksgezondheid
Determinanten van gezondheid
Omgeving
- Fysieke omgeving: schone omgeving en lucht, veilige huizen en wegen
- Sociale omgeving: opleiding, inkomen
Gezondheidszorg
- Kwaliteit van zorg
- Toegang tot zorg
Genetica/biologie
- Genen
- Externe invloeden (bv. trauma, infecties)
- Interne invloeden (bv. homeostase)
- Leeftijd, geslacht etc.
Individuele leefstijl
BRAVVOS: bewegen, roken, alcohol, voeding, vrijen, ontspannen en slapen
Sinds Lalonde:
- Betere modellen voor determinanten van gezondheid
- Nationale gezondheidsdoelen en strategieën
- Interventie gericht op verkleinen van gezondheidsverschillen
- Toenemende interesse in intersectoraal gezondheidsbeleid
- Meer positieve benadering van gezondheid
, Dahlgren & Whitehead
Hoorcollege 2 – Geschiedenis van preventie
Drie gezondheidsrevoluties
- Vooral 19e eeuw: hygiëne
- Vooral 20e eeuw t/m nu: curatieve geneeskunde
- Eind 20e eeuw t/m nu: gedrag is de oorzaak van ziekte
Eerste gezondheidsrevolutie
In Engeland:
- Toenemende industrialisatie
- Verstedelijking
- Meer gezondheid door innovaties die we nu niet meer tot de gezondheidssector rekenen
- John Snow, 1854 (oorsprong cholera uitbraak ontdekt; waterpompen)
- Edwin Chadwick (rapport in 1842): slechte woonomstandigheden, pleit voor overheidsingrijpen
toiletten in huis en riolering
- Andrew Pears: introductie handzeep en gewoonte om voor het eten je handen te wassen (Pears
soap)
In Nederland: hygiënisten, ongeveer vanaf 1850
- 1847: start afvalinzameling Amsterdam door Samuel Sarphati
- 1865: invoeren Geneeskundig Staatstoezicht
- 1866: Handboek der openbare gezondheidsregeling en der geneeskundige politie door Ali Cohen
Twee gezondheidsrevolutie
- Uitbouw curatieve geneeskunde
- Ontwikkeling van medicijnen
Derde gezondheidsrevolutie
- Gedrag is de oorzaak van ziekte en sterfte
- Toen: veel gezondheidswinst door voorkomen infectieziekten
- Nu: veel gezondheidswinst door voorkomen chronische leefstijl gerelateerde ziekten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noagodwaldt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82871 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
