Algemene Economie Hoofdstuk 5 Conjunctuurindicatoren
Voor de afzetplanning, inkoopplannen, het financiële beleid en eventuele uitbreidingsplannen is het
voorzien van conjuncturele omslagen van groot belang. Aan de hand van enkel indicatoren kun je
een beeld krijgen van de te verwachten conjuncturele ontwikkelingen en fatale bedrijfsbeslissingen
voorkomen.
5.1 Consumenten en producentenvertrouwen, orderpositie en wereldhandel.
Conjunctuurindicatoren vormen een belangrijke bron om de economische situatie voor de komende
maanden in te schatten. In artikelen over de verwachte conjuncturele ontwikkelingen wordt daarom
geregeld gerefereerd aan ontwikkelingen in consumenten- en productvertrouwen, de orderpositie
en de relevante wereldhandel.
Deze worden gezien als indicatoren voor toekomstige bestedingen en productie. Ze worden ook wel
‘leading indicatoren’ (voorlopende indicatoren) genoemd.
Ondanks het grote belang van de export voor de Nederlandse economische groei, heeft ook de
binnenlandse markt een sterke invloed op het verloop van de conjunctuur. Het
consumentenvertrouwen heeft daarom een voorspellende waarde voor de consumptiebereidheid
van consumenten. Aan de hand van de vijftig vragen over het economische klimaat en de
koopbereidheid wordt door het Centraal bureau van statistieken het consumentenvertrouwen elke
maand gemeten.
De consument bestaat uit optimistisch en pessimistische antwoorden. Deze worden uitgedrukt in een
percentage van het totaal aan antwoorden. Onderstaand is hiervan een voorbeeld.
, Een soortgelijk onderzoek wordt ook gehouden onder producenten. Ook deze stemmingsindicator
komt van het CBS. Dit is een soort enquête waar vragen worden gesteld over de verwachte
bedrijvigheid of de orderpositie en de voorraden etc. Bij deze enquête tellen de antwoorden van
grote bedrijven zwaarder mee dan kleine bedrijven.
Een oplopend consumentenvertrouwen door bijvoorbeeld een stijgende orderportefeuille zal na
verloop van tijd resulteren in een toename van productie en investeringen.
Een conjunctureel herstel wordt in Nederland meestal ingeluid door het aantrekken van Export.
Daardoor stijgt niet alleen de afzet van bedrijven die exporteren, maar ook wat de bestedingen bij
Nederlandse toeleveranciers stijgen. Het aantrekken van de wereldeconomie heeft ook op een
andere manier invloed op de Nederlandse economie. Als handelsland betekent het aantrekken van
de wereldeconomie dat er meer goederen via Nederland naar landen in de EU worden geëxporteerd.
Dit wordt wederuitvoer genoemd. Het aantrekken is dus onder meer vanwege industriële export aan
de Nederlandse handelsfunctie gunstig voor de Nederlandse productie, werkgelegenheid,
winstniveaus en het vertrouwen in de economie bij consumenten en producenten.
De ontwikkeling van de voor Nederland relevante wereldhandel is daarom een belangrijke
conjunctuurindicator. De consument is normaal ook werknemer, of op zoek naar werk. Het
vertrouwen in de consument hangt dan ook nauw samen met het arbeidsmarktperspectief.
Baanzekerheid, groei van de werkgelegenheid en daarmee ook een grotere kans op het vinden van
werk zijn van grotere invloed op de bestedingsbereidheid dan de jaarlijkse loonstijging. Voor een
uitzendbureau dat sterk gevoelig is voor een schommeling in je conjunctuur, is het peilen van het
werknemersvertrouwen een bruikbare factoor. De vraag naar flexwerkers zelf en de orderduur
vormen een prognose voor een conjunctuuromslag. Een stijgende orderduur en een dalende
uitzendkracht wijzen op een aantrekkende economie.
5.2 Voorraadinvesteringen
Voorafgaande van de productie wordt geïnvesteerd in voorraden grondstoffen, halffabricaten en
dergelijke. Plannen van inkoopdirecteuren leveren daarom een belangrijke conjunctuurindicator op.
De ‘Purchase Manager Index’ (PMI) die door de NEVI (Nederlandse Vereniging voor
Inkoopmanagement) maandelijks wordt verstrekt, wordt gebruikt om inzicht te krijgen in de
economische activiteiten van de industrie. Wanneer de PMI een uitkomst van <50 aangeeft, geeft dit
een daling aan. Boven de >50 houdt dus een stijging in.
Berekening PMI
PMI = (p1x1 ) + (p2 x 0,5) + (p3 x 0)
P1 = percentage van het aantal antwoorden van respondenten dat een verbetering aangeeft
P2 = percentage van het aantal antwoorden van respondenten dat geen wijziging doorgeeft
P3 = percentage van het aantal antwoorden van respondenten dat een verslechtering doorgeeft.
Aan de berekende percentages worden punten toegekend. Als 100% van de respondenten een
verbetering doorgeeft, worden 100 punten toegekend. Als 100% van de respondenten een
verslechtering aangeeft, worden er 0 punten toegekend, en als 100% van de respondenten
aangeeft dat er geen wijzigingen zijn, worden er 50 punten toegekend.
< 50 = daling van industriële activiteiten
50 = geen verandering
>50 groei van industriële activiteiten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jgwapstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.