Samenvatting
Samenvatting Gezondheidspsychologie - hoofdstuk 3
Samenvatting gezondheidspsychologie hoofdstuk 3
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 3 – Ongezond gedragMet betrekking op onderwerpen zoals;
- Ongezond eten
- Roken
- Overmatig alcoholgebruik
- Onveilig vrijen
Hoofdstuk 3.1
Kasl en Cobb definiëren gezondheidsbevorderend gedrag als ‘elke activiteit die iemand die zichzelf
als gezond beschouwt, onderneemt met het doel ziekte te voorkomen of te ontdekken in een
stadium waarin deze nog geen symptomen veroorzaakt’.
Deze definitie moet wel kritisch worden bekeken, want mensen sporten ook om sociale
contacten op te doen of voor hun plezier.
Medisch perspectief: men neemt aan dat gezonde mensen bepaalde activiteiten, zoals sporten,
uitsluitend ondernemen om hun kans op het ontstaan van ziekten te verkleinen
Harris en Guten definiëren gezondheidsbevorderend gedrag als ‘gedrag dat wordt vertoond door een
individu, ongeacht zijn/haar subjectief ervaren gezondheidstoestand, met het doel zijn/haar
gezondheid te beschermen, te bevorderen of in stand te houden’.
In tegenstelling tot Kasl en Cobb omvat deze definitie dus ook het gedrag van ‘ongezonde
mensen’.
Gedragsmatig pathogeen: gedrag dat schadelijk is voor de gezondheid, bijvoorbeeld roken
Gedragsmatig immunogeen: gedrag dat de gezondheid bevordert, bijvoorbeeld bewegen
Ondanks verschillen gaan onderzoekers er in het algemeen vanuit dat gezondheidsbevorderend
gedrag bestaat uit die vormen van gedrag die samenhangen met de gezondheidstoestand van het
individu, ongeacht de actuele gezondheid of motivatie.
Risico: de waarschijnlijkheid van een ongunstig resultaat of een factor die deze waarschijnlijkheid
vergroot
Hoe komt gedrag, los van de vraag of dit nu gezondheidsbevorderend is of juist een risico voor de
gezondheid inhoudt, tot stand? Hiervoor bestaan verschillende psychologische theorieën:
1 Behavioristen: Gedrag wordt aangeleerd onder invloed van beloningen. Een gedraging die gevolgd
wordt door een beloning of een bekrachtiging heeft een grote kans om herhaald te worden.
Daardoor kunnen gewoonten ontstaan. Gedrag dat daarentegen niet bekrachtigd wordt, verdwijnt of
dooft uit. (Bekrachtigen is een snoepje, compliment of positieve waardering krijgen)
2 Cognitief psychologen leggen een verband tussen de gedachten en de invloed daarvan op het
gedrag en op de emoties. Als je door een nieuwe ervaring ergens op een andere manier tegenaan
bent gaan kijken, verandert je gedrag vaak ook.
3 Sociaal psychologen hebben aangetoond dat sociale aspecten van invloed kunnen zijn op het
gedrag dat we vertonen. Het gaat dan bijvoorbeeld om de wens bij een bepaalde groep te horen,
groepsdruk of de invloed van rolmodellen of invloedrijke personen kunnen hebben op ons gedrag.
‘De zeven van Alameda’: verschillende variabelen, belangrijke factoren voor gezondheid en
levensduur:
- Zeven tot acht uur per nacht slapen
- Niet roken
- Niet meer dan één tot twee alcoholistische drankjes per dag nuttigen
, - Regelmatig bewegen
- Niet eten tussen maaltijden door
- Ontbijten
- Niet meer dan 10% overgewicht hebben
Het effect van een bepaalde leefwijze op onze gezondheid is groter naarmate we die leefwijze langer
hebben.
Als we mensen willen behoeden voor riskant gedrag (wat het doel is van gezondheidsbevordering)
moeten we ook de psychologische en sociale factoren begrijpen die ten grondslag liggen aan het
aanleren en in stand houden van riskant gedrag, of aan het vermijden van gezondheidsbevorderend
of preventief gedrag.
Mortaliteit: Overlijden. Meestal uitgedrukt als sterftecijfer, dat wil zeggen het aantal sterfgevallen in
een gegeven populatie en/of in een gegeven jaar als gevolg van een gegeven aandoening
(bijvoorbeeld het aantal sterfgevallen door kanker onder vrouwen in 2010)
Hoofdstuk 3.1.1
De WHO vermeldt de top tien van wereldwijde risico’s, die samen verantwoordelijk zijn voor meer
dan 30% van alle sterfgevallen:
1 Ondergewicht
2 Onveilig vrijen
3 Hoge bloeddruk
4 Roken
5 Alcoholgebruik
6 Onveilige watervoorziening, slechte sanitaire voorzieningen en gebrek aan hygiëne
7 Ijzertekort
8 Rook binnenshuis van vaste brandstoffen (koolstofmonoxide)
9 Hoog cholesterolgehalte
10 Overgewicht
Zeer waarschijnlijk behoort ook een levenswijze met weinig lichamelijke beweging tot de prominente
gezondheidsrisico’s. Ondergewicht wordt voornamelijk aangetroffen in de ontwikkelingslanden – hier
sterven jaarlijks drie miljoen mensen aan. In de VS en Europa daarentegen overlijden elk jaar
ongeveer een half miljoen mensen aan ziekten die te maken hebben met overgewicht en een
levenswijze met te weinig lichamelijke beweging.
Hart- en vaatziekten: roken, een cholesterolrijk dieet volgen, gebrek aan lichaamsbeweging
Kanker: roken, alcoholgebruik, gebruik van bepaalde voeding, seksueel gedrag
Herseninfarct: roken, een cholesterolrijk dieet volgen, alcoholgebruik
Longontsteking, griep: roken, gebrek aan vaccinatie
Hiv/aids: onveilig vrijen
Levensverwachting EU (2009)
België
- Vrouwen: 77,4 en 85,0 jaar
- Mannen: 67,5 en 79,8 jaar
NL
Vrouwen: 64 jaar
Mannen: 68 jaar
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jamie199956. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen