100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Arts en Patiënt 5 (AP5) VU geneeskunde B3 €8,49   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Arts en Patiënt 5 (AP5) VU geneeskunde B3

 39 keer bekeken  2 keer verkocht

Een samenvatting van alle hoorcolleges, practica en leerstof voor het vak Arts en Patiënt 5 (AP5) voor VU geneeskunde B3. In de samenvatting zijn de onderdelen die terugkomen in voorgaande tentamens gemarkeerd met lichtoranje. Verder zijn er bij de aniongap voorbeelden om uit te leggen wat voor so...

[Meer zien]
Laatste update van het document: 2 jaar geleden

Voorbeeld 4 van de 42  pagina's

  • 3 juli 2022
  • 4 juli 2022
  • 42
  • 2021/2022
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (10)
avatar-seller
Christinep
Samenvatting Arts en Patiënt 5 (AP5)
Gemarkeerd in lichtoranje betekent dat het terugkomt in het tentamen.

VALLEN EN MOBILITEITSSTOORNISSEN
Risicofactoren voor vallen:
Ezelsbruggetje: VAL OP ZICH
V: vaker vallen, vrouw, vertigo (draaiduizeligheid)
A: alcohol, artrose
L: loop- en balansstoornissen, leeftijd (> 80 jaar)

O: omgevingsfactoren, orthostase
P: polyfarmacie
- Benzo’s: pammetjes, zopiclon, zolpidem → reactievermogen en spierverslapping
- Antidepressiva: SSRI (citalopram, fluoxetine, paroxetine, sertraline) en TCA
(amitriptyline, nortriptyline) → reactievermogen en spierverslapping
- Antipsychotica: klassiek (haloperidol) en atypisch (aripiprazol, clozapine,
olanzapine, quetiapine, risperidon) → reactievermogen en spierverslapping
- Cardiovasculaire medicatie → orthostatische hypotensie
- ACE-remmers (-pril): enalapril, lisinopril
- ARBs (-sartan): candesartan, losartan
- Bètablokkers (-lol): acebutolol, metoprolol, propranolol
- Calciumantagonisten: amlodipine, nifedipine & diltiazem, verapamil
- Diuretica: thiaziden (hydrochloorthiazide), lisdiuretica (furosemide,
bumetanide)
- Overig:
- Antihistaminica: cetirizine, promethazine, clemastine, desloratadine
- Urologisch: tolterodine
- Alfablokker: tamsulosine
- Anticholinerge middelen: tolterodine, oxybutynine

Z: zintuigen, zelfredzaamheid (ADL)
I: incontinentie (urine), intoxicaties
C: cognitie/stemming, comorbiditeit
H: HVZ

Factoren waardoor ouderen vallen:
- VAL OP ZICH
- Fysiologische veroudering = door het ouder worden zelf groter kans op te vallen
- Intrinsieke factoren = gehoor, visus (cataract, maculadegeneratie, glaucoom),
medicatie, ziekte (sarcopenie, osteoporose, verminderde stabalans, stuggere
gewrichten, standsafwijkingen tenen, stemmingsstoornissen)
- Extrinsieke factoren = opstaan uit stoel, oneven en glad oppervlak, slechte
verlichting, kleedjes, risicovol gedrag, verhuizing
→ ouderen geven zelf vaak aan dat het komt door extrinsieke factoren

Visus gaat achteruit bij ouderen. Een multifocaal bril is buitenshuis juist risicoverhogend
(minder goed diepte kunnen inschatten) en binnenshuis juist risicoverlagend om te vallen
(minder gevaar om over stoepjes etc. te vallen).


1

,Orthostatische hypotensie
Bij staan gaan baroreceptoren vuren → volume moet anders verdeeld worden → HF
omhoog → bloeddruk omhoog.
Bij orthostatische hypotensie kan het lichaam het verschil in zitten/staan niet goed
compenseren → minder vuren baroreceptoren → bloeddruk daalt.

Je meet de orthostatische hypotensie door liggend de bloeddruk te meten, dan de pt na 1,
2 en 3 minuten te laten staan en dan weer de bloeddruk meten. Kijken of er een verschil is.
Dit verschil moet minimaal ≥ 20 mmHg systolisch of ≥ 10 mmHg diastolisch zijn.

Medicatie die orthostatische hypotensie kan veroorzaken:
- Tamsulosine (alfablokker)
- Lisinopril (ACE-remmer)
- Metoprolol (bètablokker)
- Amlodipine (calciumantagonist)

Anamnestische gegevens vallen
Anamnese:
- VG: eerder gevallen, ziekten
- Medicijngebruik en intoxicaties
- Beschrijving val
- Intrinsieke en excentrieke factoren (cognitieve stoornissen, verminderde lichamelijke
activiteit, urine incontinentie, gewrichtsaandoeningen)

LO:
- Algemeen: lengte en gewicht
- Pols en bloeddruk
- Orthostase
- Mobiliteit
- Time up and go-test = mobiliteit: kijken of iemand kan opstaan uit een stoel
zonder armleuningen, 3 m lopen, omdraaien, teruglopen en gaan binnen 13,5
seconde
- Score < 20 = nog wel zelfredzaam
- Score > 30 = hulp nodig
- Proef van Romberg = evenwicht/balans: kijken of iemand rechtop kan
blijven staan bij open ogen en ogen dicht
- Positief = pt kan met ogen open stil blijven staan, met gesloten ogen
niet
- Negatief = pt kan met ogen open en dicht stil blijven staan OF pt kan
met ogen open en dicht NIET stil blijven staan.
- Performance orientated test of balance (POMA) = stabalans, balans met
ogen dicht, draaibalans, nekbewegingen, omhoog reiken, bukken, gaan
zitten.
- Extremiteiten (eeltknobbels, artrose)
- Visus
- Gehoor
- Neurologisch


2

, - Hart: souffles → ECG, ritme
- Longen: COPD, overvulling
- Dix Hallpike (draaiduizeligheid bij BPPD)
- Mentale status (MMSE) en depressie

Behandeling vallen:
- Obstakels in huis weghalen
- Aandacht voor directe gevolgen
- Mobiliteit → verbeteren d.m.v. fysio of hulpmiddelen
- Angst om te vallen wegnemen
- Sociaal → omgeving kan mogelijk ondersteunen
- Medicatie → medicatiereview of pijnmedicatie
- Onderliggende ziekte behandelen
- DM
- HVZ
- Depressie
- etc.
Let op: vallers blijven vallen, maar frequentie kan wel verminderd worden (25% reductie)

FARMACOTHERAPIE
Polyfarmacie = chronisch gebruik van ≥ 5 voorgeschreven geneesmiddelen over een
periode van minimaal 3 maanden per patiënt. Dit is een probleem omdat:
- Mindere therapietrouwheid (vergeetachtigheid)
- Interacties
- Bijwerkingen
- Over- of onderdosering
- Verminderde nierfunctie (klaringsproblemen)
- Maskeren van andere ziekten of problemen
- Ziekenhuisopnames
- Kosten

Medicatiereview
Door polyfarmacie doe je vaak een medicatiebeoordeling/medicatiereview. Veelal doe je
dit bij patiënten > 65 jaar met meer dan 5 medicijnen en minimaal 1 van de volgende
risicofactoren:
- Verminderde nierfunctie (eGFR < 50 ml/min/1,73m2)
- Verminderde cognitie
- Verhoogd valrisico
- Therapieontrouw
- Niet zelfstandig wonend
- Niet geplande ziekenhuisopname

Er wordt gekeken naar:
- Onder- of overbehandeling
- Effectiviteit medicatie
- (Onacceptabele) bijwerkingen
- Contra-indicaties en interacties
- Onjuiste doseringen → zeker bij verminderde nierfunctie


3

, - Therapietrouwheid

Stappenplan medicatiebeoordeling:
1. Farmacotherapeutische anamnese
2. Farmacotherapeutische analyse (medicatiereview)
3. Overleg tussen arts en apotheker
4. Terugkoppeling naar de pt en andere behandelaars
5. Follow-up

Stappen medicatiereview
1. Welke geneesmiddelen worden er echt ingenomen (hoe en idicatie)
2. Welke bijwerkingen zijn er?
3. Welk geneesmiddel moet erbij/is overbodig?
a. START-criteria (vaak onderbehandeling): vaak laxantia (bij opiaten), PPI
(bij NSAID vanaf 70 jaar, antidepressiva, acetylsalicylzuur),
combinatiepreparaat calcium/vitamine D, bisfosfonaten, statines (bij
hogere levensverwachting)
b. STOP-criteria (vaak overbehandeling): vaak statine (i.v.m. verkorte
levensverwachting en meer bijwerkingen dan profijt), antihypertensiva,
selectieve alfablokkers (gegeven voor urineverlies/verwijdering vaten →
gevaar voor orthostatische hypotensie), benzo’s, antipsychotica,
acetylsalicylzuur, middelen met anticholinerge bijwerkingen
4. Interacties (klinisch relevant)
5. Evaluatie dosering en toedieningsvorm

Bijwerkingen
Vaak onderstaande combinaties
Geneesmiddel Veelvoorkomende bijwerking

Psychofarmaca, antihypertensiva, opioïden Fracturen

Antihypertensiva, benzo’s Duizeligheid/collaps/hypotensie

NSAID, antistollingsmiddelen, (GI)bloedingen
trombocytenaggregaieremmers

Kaliumsparende Elektrolyt- en nierfunctiestoornissen
middelen/diuretica/RAAS-remmers

Cortico’s, SU-derivaten of insuline Hypo/hyperglycemie
(metformine niet, want dit verhoogt de
gevoeligheid van spieren voor insuline
alleen) → bètablokkers kunnen hypo juist
weer maskeren (want daar krijg je lagere
hartslag van)

Hyperglycemie door prednison

Opiaten, ijzerpreparaten Ileus/obstipatie




4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Christinep. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€8,49  2x  verkocht
  • (0)
  Kopen