Evolutie: een korte historiek
1. Evolutie is drieledig. Dit kunnen illustreren.
Evolutie
= De ontw. vh leven op aarde waarbij nieuwe soorten ontstaan, veranderen of verdwijnen noemen we evolutie.
2. Betekenis kunnen geven aan de volgende strekkingen
Fixisme
= Het onveranderd zijn van alle soorten
› Het niet kunnen uitsterven van soorten
› Speculatie gemeenschappelijke voorouder
Creationisme
= Religieus geïnspireerde opvatting dat het universum en de aarde maar ook alle planten en dieren en de mens
hun ontstaan te danken hebben aan een bijzondere scheppingsdaad.
› Dieren en planten hebben hun ontstaan te danken aan een bijzondere scheppingsdaad in 7 dagen.
Intelligent design
= Bep. kenmerken van het universum en het leven het best kunnen worden verklaard als het werk van een
(bovennatuurlijke) intelligente ‘ontwerper’.
› Oorsprong vh leven, ontstaan van de genetische code, ontw. vh menselijk bewustzijn elke nat. verklaring te
boven gaan resulteren uit een niet-natuurlijke oorzaak.
Generatio spontanea
= Ontstaan van leven uit niet levende stoffen
› Aristoteles, Fransesco Redi en Louis Pasteur
› Fransesco Redi (1627-1697)
› Louis Pasteur (1822-1895)
Catastrofentheorie
= Catastrofen vormt verklaring voor uitgestorven soorten en ‘nieuwe’ schepping.
› Gebaseerd toenemende hvlh. geologische en archeologische vers. tijdsperioden met daarin verschillende
fauna’s elkaar afwisselden
› Ontdekking fossielen (cuvier) Paleontologie = fossielleer
› Jean-Baptitste de Lamarck biologische evolutie, overerving van eigenschappen
Lamarckisme
= Overerving verkregen kenmerken door aanpassing aan de omgeving of aan veranderde omstandigheden
› Gebruiken van bep. eigenschappen verder ontw. eig.
› Niet gebruiken van bep. eigenschappen verloren gaan eig.
› Kenmerken doorgegeven aan het nageslacht
› Soorten kunnen niet volledig van elkaar worden onderscheiden
› Alles ondergaat in de loop der tijden een geleidelijke verandering.
Neodarwinisme
= Evolutietheorie van Darwin gecombineerd met de huidige kennis over erfelijkheid
› Variatie in erfelijke eigenschappen, Natuurlijke selectie (surviaval of the fittest) Ontstaan van nieuwe soorten
1
, 3. Kunnen weergeven waarom het creationisme, het fixisme en de
catastrofentheorie niet aanvaardbaar is.
Fixisme:
Soorten zijn wel veranderlijk evolutietheorie darwin + wet bewezen
Creationisme:
› De onzekerheidsmarges van de koolstofmethode voor ouderdomsbepaling, C14 C12 duurt lang
› Stel dat alle organismen op hetzelfde moment gecreëerd zouden zijn geweest, zou dit ook uit het
fossielenbestand moeten blijken verklaard niet waarom er vissen in alle lagen terugvonden zijn & warrom
muis in hoger lagen
Catastrofentheorie:
› Gebeuren niet telkens catastrofen om nieuwe soorten te ontwikkelen
Charles Darwin (1809 - 1882)
4. Kunnen weergeven dat evolutie gepaard gaat met variatie in erfelijke
eigenschappen.
› Nakomelingen nooit een exacte kopie van hun ouders vers in DNA
› Ieder individu is uniek en verschilt van de anderen (individuele variabiliteit)
› Sommige individuele variaties komen weer voor in het nageslacht (erfelijkheid)
› Deze variatie was volgens Darwin de motor voor de evolutie.
Vb. vlekken giraf (doorgegeven kenmerk) met adere vormen dan ouders (variatie)
5. Kunnen weergeven dat evolutie gepaard gaat met een natuurlijke selectie.
Natuurlijke selectie/survival of the fittest
= Individuen beste aangepast aan het milieu, omgevingsfactoren grootste overlevingskans
› Gunstige genen veel overlevende én zich voortplantende nakomelingen (populaties blijven min of meer gelijk
in grootte)
Struggle for life (= overlevingsdrang)
6. Kunnen weergeven dat evolutie gepaard gaat met het ontstaan van nieuwe
soorten.
› Natuurlijke selectie afhankelijk van de omstandigheden zullen sommige variëteiten het makkelijker hebben
om te overleven dan andere
Dit kan na vele generaties aanleiding geven tot het ontstaan van nieuwe soorten (evolutie)
› Isolatie
› Aanpassing aan omstandigheden
› Ontstaan nieuwe soorten
7. De Darwinvinken: weten hoe deze zijn ontstaan.
› Eens allen afkomstig van het vaste land van Z-Amerika
› Snavels aangepast aan het beschikbare voedsel van het eiland waarop ze leven.
› Doordat de vinken van de verschillende eilanden zich niet meer onderling voortplanten ontstaan uit de
verschillende populaties verschillende soorten.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ManonStroobant. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.