Hoorcolleges Neurowetenschappen
Hoorcollege 1 – Functie, bouw en werking zenuwstelsel:
Je hebt een zenuwstelsel nodig voor doelgericht motorisch gedrag. Het zenuwstelsel
bepaalt de stimulatie van de spieren die aangestuurd worden.
Kernvraag BW: hoe komen doelgerichte bewegingen tot stand als product van
complexe biologische organisatie?
Functie zenuwstelsel: sturen van grootheden die voor ons voortleven van belang
zijn, door aanpassing van de activiteit van effectoren (orgaanstelsels) waarmee we
die grootheden kunnen beïnvloeden.
Voorbestaan van een levend organisme:
Een levend organisme kan:
- Zichzelf handhaven
- Zich aanpassen aan uitwendige omstandigheden
- Groeien en zich vermenigvuldigen
Om voort te leven moet een levend organisme:
- (selectieve) opname van stoffen uit de omgeving
- Metabolisme (anabolisme en katabolisme)
- (selectieve) afgifte van stoffen aan omgeving
Dit vereist:
- Energie(transformatie)
- Concentratiegradiënten
Niet alle levende organismen hebben een zenuwstelsel:
Vb. protozoa (eencellingen)
o Vertonen spontaan gedrag, reageren op prikkels, defensief gedrag
- Alles doen ze o.b.v. verandering van membraanpotentiaal
Waarom hebben wij ZS nodig?
Concentratiegradiënten in- en uitwendig milieu verschillen erg
,Functie zenuwstelsel:
Eencellige: cel ↔ extern milieu
Hogere organismen: cellen ↔ intern milieu ↔ bloed ↔ extern milieu
Belangrijke variabelen die constant gehouden moeten worden voor MI:
- Cocnentratie O2 en CO2
- Concentratie voedignsstoffen, zout
- Concentratie afvalstoffen
- pH
- Temperatuur
- Water, volume, druk
Hogere organismen:
- Vegetatieve stelsels: materiële uitwisseling
o Tr. Respiratorius
o Tr. Digestivus: opname, anders dan gasvormige stoffen uit de
omgeving
o Tr. Uropoietieus: afgifte, anders dan gasvormige stoffen, aan de
omgeving
o Tr. Circulatorius
o Sturing door vegetatief/autonoom (symp + parasymp) en
hormoonstelsel
- Animale stelsels: informatieve uitwisseling
o Sturing door animaal (somatisch) zenuwstelsel
Parasympatisch zs is trofotroop, sympatisch zs is ergotroop
Meet- en regeltechniek = control theory
Begrippen uit Senso:
- Principal objective of control = om het gedrag van een systeem te laten
voldoen aan een specifieke reeks vereisten door er dingen aan te doen
- Fundamental problem of control = om te bepalen wat u moet doen om het
gedrag van een systeem te laten voldoen aan een specifieke reeks vereisten
- Basic idea of error-correcting feedback control = observeer / meet wat het
gecontroleerde systeem feitelijk doet, en gebruik het verschil tussen wat u
nodig heeft en wat u observeert om te bepalen wat er moet gebeuren om de
fout te verhelpen
- Regulation problem = het controleprobleem dat bestaat wanneer het
controledoel is om een gecontroleerde variabele op een specifieke, vaste
waarde te brengen en die waarde te behouden bij verstoringen
- Tracking problem = het controleprobleem dat bestaat wanneer het
controledoel is om de gecontroleerde variabele veranderingen in de vereiste
waarde te laten volgen
,Blokdiagram van sturing door tegenkoppeling (= negative feedback control)
Tegenkoppeling, of negatieve feedback, zorgt ervoor dat in een dynamisch
evenwicht dreigende afwijkingen van de norm gedeeltelijk worden afgeweerd.
Hoorcollege 2 – Functionele anatomie:
Onderdelen neuron:
Soma:
- Cytosol
- Organellen
o Kern
o Ribosomen
o ER
o GA
o Mitochondria
o Microtubuli
Neurieten:
- Dendrieten
- 1 axon
Synapsen:
- Elektrisch
- Chemisch
Het begint allemaal bij het DNA:
- Duplicatie
- Transcriptie
- Translatie
Glia – functies:
- Mechanische steun
- Regeling samenstelling extracellulaire vloeistof (astrocyten)
- Transport voedingsstoffen bloedvaten neuronen (astrocyten)
- Elektrische isolatie neurieten (Schwann cellen in PZS, oligodendrocyten in
CZS) (oligodendrieten omgeven neurieten)
, - Verwijdering afvalproducten (microglia)
We hebben in ons lichaam 1011 neuronen en gliacellen
Vorming embryo:
- Zygote (1 cel)
- Morule (8 cellen)
- Blastocysten (100 cellen)
- Na 2 weken: embryonale schijf
Vervolgens volgt de gastrulatie en neurulatie
Neurulatie:
In deze fase wrodt de neurale buis gevormd, hieruit ontstaat het CZS. Uit de neurale
richel worden de spinale ganglia + sensorische zenuwen gevormd.
Vorming neurale buis met 3 hersenblaasjes:
- Prosencephalon
- Mesencephalon
- Rhombencephalon
En een ruggenmerg-blaasje
Als de neurale buis aan de bovenkant niet goed dicht gaat ontstaan er geen
hersenen. Als de neurale buis aan de onderkant niet goed sluit wordt het kind
geboren met een open ruggetje.
Vervolgens gaan we van 3 naar 5 hersenblaasjes:
- Telencephalon
- Diencephalon
- Mesencephalon
- Metencephalon
- Myelencephalon
En vervolgens naar volwassenen hersenen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jannevanbussel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.