Samenvatting
samenvatting biologie planten en stofwisseling vwo
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting 10voorbiologie hs 11 planten en hs 12 stofwisseling vwo
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: lenaluecke1 • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
HS 11: PLANTEN, DE BASIS VAN HET LEVEN1. Wieren/algen: waterplanten, eencellig (of eenvoudig meercellig)
2. Mossen: landplanten, zwak ontwikkeld transportsysteem
3. Varens en zaadplanten: landplanten, sterk ontwikkeld transportsysteem
Zaadplanten: planten voort dmv zaden + vruchten, geproduceerd door bloem (voortplantingsorgaan)
bedektzadigen: beschermende laag + duidelijke bloemen
- 1 of 2 zaadlobbigen
naaktzadigen: geen gesloten beschermlaag (coniferen)
voortplanting: geslachtelijk; stuifmeelkorrels + eicellen
vermeerdering: ongeslachtelijk; uitlopers, knollen, bollen
Bouw; wortel: onder de grond, geen bladgroen, stengel: knoppen, bladeren
Bloem: herbergt voortplantingsorganen
Stamper: vrouwelijk; stempel, stijl en
vruchtbeginsel
- vruchtbeginsel: groeit uit tot een vrucht,
bevat meerdere zaadbeginsels (bevat eicel,
ontwikkelt na bevruchting tot zaad)
meeldraden: mannelijk; helmknop
(stuifmeelkorrels: bevat mannelijke kern) +
helmdraad
Bestuiving: stuifmeel ene bloem op stempel zelfde(zelfbestuivers)/andere(kruisbestuivers) bloem
windbloemen (bestuiving dmv wind): licht stuifmeel + lang uitstekende stempels
insectenbloemen (dmv insecten): ruiken lekker, mooie kleuren, produceren nectar
bevruchting: stuifmeelkorrel kiemt op stempel -> stuifmeelbuis groeit door stempel naar beginsels ->
mannelijke kern door buis + versmelt met eicel (zaadbeginsel) -> vorming embryo: kiem/kiemplantje
- kiem tussen zaadlobben (zaad): bevatten reservevoedsel
Kieming starten -> prikkel; koude periode gevolgd door opwarming
-> aanwezigheid voldoende vocht
verspreiding (zaad) -> wegschieten/slingeren (zelf)
-> water/dieren als vervoersmiddel
Tweeslachtige bloem: man+vrw voortplantingsorganen in 1 dezelfde bloem
eenslachtige bloem: soort heeft aparte man+vrw bloemen
- eenhuizige plant: op dezelfde plant
- tweehuizig: apart man+vrw planten
Weefseltypen:
parenchym (vulweefsel): grote cellen (bol/langwerpig) + dunne wand, plek stofwisselingsprocessen
steunweefsel: verdikte wand, geeft stevigheid aan groeiend weefsel
- collenchym + sclerenchym
houtvaten: verdikte wanden, transportweefsel: vervoeren water+opgeloste zouten&mineralen
vanuit wortel nr bladeren
bast/zeefvaten: dunne wanden, transportweefsel: vervoeren water + opgeloste stoffen als
glucose/aminozuren van bladeren nr andere delen plant (actief transport)
meristeem (deelweefsel): kleine niet-gedifferentieerde cellen -> groei dmv deling
, Bouw bladeren optimaal fotosynthese (-> nauwelijks steunweefsel)
- grootste deel parenchymcellen -> laat licht goed door (dunne wanden)
-> bevat veel bladgroenkorrels
- groot opp -> opvangen zvm licht
- geringe dikte -> snelle gaswisseling lucht
Turgor: spanning tussen celinhoud en celwand (-> stevigheid)
- ontstaan: hogere osmotische waarde binnen cel -> water in cel gezogen (osmose) -> toename
celinhoud -> spanning inhoud + (terugduwende) wand: turgor
- wanddruk: celwand duwt terug
Plasmolyse: cytoplasma laat celwand los door veel waterverlies (-> cel sterft af)
kruidachtige planten; vaten + vezels (afgestorven steunweefselcellen) -> extra stevigheid
houtige planten; hout -> stevigheid
- vaatbundels: hout+bastvaten samen in groepjes
Groei -> celdeling + celstrekking
lengtegroei: uiteinden stengels + wortels
- strekkingsgroei: ongedifferentieerde cellen blijven delen -> nieuwgevormde cellen strekken; nemen
veel water op in centrale vacuole
- primaire celwand (elastisch): groeit mee met strekking
-> afzetten stoffen (cellulose, lignine/houtstof) tegen celwand voor stevigheid; secundaire celwand
diktegroei: tussen vaten/in (zij)stengels
- cambium(deelweefsel)cellen blijven delen
- binnen -> hout(vaten), buiten -> bast(vaten)
Bouw blad:
Cuticula: beschermend waslaagje, laat licht door
pallisadeparenchym: cellen dicht tegen elkaar, veel chloroplasten
sponsparenchym: veel luchtholten
huidmondjes: onderkant blad -> beperkt verdamping
Transport:
1. Worteldruk: watertransport door houtvaten (stengel)
- hydrofiele wand wortelharen absorbeert water+opgeloste stoffen
-> nr cytoplasma (actief) + celwand schorscellen
- endodermis: tussen schors/cilinder, laag cellen met kurkbandje (van Caspari); ondoorlaatbaar
-> celwanden houden water tegen (selectief), transport via cytoplasma endodermiscellen
- centrale cilinder: binnenste/vaten, hogere concentratie opgeloste stoffen dan schors
-> water wordt aangezogen door osmose en in houtvaten omhooggestuwd (worteldruk)
- druppelen: worteldruk te groot + te weinig verdamping -> water nr buiten geperst
2. Capillaire werking: sterke cohesie + adhesie door kleine diameter om water te laten stijgen
- cohesie: aantrekkingskracht watermoleculen onderling
- adhesie: ‘plakken’ watermoleculen aan wand houtvaten
3. Zuigkracht vd bladeren: bovenste water verdampt -> verdampingstroom: water omhooggetrokken
4. Bastvaten vervoeren plantensap (suiker/aminozuren/hormonen) dmv actief transport + osmose
Symplasmatisch: via plasmodesmata (open kanaaltjes tussen cytosol(intercellulaire vloeistof) cellen)
Apoplasmatisch: langs celwanden + extracellulaireruimtes
- mineralen stromen tot endodermis (tegengehouden door caspari) -> actief transport + osmose
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmeetermaat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen