De verpleegkundige modellen zijn bedoeld om de werkelijkheid te vereenvoudigen en samen te vatten. Ze zorgen ervoor dat je systematisch naar de patiënt kijkt en dat vastlegt in het dossier. Het kan helpen om overzicht te krijgen in complexe situaties.
4.1 Het zelfzorg model van Orem
De Self-care Deficit Nursing Theory, ook wel bekend als het zelfzorg model van Orem is
tussen 1959 en 2001 ontwikkeld door Dorothea Orem. De theorie bevat algemene concepten
welke toegepast kunnen worden in de gehele verpleegkunde. De theorie gaat uit van de
zelfredzaamheid van de patiënt en het bekrachtigen hiervan. Het stimuleren van
onafhankelijkheid zou hen sneller laten herstellen.
De theorie hanteert drie zelfzorgvereisten. De eerste zijn de universele zelfzorgvereisten.
Deze omvat alle behoeftes die mensen hebben. De tweede zijn de ontwikkelingsbehoeftes
van zelfzorg. Deze is te verdelen in twee subgroepen; maturatie: deze laten de patiënt naar
een hoger niveau ontwikkelen, of situationeel: deze voorkomt schadelijke effecten tijdens de
ontwikkeling. Vereiste nummer drie zijn gezondheidsafwijkingen. Deze past zorg aan op
maat wanneer er sprake is van zelfzorgtekort. Op basis van de toestand van de patiënt wordt
er gekeken naar compensatie of ondersteuning.
Een voordeel van de theorie is dat deze makkelijk toepasbaar is in veel situaties omdat de
theorie makkelijk is aan te passen. De samenwerking van verpleegkundigen en patiënten
creëert de gelegenheid de te verlenen zorg zo goed mogelijk te optimaliseren (“Dorothea E.
Orem”, 2019).
Het zelfzorgmodel streeft naar de onafhankelijk van de mens en de stimulatie hiervan. Het
nastreven van zelfzorg zou volgens Orem hier een manier van zijn. De theorie is toegankelijk
daar de zelfzorgvereisten verdeeld in de diverse niveaus kenmerkend zijn voor
verpleegkundige zorg.
4.2 Adaptietheorie
Het adaptiemodel is ontwikkeld in 1976 ontwikkeld door de zuster Callista Roy. Het model
heeft drie concepten; de mens, aanpassing en verpleging. Het concept van aanpassing is te
verdelen onder 4 modi: fysiologisch, zelfconcept, rolfunctie en onderlinge afhankelijkheid.
De fysiologische modus is gericht op de onderhoud van het fysieke lichaam. Het zelfconcept
is gericht op het zelfbeeld en de geest. De rolfunctie richt zich op de sociale integriteit even
als de onderlinge afhankelijkheidsmodus. Deze modus kijkt naar de balans tussen
onafhankelijk en onderlinge afhankelijkheid in relaties.
Het model heeft als doel om alle vier de modi te bevorderen bij de patiënt tijdens ziekte. Dit
begint met een beoordeling op twee niveaus. De verpleegkundige oordeelt over de aan of
afwezigheid van de onaangepastheid van de patiënt. Daarnaast onderzoekt de
verpleegkundige welke invloeden het onaangepaste gedrag van de patiënt stimuleert.
Vervolgens worden er maatregelen ingezet om aanpassing te bevorderen. Dit is allemaal
onderdeel van het verpleegzorgplan van de patiënt (“Sister Callista Roy”, 2016).
Het adaptiemodel van Roy kijkt naar de mens, zijn gezondheid en zijn omgeving. Hierbij
wordt gekeken naar de omstandigheden van de cliënt en zijn aanpassingsvermogen. Het
model hanteert vier manieren van aanpassing. Hierbij wordt onderzocht welke invloeden het
aanpassingsvermogen en gedrag van de cliënt stimuleren. Wanneer deze inzichtelijk zijn
gemaakt worden er interventies ingezet aangepast op de zorg van de cliënt.
4.3 Vergelijking
Beide theorieën zijn grand theories. Deze theorieën zijn wat abstracter en meer algemeen.
13
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jannevdbraak. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
