1 GROEI EN ONTWIKKELING
Algemeen
- Kinderen groeien mn in eerste weken
• Variatie tussen kinderen
- Ontwikkeling afh van
• Genetica
• Kansen en aanmoediging die een kind krijgt
- Groei
• Kan kwantitatief gemeten worden
- Ontwikkeling
• Kan kwalitatief gemeten worden
Impact
- Voeding
• Gevolgen ondervoeding
o Wasted: lager gewicht dan normaal voor lengte
o Stunted: korte lengte dan normaal voor leeftijd
o Wasted en stunted: combinatie van beide
- Omgevingsfactoren + leerprossen
• Bv. ziekte, ervaringen
• Indien je opgroeit in een omgeving waarin je je maximaal potentiaal kan bereiken
" eindigen met hoog genetisch potentieel, ookal kreeg je een laag genetisch
potentieel
• Indien je volgens genetisch potentieel een weinig angstig profiel hebt, maar toch
in veel onaangename situaties terecht komt " sneller ontstaan van angst " meer
bestand tegen angst
Ontwikkeling
- Typen
• Fysische ontwikkeling (lengte, groei)
• Motorische ontwikkeling
o Grove en fijn
• Cognitief/intellectueel
• Socio-emotionele ontwikkeling
o Ontwikkeling social smile " kind lacht naar iedereen
• Taal + communicatie
o Creëert veiligheid
• Sensorische ontwikkeling (smaak)
o Al kennis maken met smaak in baarmoeder
o Baby heeft voorkeur voor zoete smaken e
- (Cognitieve) fasen (door Piaget)
1
, • 1: sensori-motorisch handelen (0-2j)
o Zintuigelijke en motorische ervaringen
o Baby’s worden bewust van relatie tussen eigen handelen en effect op
omgeving
o Leren door zich aan te passen en nieuwe ervaringen op te nemen in
denkschema’s
• 2: pre-operationeel denken (2-7j)
o Kind denkt onsystematisch + onlogisch
o Intuïtie
o Egocentrisch " kinderen denken dat hoe zij de wereld ervaren, de wereld ook
echt is
o Tellen, categoriseren en sortering voor verkrijgen ordering
o Omgang met hoeveelheden en vormen
• 3: concreet-operationeel denken (7-12j)
o Kind denkt systematisch + logisch
o Kenbaar worden met hoeveelheid, lengte, gewicht en substantie
o Motorisch handelen, taal en symbolen worden gebruikt om te leren of
ontwikkeling
o Kind ontdekt verschil tussen levende en levenloze dingen
• 4: formeel-operationeel denken (>12j)
o Abstract denken + redeneren
o Opkomen van vragen
o Nieuwsgierig naar ≠ oplossingen
o Dingen verbeelden + beeld vormen van ideaal
- Tandenpoetsen
• Is afh van motoriek en intellectuele vaardigheden (juiste bewegingen, goed
vasthouden) " pas goed rond 8-10j " ouders moeten voor die tijd dus goed
napoetsen
• Indien kind regelmatig handschrift heeft " voldoende controle over fijne motoriek
" kind kan waarschijnlijk zelf de tanden poetsen
2 OPVANG VAN HET KIND
Pijlers die belangrijke rol spelen in opbouw van relatie tandarts en kind
- Ouders/begeleiders
• Pijlers voor opbouw
o Relatie ouder-tandarts
§ Angst voor ta kan vanuit ouder op kind worden overgedragen
§ Indien motivatie mondgezondheid bij ouders, vaak ook bij kinderen
o Relatie ouder-partner: stabiel of spanningen?
§ Indien spanningen in gezin " kind is gevoeliger voor stress bij ta " blijft
rustig als ta
§ Betrek ouder bij geruststellen van kind
o Laat kind op schoot bij ouder behandeld worden " geeft vertrouwen
o Laat ouders nog eens uitleggen wat er gaat gebeuren " meer
vertrouwen
o Indien ouders niet positief inspelen op behandeling " betrek oma,
tante, ta-assistente
o Relatie ouder-kind:
§ Bij stressvolle situaties " kind kan terugvallen op ouder voor zoeken
veiligheid en steun
§ Sommige kinderen beter behandelbaar in afwezigheid van ouder
• Bedreigingen voor opbouw
o Te angstig " negatieve houding tov ta en verzorging
- Kind
2
, • Pijlers voor opbouw
o Ken informatie over kind
§ Medische anamnese (bv. regelmatig ziek geweest, hoe verliep contact
met dokters?)
§ Ontwikkelingsachterstand?
§ Tandheelkundige anamnese (1e keer bij ta? Hoe verliepen de andere ta-
bezoeken?)
§ In welke situatie groeit het kind op?
o Observeer kind " gespannen, onrustig, kalm, op gemak?
• Bedreigingen voor opbouw
o Mentale stoornis
o Te jonge kinderen kunnen trauma van behandeling psychologisch nog niet
aan
o Indien negatieve ervaring in verleden " agressief worden tov omgeving "
weigering medewerking
o Taalprobleem
- Tandarts en omgeving
• Pijlers voor opbouw
o Omgeving
§ Geen prikkelbare omgeving
§ Opgeruimd kabinet (bv. geen etsgel spuitje)
§ Laat kind de tandheelkunde ontdekken spelerwijs
o Ingesteldheid tov kind
§ Positieve houding
§ Geduld en mildheid
§ Plan moeilijke behandelingen ’s ochtends
§ Bijscholing over nieuwe technieken en kennis
o Benadering kind
§ Contact leggen
§ Respect tonen
§ Goede en duidelijke communicatie
§ Win vertrouwen
§ Atraumatisch werken
• Bedreigingen voor opbouw
o Te weinig tijd " kind kan niet vertrouwd geraken met ta en omgeving
o Onvoorzichtigheid " ta kan kind kwetsen + slechte ervaring opdoen
o Ongepaste benadering of onvoldoende kennis " bv. onaangepast taalgebruik
Angst
- Ontstaan van angst
• Directe conditionering
o Negatieve thkige ervaring
o Negatieve medische ervaring
o Gedrag van ta
• Indirecte conditionering: ouders, broers en/of zussen
- Angstreductie
• Basisprincipes
o Goede communicatie
o Vaak combinatie van ≠ technieken
o Zeg tegen kind dat je tot 5 gaat tellen en dat je dan gaat rusten " hierdoor wil
kind het wel proberen
• Houding ta
o Toon empathie + sympathie
o Luister actief naar pt
3
, o Gebruik geen bedreigende taal
o Respecteer emoties
o Ga zitten op niveau van pt (niet staan)
• Algemene technieken
o Corrigeer verkeerde cognitie " geef correcte info
o Verhoog beheersbaarheid " geef pt controle (bv. tellen)
o Verhoog voorspelbaarheid " tell-show-feel-do methode
o Geef positieve ondersteuning
o Beperk tijd tussen zittijden
o Vertrouwbaarheid geven
o Goede pijnstilling
o Veilige omgeving
• Non-farmacologische benaderingen
o Positieve bevestiging
§ Bv. wauw wat zit je goed in je stoel, we gaan kijken of dat ook nog zo
goed gaat als we de stoel plat leggen
o Tell-show-feel-do
§ Indien volgende behandeling " opnieuw " kinderen vergeten namelijk
snel
o Desensitiseren van stimulus/graduele exposure
§ Doel: werking via gewenning en positieve contacten
o Overwinnen van angst of angst vermijden
o Begeleiden toenemende moeilijkheid
· Indien blokkeren " stap terug, zeker niet forceren
· Preventieve thk " weinig invasieve thk " complexere behandeling
o Modelling
§ Sociaal leren van anderen door observatie of imitatie
o Leren van ouders, broers of zus " start met behandeling van een van
hen
o Leren van uit video, boekje…
§ Doel
o Angst verminderen
o Introductie nieuwe behandelingen
o Distractie
§ Toename behandelbaarheid door afleiding
o Bv. iets vertellen of filmpje laten zien
§ Doel
o Afleiden aandacht van onaangename perceptie
o Relaxatie
§ Dmv specifieke oefeningen
o ~ Distractie
§ Doel
o Afleiden aandacht van onaangename perceptie
o Onderbreken onaangepast gedrag
o Voice control
§ Door verandering van toon of volume " wekken aandacht kind
o Vaak icm mimiek
o Belangrijker hoe je iets zegt, dan wat
o Bv. naam zeggen als kind huilt, zeg daarna wel dat je niet boos bent,
maar even wilde dat het kind naar je luisterde
§ Doel
o Naar je toe trekken aandacht van kind
o Onderbreken van onaangepast gedrag
o Hypnose
§ Ontspanning en concentratie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper THKleuven1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.