Samenvatting
samenvatting maatschappijleer vwo 5 - rechtstaat
samenvatting maatschappijleer rechtstaat vwo 5
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
1. IDEE EN OORSPRONG VAN DE RECHTSTAATtotalitaire staat: staat beheerst leven van mensen volledig (dictatuur)
rechtstaat: staat waarin burgers met grondrechten worden beschermd tegen de machtsmisbruik en
willekeur van de overheid
- sociale rechtstaat; wetten + voorzieningen om welvaart + welzijn burgers te bevorderen
- vertrouwen + wederkerigheid tussen burgers onderling + tussen staat en burgers
-> rechtszekerheid; wetten nageleefd door burgers + staat
grondbeginselen rechtstaat:
beginsel van grondrechten; alle mensen geboren in vrijheid+gelijkheid, moeten zo kunnen
samenleven
soevereiniteits- en democratiebeginsel; mensen sluiten gezamenlijk vredesakkoord(sociaal contract)
legaliteitsbeginsel; er is een staat die het sociaal contract tussen mensen kan afdwingen, maar die
wel strikt gebonden is aan de wetten die de partijen zelf opgesteld hebben
trias politica: interne scheiding staatsmacht begrenst de macht van de staat
Amerikaanse constitutie;
onafhankelijkheidsverklaring; gebaseerd op vrijheid + gelijkheid + het recht om eigen geluk na te
streven (1776)
grondwet; staat moet vrijheid en veiligheid burgers beschermen
Bill of Rights; staatsmacht gebonden aan recht/grondrechten burgers
De verklaring van de rechten van de mens en burger (1789 FR.); recht op veiligheid, vrijheid van
meningsuiting/drukpers, godsdienstvrijheid, recht op bescherming eigendom
2. GRONDWET EN GRONDRECHTEN
preambule; hierin staat beschreven welke idealen de samenleving koestert, welke historische fouten
ze niet willen herhalen, welke identiteit ze nastreeft, en op welke wijze de staat moet worden
ingericht om de idealen te realiseren (gaat vooraf aan grondwet)
grondwet:
begrenst macht staat + garandeert vrijheden burgers
legt fundamentele rechten burgers vast
geeft aan hoe de belangrijkste organen (ministers, parlement etc) in grote lijnen zijn georganiseerd
drukt eenheid natie uit; binnen staatsverband vormen alle burgers ondanks verschillen een eenheid
klassieke grondrechten: vrijheid + gelijkheid
- gelijke behandeling; geen discriminatie
- persoonlijke vrijheid; gaan en staan, privacy, onaantastbaarheid lichaam, vrijheid godsdienst +
onderwijs, recht op eigendom
- politieke vrijheid: algemene kiesrecht, meningsuiting/drukpers, verenigingen, vergaderingen
sociale grondrechten: recht op werkgelegenheid, bescherming positie werknemers, sociale
zekerheid, volksgezondheid, sociale woningbouw, onderwijs (verantwoordelijkheid staat)
-> sociale rechtstaat; verzorgingsstaat
grondrechten
- uitgeoefend ‘behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de wet’ (wederkerige erkenning)
- hebben geen absolute gelding -> kunnen beperkt worden
- verticale werking: kunnen door burgers uitgeoefend worden tegenover de staat
- (horizontaal = als burgers zich tegenover elkaar op grondrechten beroepen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmeetermaat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen