Samenvatting
Samenvatting Stress & Gezondheid/Stress & Health (422095-B-6)
Volledige en overzichtelijke samenvatting van Stress&Gezondheid, met deze samenvatting heb ik een 8,0 gehaald voor het tentamen!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 51 pagina's
Voorbeeld 4 van de 51 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcolleges Stress en GezondheidHoorcollege 1 (H1, 2)
Hier rechts zie je een overzicht hoe
je data en onderzoeken kan
interpreteren en kan baseren hoe
betrouwbaar een onderzoek is. Je
wilt dus toewerken naar een
systematische review van meerdere
RCT’s, dan kan je met veel
zekerheid zeggen dat een bepaald
medicament effectief is of juist niet.
Gebruik dit voor de
groepsopdracht
Meerdere definities van stress
Stress = een aandoening of gevoel dat ervaren wordt wanneer een
persoon ziet dat er eisen zijn die de persoonlijke of sociale bronnen van
dat individu overstijgen. psychisch
Stress = een constellatie van gebeurtenissen, bestaande uit een
stimulans (= stressor) die een reactie in de hersenen veroorzaakt (=
stressperceptie) dat een fysiologische fight or flight activeert in het
lichaam (= stressreactie). fysiologisch
Als het gaat om het verklaren van stress, is er een shift geweest in waar
wij stress uit verklaren. Vroeger dacht men dat je (alleen) stress kreeg
door een acute fysieke crisis (een leeuw) of een chronische fysieke crisis
(periode van honger). Vandaag de dag weten we dat ook een
psychologische crisis (verliezen echtgenoot/baan), een sociale crisis
(pesten) en langdurige psychische stress kan zorgen voor stress. De
eerdere verklaring herkennen we wel nog steeds bij dieren, maar bij
mensen speelt vooral de psychische en sociale verklaring een belangrijke
rol.
In de tabel links zie je het aantal
mensen dat aangeeft zich kalm
en vredig (dus geen stress)
hebben gevoeld onder mensen
die een hartziekte hebben. Je
ziet dat er een groot percentage
is dat zich bijna of nooit kalm
heeft gevoeld in de afgelopen
tijd.
Wegen hoe stress kan leiden tot gezondheidsproblemen:
- Stress gezondheidsproblemen
- Stress psychologische problemen gezondheidsproblemen
, - Stress psychologische problemen gedragscomponent
gezondheidsproblemen
Stress is relevant voor de klinische praktijk, omdat het eigenlijk vooral
gaat over het ‘ziek maken’ van mensen, zonder dat zij een ziekte hebben.
Dit wordt dan ook gezien als een onnodig gebruik van de
gezondheidszorg. Ook verhoogt stress de kans op het ontwikkelen van
mentale en fysieke gezondheidsproblemen. Stress heeft een negatief
effect op:
- Herstel na ziekte of verwonding
- De effecten van medische interventies
- De patiënt-arts communicatie
Homeostase = een bepaalde staat waarin de lichaamsprocessen op een
optimaal niveau gehouden worden; je lichaam heeft een ideaal niveau
zuurstof, temperatuur, etc. Als dit optimale niveau wordt behaald spreken
we van homeostatische balans. Een stressor is dan iets wat de
homeostatische balans onderbreekt, bij dieren vaak iets fysieks maar bij
mensen kan het ook het anticiperen op iets zijn (mentaal).
Allostase = een hernieuwde definitie van het begrip homeostase,
rekening houdende met het feit dat de optimale niveaus verschillend
kunnen zijn voor verschillende omstandigheden. De hersenen coördineren
de niveaus van de lichaamsprocessen en fysieke veranderingen kunnen
gebeuren anticiperend op mogelijke suboptimale niveaus. Allostase is een
tijdelijke toestand, wanneer je lichaam bezig is om terug te keren naar de
homeostase.
Stress is dus een reactie van het lichaam op een bepaalde prikkel
(stressor) die de homeostase van het lichaam verstoort. Stress is niet per
se slecht; er zijn een paar dingen die bepalen of stress adaptief of
disruptief is:
- Adaptieve stress: acuut, van korte
duur, snel herstel, bereid lichaam
voor op gevaar, signaleert gevaar.
- Disruptieve stress: chronisch,
lange duur, langzaam herstel,
begint vroeg (weken voor een
presentatie al stressen), bereid
lichaam nergens op voor,
signaleert niks.
De positieve effecten van stress
(minuten tot uren erna) zijn dat het de
immunoprotectie verhoogt (korte stress
net voor vaccinatie zorgt voor positief
effect) en mentale en fysieke prestaties (tentamen). Chronische stress kan
ook een positief effect hebben, namelijk dat het de symptomen van een
auto-immuun ziekte onderdrukt.
,De negatieve effecten van stress zijn er wat meer en onderscheiden zich
ook in verschillende soorten gevolgen. Op korte termijn kan het zorgen
voor een negatieve stemming, verminderde concentratie en geheugen,
slechte gedragingen als roken of alcohol, en negatieve effecten op het
immuunsysteem en endocriene niveau. Op lange termijn kan het ook
gezondheidseffecten hebben, zoals auto-immuunziekte, cardiovasculaire
ziekten en kanker.
Reactie van je lichaam op een stressor
- Verhogen spieractiviteit waar energie (glucose) voor nodig is:
energie uit je vetcellen, zwaarder ademen, snellere hartslag om zo
glucose bij spieren te krijgen.
- Staken van langzame fysieke processen, zoals vertering, groei en
reproductie. Ook minder energie naar het immuunsysteem, want je
hoeft geen ziektes af te weren als je achterna gezeten wordt door
een leeuw.
- Pijn wordt uitgeschakeld.
- Zintuigen worden scherper, sommige delen van het geheugen
worden verbeterd.
Charles Darwin “Organismen die zich goed kunnen aanpassen aan
een veranderende omgeving hebben meer kans om te overleven.”
Claude Bernard “Onze innerlijke staat moet stabiel blijven om je aan
te kunnen passen aan de omgeving.”
Walter Cannon kwam met de term fight-or-flight, welke stelt dat de
stress respons ons beter in staat stelt om te vechten of vluchten voor
gevaar.
Autonome zenuwstelsel = deel van het zenuwstelsel dat automatisch,
vaak onvrijwillige signalen stuurt, zoals hartslag en hormoonproductie.
AZS bestaat uit twee delen:
1. Sympathische zenuwstelsel = systeem dat actief is bij een
stress-respons: het heeft een stimulerende functie, welke één van
de vier F’s teweeg brengt (fight, flight, fright and fuck). Twee
belangrijke hormonen zijn epinephrine/adrenaline en
norepinephrine/noradrenaline. Adrenaline komt uit de bijnieren
en noradrenaline uit de sympathische zenuwuiteinden door het
lichaam. Deze hormonen activeren de organen zodanig dat de vier
F’s gedaan kunnen worden. Gevolgen:
- Vergroot pupillen
- Remt speekselproductie
- Versnelt hartslag
- Remt spijsvertering
- Stimuleert afscheiding adrenaline
- Stimuleert een orgasme
2. Parasympathische zenuwstelsel = systeem dat
tegenovergesteld is aan sympathisch, zorgt voor rustige,
vegetatieve processen zoals spijsvertering, energieopslag en groei.
Gevolgen:
- Versmalt pupillen
, - Stimuleert speekselproductie
- Vertraagt hartslag
- Stimuleert spijsvertering
- Stimuleert seksuele arousal
Neurotransmitter = een chemische stof die uit een neuron komt, welke
weer van invloed is op een volgend neuron.
Hormoon = een chemische stof die wordt afgegeven in de bloedbaan
door een neuron of andere cel en welke van invloed is ergens anders in
het lichaam. Sommige stoffen zijn zowel neurotransmitter als hormoon.
Het centrale zenuwstelsel (hersenen, ruggengraat en zenuwen) en het
endocriene systeem (klieren) communiceren met elkaar door middel van
deze neurotransmitters en hormonen.
Hypofyse = een klier onderin de hersenen die hormonen gebruikt om
andere klieren in het lichaam te reguleren. Het wordt gezien als de
‘masterklier’, omdat het alle andere klieren controleert. Andrew Schally
kwam erachter dat de hypothalamus de hypofyse controleert, dus
eigenlijk zijn de hersenen (met name hypothalamus) de masterklier.
Glucocorticoïden = een groep steroïde hormonen die worden
afgescheiden door de bijnieren.
Corticotropin releasing hormone (CRH) = hormoon dat de
hypothalamus vrijlaat bij een stress-respons, welke de hypofyse stimuleert
om corticotrofine (ACTH) vrij te laten in de bloedbaan.
SAM-systeem ook wel adrenal-medullary system of fligh-or-flight
respons genoemd. De stressor activeert de hypothalamus, welke het
sympathische zenuwstelsel activeert. Het is eerste reactie van het
stressrespons waarbij adrenaline en noradrenaline worden aangemaakt
om het lichaam in fight or flight modus te krijgen (Cannon).
HPA-as als reactie op een stressor, laat de Hypothalamus CRH vrij wat
de hyPofyse signaleert. Als reactie daarop produceert de hypofyse ACTH
wat vrijkomt in de bloedbaan. ACTH reist af naar de bijnieren en zorgt hier
voor de productie van glucocorticoïden, en dan met name het hormoon
cortisol. Cortisol zorgt verder voor dat je lichaam klaar wordt gestoomd om
te reageren op de stressor, bijvoorbeeld door de aanmaak van glucose. Er
is sprake van een negatieve feedbackloop, want cortisol geeft de
hypothalamus weer een seintje dat er een stressreactie in werking is
gezet, waardoor de aanmaak van CRH door de hypothalamus weer
afneemt.
Samen met adrenaline en noradrenaline zorgen deze voor wat er gebeurt
in je lichaam tijdens een stress-respons. De alvleesklier laat glucagon vrij
tijdens een stress-respons, en glucagon en glucocorticoïden samen zorgen
voor een verhoogde bloedsuiker en zo voor energie in de bloedbaan,
namelijk glucose.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wiephamers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 58716 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen