Hoorcolleges Motorisch Ontwikkelen
Hoorcollege 1 – Inleiding motorisch ontwikkelen:
Ontwikkeling is verandering? Verandering van gedrag?
- Gedrag is iedere, met enig hulpmiddel observeerbare en instrumenteel
geregistreerde tijdruimtelijke verandering van of aan enig object
Ontwikkeling is verandering van een verandering?
Definities van ontwikkeling:
- Verandering over de leeftijd, bestaande uit een uitbreiding van het
gedragsrepertoire (ontstaan van iets nieuws)
- Een prodces waardoor het organisme noodzakelijkerwijs steeds beter,
aangepaster of adequater op de omgeving reageert
- Verschijnsel met intrinsieke doelgerichtheid, voerend naar een optimale
eindtoestand
- Motor development is adaptive change towards competence
o Adaptive change: interactie persoon-omgeving!! Adaptief zijn
o Towards competence: iets nieuws ontstaan wat er nog niet was
steeds effectiever in de omgeving worden
De grote gemene deler van deze definities is de nieuwheid/dat er iets anders
ontstaat + de historie van het individu.
Ontwikkelingsopvattingen, verschillen m.b.t.:
1. Wat zijn de oorzaken van ontwikkeling?
o Welke factor/factoren zijn verantwoordelijk voor de verandering, het
ontstaan van iets nieuws?
2. Hoe wordt ontwikkeling gereguleerd?
o Hoe zorgen de oorzaken van ontwikkeling voor verandering (bv.
Dynamische systeemtheorie)
3. Wat is de aard van ontwikkeling?
o Welke kenmerken heeft het proces van ontwikkeling
Formalistisch (vaste ontwikkelingsvolgorde)/random?
(i)reversibel?
(dis)continue? Vorm ontwikkelingscurve?
Voorbeelden ontwikkelingsopvattingen: nativisme, interactionisme, empirisme,
ecologische psychologie, cognitivisme (Jean Piaget), dynamische systeem-theorie &
informatie theoretische benadering.
Oorzaken van ontwikkeling
- Nativisme (o.a. rijpingstheorie), neuromaturational approach
o Nieuwe structuren ontstaan ‘van nature’ op grond van autonome
processen in het zenuwstelsel en onafhankelijk van
omgevingsinvloeden (Gesell, 1964)
Nieuwheid is gepredetermineerd
, Oorzaak van motorische ontwikkeling ligt dus in de genen
(nature). Ontwikkeling ligt vast: wat is de volgorde van
ontwikkeling? Zijn er orden/fasen?
- Empirisme
o Nieuwheid is in de omgeving aanwezig. Nieuw gedrag ontstaat door het
opdoen van specifieke ervaringen, door te leren
Uitgaande van empirisme is motorisch leren hetzelfde als
motorisch ontwikkelen. Empiristen zijn benieuwd naar het
mechanisme.
Leren: een proces dat leidt tot relatief duurzame veranderingen in het
gedrag(spotentieel) als gevolg van specifieke ervaringen met de omgeving.
Rijping (‘maturation’): veranderingen over de leeftijd die worden bepaald door
erfelijke facotren
Groei: kwantitatieve verschijningsvorm van rijping.
Veranderingen in het brein: toename witte stof, gevolgd door afname grijze stof.
Niet alle nieuwheid kan verklaard worden door leren baby’s hebben
reflexen/aangeboren bewegingen filmpje zwemmen baby.
Andere oorzaak van ontwikkeling:
- Interactionisme
o Nieuwheid is het gevolg van de wederzijdse beïnvloeding van
aangeboren structuren en omgevingsfactoren
Veel verschillende subbenaderingen
Voor een deel is motorisch ontwikkelen hetzelfde als motorisch
leren, maar niet helemaal.
Om welke reden(en) is het interessant om te weten hoe nature/nurture ontwikkeling
beïnvloeden? hiermee kun je bepalen in welke omgeving je een kind laat
opgroeien. Heet het nut wat we doen? Zijn er optimale momenten om een kind te
laten ontwikkelen? Ook om de mens meer te begrijpen.
Nativistische opvattingen:
- Kleuters moeten letters leren terwijl ze daar nog helemaal niet aan toe zijn
- Kleuters moeten spelen, klimmen, klauteren, bewegen. Dat is hun
ontwikkelingsfase
- Dit kan mede tot onrust en ADHD leiden
- Het is alsof je een fundament van cement niet laat opdrogen en er al op gaat
bouwen
Empiristische opvattingen:
- Wie op jonge leeftijd niet de basisbewegingen onder de knie heeft, kan daar
later hinder van ondervinden
- De doelstelling is om zoveel mogelijk kinderen nog voordat ze naar de
basisschool gaan een aantal essentiële vaardigheden bij te brengen
, - Daar hoeft geen langdurig traject aan te pas te komen, twintig lesuren moet
voldoende zijn
Shirley (1933) heeft motorische mijlpalen opgesteld. Dit ging van beschrijven naar
voorschrijven: als een kind niet de vaste volgorde van mijlpalen volgt is het niet
gezond is niet goed!!
Ontwikkeling is niet formalistisch!
De vorm van de ontwikkelingscurve hangt af van de meetfrequentie: lage
meetfrequentie maskeert de vorm van de curve.
Lage meetfrequenties zorgen voor snapshots van voor en na foto’s, maar
weinig kennis van het proces van ontwikkeling zelf.
Wat bleek: als je elke dag meet zie je dat groeien gaat in sprongen.
Of ontwikkeling (dis)continue is hangt (naast meetfrequentie) ook af van het
(meet)niveau waarop men ontwikkeling meet:
- Macroscopisch niveau, kwalitatief (nominale, binaire schaal)
o Discontinue
- Microscopisch niveau, kwantitatief (ratio schaal)
o Continue
Je moet dus voorzichtig zijn met het interpreteren van data.
Cross-sectioneel onderzoek: participanten in verschillende leeftijdsgroepen worden
onderzocht op dezelfde afhankelijke variabele op hetzelfde testmoment
Longitudinaal onderzoek: participanten in één leeftijdsgroep worden onderzocht op
een afhankelijke variabele op verschillende leeftijden en dus op achtereenvolgende
testmomenten.
2 methoden leiden soms tot zeer verschillende resultaten!
Longitudinaal:
- Voordelen
o Geeft inzicht in individuele ontwikkelingscurves
- Nadelen
o Lastig uitvoerbaar
o Selective sampling
Falen om te voldoen aan de criteria voor representatieve
sampling
o Selective drop-out
Mensen vallen uit, groepen niet meer te vergelijken met elkaar
omdat ze heterogeen zijn geworden.
o Selective survival
De gegeven populatie bij de geboorte verandert van
samenstelling in combinatie bij het verouderingsproces door bv.
Sterfte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jannevanbussel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.