huid; communicatie, zintuigorgaan, bescherming;
-> barriere giftige stoffen/ziektekiemen uitwendig milieu
-> voorkomt uitdroging
-> beschermt tegen schadelijke UVstraling zon
-> beschermt organen/weefsels tegen mechanische beschadigingen
-> constant houden lichaamstemperatuur
huid;
opperhuid (epitheelcellen); ondoorlaatbaar, slijtfunctie -> continu aanmaak nieuwe cellen
- hoornlaag (buiten): hoornstof (keratine); hard/stevig eiwit
- kiemlaag (onderste); delen cellen
- melanocyten: pigmentvormende cellen (gestimuleerd door UV)
-> melanine: zwart pigment, hoeveelheid erfelijk bepaald, bepaald huidskleur, beschermend
lederhuid; huidgevoel (bindweefsel + bloedvaten/zenuwen/zintuigjes/zweet/talgkliertjes)
- weefselvocht voorziet kiemlaag van voedingstoffen + zuurstof
- gevoelszintuigjes: warmte/koude/druk/tast/pijn
- zweetklier: buisje van diep tot in lederhuid mondt uit in huidopp, rol constant houden lichaamsT
onderhuidsbindweefsel: scheidingslaag huid + eronderliggende weefsels (vetlaag)
-> opslag vet, bescherming, isolatie
nagel: groeisel vanuit kiemlaag, bestaat uit hoornstof
-> verhoogt grijpvermogen, krabben/krassen, beschermt
haar: vanuit kiemlaag, dode cellen + hoornstof + pigment
- haarzaakje in lederhuid, vorm + kleur erfelijk bepaald
- talgkliertjes: scheiden talg af (vetachtige stof) -> houdt opperhuid soepel
- klein haarspiertje (overeind bescherming tegen kou)
vitamine D -> kalkafzetting botten
- pro-vitamine D (voorstadium): in opperhuid gevormd oiv uv straling
kerntemperatuur: gem T, 37 graden
schiltermperatuur: lagere T
temperatuurzintuig in hypothalamus + koude/warmtezintuigjes -> info naar hypothalamus
oppervlakte-inhoudrelatie: verhouding tussen het buitenoppervlak + inhoud organisme
- groot lichaamsoppervlak ivt inhoud = veel warmte verlies
oververhitting tegen gaan -> warmteproductie verlagen, celactiviteit afnemen
- bloedvatverwijding (warmtestraling)
- warmte afgifte aan bloed (warmtegeleiding)
- transpireren (warmte onttrokken bij verdamping zweet)
lichaam te koud -> warmteproductie opvoeren + vasthouden
- celstofwisseling + verbranding in cellen nemen toe (bv door hypothalamus/schildklierhormoon)
- zweetklieren minder actief
- bloedvatvernauwing
koorts: thermostaat hypothalamus ontregelt door eiwitten/gifstoffen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmeetermaat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.