Inleiding
Scepticisme- zekere kennis is onmogelijk
Rationalisme- nadenken aan de hand van de rede/ratio
Empirisme- waarnemen met zintuigen
Idealisme- de werkelijkheid ligt in ideeën/ de geest, niet in de wereld buiten ons
Realisme- er bestaat een wereld die onafhankelijk is van onze geest
Nativisme- de mens wordt geboren met aanwezige kennis.
Noodzakelijke voorwaarde: Onmisbare eigenschap, zonder welke iets niet kan zijn wat het is/
minimum eis.
Voldoende voorwaarde: een eigenschap of combinatie van eigenschappen op basis waarvan je met
zekerheid kunt concluderen dat je weet wat iets is.
De volgende drie voorwaarden zijn gezamenlijk zowel noodzakelijk als voldoende om te kunnen
spreken over kennis ook wel JTB (justified true belief)
1. Er is een overtuiging
2. De overtuiging is waar
3. De overtuiging is gerechtvaardigd
Gettiers tegenvoorbeeld”:
Bij een Gettier voorbeeld wordt er toevallig voldaan aan alle 3 de voorwaarden, waardoor de ernaar
neigen om niet te spreken van kennis. Dit is een argument tegen de opvatting dat de 3 voorwaarden
gezamenlijk voldoende zijn.
Rationalisme (RATIONALIST)
Plato : Ideeënwereld= de ziel is op aarde gekomen vanuit de ideeënwereld en bezit deze al bij de
geboorte (dualist). De kennis van de ideeën is de ware kennis.
Grottenallorgie
In de Allorgie (grot) Wat het vertegenwoordigt
Schaduwen en echo’s Onze waarnemingen
Gevangen Wij mensen
vuur De wereld en natuur
Anamnese: kennis verkrijgen is het herinneren van deze ideeën door je ziel. Je kan dus alleen kennis
hebben om jezelf eraan te herinneren
Idealisme: de wereld zoals wij die ervaren, is niet de werkelijkheid
, Plato wijst in alle afbeeldingen naar boven, hij wijst naar ideeënwereld, de kennis moet uit de Rede
komen. Plato is rationalist.
René Descartes (RATIONALIST)
Descartes gebruikt radicale/ methodische twijfel. Hij wilt het ongelijk van sceptici aantonen
door sceptisch naar al zijn kennis te kijken en alle betwijfelbare kennis overboord te gooien.
Alles wat dan nog over blijft kunnen we zekere kennis noemen. Dat kunnen we gebruiken
om andere kennis te legitimeren.
Methodische twijfel
1. Mijn zintuigen zijn niet altijd te vertrouwen. Zintuigelijke kennis is dus niet betrouwbaar.,
maar dit geldt eigenlijk alleen in uitzonderlijke situaties.
2. Droomargument : mijn dromen zijn soms zo echt dat ik het verschil met de werkelijkheid niet
merk, ik weet dus niet zeker of ik nu droom. Maar wiskundige, logische kennis wordt niet
aangetast door dit argument.
3. Kwade argument: Ik kan niet uitsluiten dat elke keer dat ik logische redeneer, ik bedrogen
wordt door een almachtige kwade demon.
Één ding weet je zeker cogito ergo sum. Ook wiskundige en logische kennis is dus betwijfelbaar.
‘Weet ik dan niets meer zeker?’ -> als ik eraan twijfel of ik bedrogen ben is er iets dat twijfels -> als ik
twijfel/denk dan moet ik dus bestaan -> Dubito ergo, cogito ergo sum (ik twijfel, dus ik denk, dus ik
ben)
Dus: ik ben in iedergeval iets denkends : res cogitans (geest)
God is per definitie perfect -> iets perfects heeft alle perfecte eigenschappen -> iets perfects moet de
eigenschap ‘goed zijn’ hebben = God is goed.
Als God goed is, bedriegt hij mij niet -> als ik mijn door God gegeven verstand gebruik dan heb ik
ideeën die helder en welonderscheiden zijn in het licht van de rede.
Ik ervaar mijzelf als lichaam.
Ik ervaar mijzelf als denkend iets.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mayavalkema. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.