Samenvatting

Samenvatting psychologie een inleiding

0 keer verkocht

Vak
Psychologie Een Inleiding

Instelling
Hanzehogeschool Groningen (Hanze)

Boek
Psychologie, een inleiding

Ik heb deze samenvatting gemaakt voor het tentamen psychologie een inleiding bij de minor toegepaste psychologie, ik heb hiermee een 9 gehaald

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 38 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Nee
Wat is er van het boek samengevat? Onbekend
Geupload op 28 juni 2022
Aantal pagina's 38
Geschreven in 2021/2022
Type Samenvatting

€6,49

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Psychologie een inleiding
Hoofdstuk 1 - Geest, gedrag en psychologische wetenschap
Psychologie houdt zich niet alleen bezig met geestelijke processen, maar ook met gedragingen. Het bestaat dus uit interne
geestelijke processen en externe waarneembare gedragingen.

1.1.1 Psychologie: het is meer dan je denkt
Er zijn 3 soorten psychologen:

Experimenteel psychologen → psycholoog die onderzoek doet naar elementaire psychologische processen in
tegenstelling tot een toegepast psycholoog.

Docenten psychologie → psycholoog met als primaire taak het geven van onderwijs op bijv. hbo of aan de universiteit.

Toegepast psycholoog → psycholoog die door experimenteel psychologen vergaarde kennis gebruikt om problemen van
mensen op te lossen.

In de toegepaste psychologie zijn er veel specialisaties:

Arbeids- en organisatiepsychologen → gespecialiseerd in aanpassingen aan de werkplek die de productiviteit en de
arbeidsmoraal van werknemers moeten maximaliseren.

Sportpsychologen → helpen atleten hun prestaties en motivatie te verbeteren, ook gericht op amateursport.

Schoolpsychologen → deskundig op het gebied van lesgeven en leren en houden zich bezig met omstandigheden die de
schoolprestaties kunnen beïnvloeden.

Klinisch psychologen/counselors → helpen mensen zich aan te passen op sociaal en emotioneel gebied of om moeilijke
keuzes over werk, relaties etc. te maken.

Forensisch psychologen → leveren psychologische expertise aan het wets- en rechtssysteem.

Omgevingspsychologen → proberen de interactie met onze omgeving en het milieu te verbeteren.

Gerontopsychologen → ouderen helpen hun gezondheid en welzijn te behouden en effectief leren omgaan met
leeftijdsgerelateerde problemen.

1.1.2 Psychologie is geen psychiatrie
Psychiatrie → een medisch specialisme dat zich richt op de diagnose en behandeling van mentale stoornissen.

Psychiaters bekijken cliënten vanuit de medische invalshoek en psychologen doen dit vanuit een psychologische invalshoek.

1.1.3 Kritisch nadenken over psychologie en pseudopsychologie
Pseudopsychologie → niet-onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke waarheden worden
gepresenteerd.
Er zijn 6 vaardigheden voor kritisch denken:

1. Wat is de bron?

2. Is de bewering redelijk of extreem?

3. Wat is het bewijsmateriaal?

4. Kan de conclusie beïnvloed zijn door bias?

5. Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden?

6. Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?

Psychologie een inleiding 1

, Anekdotisch bewijsmateriaal → getuigenissen die de ervaringen van iemand of enkele personen schetsen, maar ten onrechte
voor wetenschappelijk bewijs worden aangezien.

Bias → een vooroordeel, vervorming of vertekening van een situatie, meestal op basis van persoonlijke ervaringen en
waarden.

Emotionele bias → de neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en gevoelens, in plaats van op een rationele
analyse van het bewijsmateriaal.

Confirmation bias → (bevestigingsbias) de neiging om informatie die niet bij je opvattingen aansluit te negeren of te
bekritiseren en om in plaats daarvan informatie te zoeken waar je het wel mee eens bent.

1.2.1 Scheiding van lichaam en geest en het moderne biologische perspectief
Descartes → Franse filosoof die met het idee kwam dat er een scheiding tussen de spirituele geest en het fysieke lichaam is.

Rationalisme → filosofiestroming die de ratio, het denken, als enige middel zag om aan wetenschap en filosofie te doen.

Emperisme → filosofiestroming die het denken als onnodig en zelfs storend vinden in de wetenschap en filosofie. Zij beweren
dat waarnemingen, ervaringen en experimenten de enige ware bronnen van kennis ziin.
Tublua rasa → de mens is een onbeschreven blad dat door ervaring, leerprocessen en opvoeding persoonlijkheid en
vaardigheden krijgt.

Biologisch perspectief → het psychologische perspectief dat de oorzaken van gedrag zoekt in het functioneren van de genen,
de hersenen en het zenuwstelsel en hormoonstelsel. Zij beschouwen de geest als een product van de hersenen.

Neurowetenschap → het vakgebied dat zich richt op begrip van hoe de hersenen gedachten, gevoelens, motieven,
bewustzijn, herinneringen en andere mentale processen creëren.

Evolutionaire psychologie → een relatief nieuw specialisme in de psychologie dat gedrag en mentale processen beschouwt
op basis van hun genetische aanpassingen aan overleving en voortplanting.

1.2.2 Het begin van de wetenschappelijke psychologie en het moderne cognitieve perspectief
Introspectie → beschrijving van je eigen innerlijke, bewuste ervaringen.

Structuralisme → historische stroming binnen de psychologie die de basisstructuren van de geest en de gedachten trachtte te
ontrafelen. Structuralisten zochten de ‘elementen’ van de bewuste ervaring.

Gestaltpsychologen → zijn geconcentreerd op het geheel van onze bewustzijnservaringen als meer dan de som de delen en
proberen te begrijpen hoe we perceptuele gehelen vormen.

Functionalisme → historische stroming binnen de psychologie die meende dat psychische processen het beste begrepen
kunnen worden in het licht van hun adaptieve nut en functie.

Cognitief perspectief → een van de belangrijkste psychologische perspectieven, waarbij de nadruk ligt op mentale processen,
zoals leren, geheugen, perceptie en denken als vormen van informatieverwerking.

1.2.3 Het behavioristische perspectief: nadruk op waarneembaar gedrag
Behaviorisme → een historische school die ernaar streefde om van de psychologie een objectieve wetenschap te maken die
zich alleen op gedrag richtte (en dus niet op mentale processen). Ze zouden zich alleen bezig moeten houden met fysieke
stimuli vanuit de omgeving en de waarneembare reacties van het organisme daarop.

Behavioristisch perspectief → een psychologische invalshoek die de bron van onze handelingen zoekt in stimuli vanuit de
omgeving, in plaats van innerlijke mentale processen.

1.2.4 De perspectieven vanuit de gehele persoon: psychodynamisch, humanistisch en
karaktertrekken en temperament

Psychologie een inleiding 2

, Perspectieven vanuit de gehele persoon (whole person) → een aantal psychologische perspectieven die draaien om een
globaal inzicht in de persoonlijkheid.

Humanistische psychologie → een klinische benadering die de nadruk legt op de mogelijkheden, groei, potentie en vrije
wil van de mens. Zij zien de mens als een organisme die op grond van vrije wil keuzes maken en zo hun leven
beïnvloeden.

Psychologie van karaktertrekken en temperament → een psychologisch perspectief dat gedrag en persoonlijkheid ziet als
de fundamentele psychologische kenmerken.

Psychodynamische psychologie → een benadering die de nadruk legt op het begrijpen van het menselijk functioneren in
termen van onbewuste behoeften, verlangens, herinneringen en conflicten.

Psychoanalyse → een benadering van de psychologie die is gebaseerd op de veronderstellingen van Freud, die de nadruk
legt op onbewuste processen. De term verwijst zowel naar Freuds psychoanalytische theorie als naar zijn psychoanalytische
behandelmethode.

1.2.5 Het ontwikkelingsperspectief: veranderingen die ontstaan door nature en nurture
Ontwikkelingsperspectief → een van de zes belangrijke perspectieven van de psychologie, dat zich onderscheidt door de
nadruk op erfelijkheid en omgeving, en op voorspelbare veranderingen die zich voordoen tijdens de levensloop.

1.2.6 Het socioculturele perspectief: het individu in context
Sociocultureel perspectief → een van de zes belangrijke perspectieven van de psychologie, dat de nadruk legt op het belang
van sociale interactie, sociaal leren en een cultureel perspectief.

Cultuur → een complexe mix van taal, opvattingen, gewoonten, waarden en tradities die wordt ontwikkeld door een groep
mensen en die wordt gedeeld met anderen in dezelfde omgeving.

Psychologie een inleiding 3

, Crosscultureel psycholoog → een psycholoog die werkt in dit specialisme is geïnteresseerd in de manieren waarop
psychologische processen verschillen tussen mensen van verschillende culturen.

Holisme → visie die totaliteit altijd belangrijker vindt dan de som der delen.

1.3.1 Vier stappen van de wetenschappelijke methode
Wetenschappelijke methode → een uit vier stappen bestaande procedure voor empirisch onderzoek van een hypothese,
waarbij omstandigheden zo zijn gekozen dat vooroordelen en subjectieve oordelen worden uitgesloten.
Empirisch onderzoek → onderzoeksbenadering waarbij gegevens worden verzameld door middel van objectieve informatie
uit de eerste hand, gebaseerd op sensorische ervaring en observatie.

Theorie → toetsbare verklaring voor een aantal feiten en observaties.

Stap 1: het stellen van een hypothese

Hypothese → voorspelling van de uitkomst van een wetenschappelijk onderzoek; een bewering over de relatie tussen
variabelen in een onderzoek.

Falsifieerbaar → een hypothese moet zodanig worden opgesteld dat kan worden bewezen of deze juist of onjuist is.

Variabele → element dat van invloed is op hetgeen dat onderzocht wordt.

Operationele definitie → objectieve beschrijving van een concept dat bij een wetenschappelijk onderzoek hoort.
Operationele definities kunnen concepten die worden bestudeerd herformuleren in gedragsmatige termen (bijv. angst →
zich van de stimulus af bewegen). Operationele definities zijn ook exacte omschrijvingen van de manier waarop een
experiment moet worden uitgevoerd en waarop belangrijke variabelen moeten worden gemeten.

Stap 2: Objectieve data verzamelen

Data → informatie, in het bijzonder gegevens die door een onderzoeker zijn verzameld en die worden gebruikt om een
hypothese te toetsen.

Experimentele conditie → omstandigheden waaraan de leden van de experimentele groep tijdens de speciale
behandeling worden blootgesteld.

Experimentele groep → proefpersonen die worden blootgesteld aan de speciale behandeling die men onderzoekt.

Controleconditie → omstandigheden waaraan de leden van de controlegroep tijdens het experiment worden blootgesteld.
Deze condities zijn op bijna elk onderdeel identiek aan de experimentele conditie, met uitzondering van de speciale
behandeling, die alleen de experimentele groep ontvangt.

Controlegroep → proefpersonen die worden gebruikt als vergelijkingsmateriaal naast de experimentele groep. De
controlegroep krijgt niet de speciale behandeling waar men meer over wil weten.

Onafhankelijke variabele → variabele die zo genoemd wordt omdat de onderzoeker hem onafhankelijk van alle andere,
zorgvuldig gecontroleerde experimentele omstandigheden kan manipuleren.

Afhankelijke variabele → de variabele die wordt gemeten of geobserveerd. Binnen een experiment wordt de afhankelijke
variabele door het manipuleren van de onafhankelijke variabele beïnvloed. De eventuele variatie in de waarde van de
afhankelijke variabele is het effect waarin de onderzoeker geïnteresseerd is.

Randomisering → procedure waarbij volledig door het toeval wordt bepaald of proefpersonen aan de experimentele
groep of aan de controlegroep worden toegewezen; kan ook betrekking hebben op een proceduren binnen een
experiment, waarbij de volgorde waarin de stimulus wordt aangeboden volledig door het toeval wordt bepaald.

Stap 3: De resultaten analyseren

Significant → een statistische term die aangeeft dat het waarschijnlijk is dat het waargenomen effect niet door toeval is
ontstaan, maar door de onafhankelijke variabele te veranderen.

Stap 4: De resultaten publiceren, bekritiseren en repliceren

Psychologie een inleiding 4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.