Hoorcollege 2 - Rechtsgevolgen van overeenkomsten: uitleg en aanvulling
Uitleg van overeenkomsten
Contractspartijen hebben een verschil van mening over wat ze nou precies hebben
afgesproken. Gaat om zaken waarin er wel iets afgesproken is, maar ze verschillen van
mening over wat je nou onder die afspraak moet verstaan. Gaat vaak om bepalingen waarin
terminologie gebruikt is die de ene partij anders kan begrijpen dan de andere partij. Gaat om
hoe ver verplichtingen gaan voor partijen.
Verzekeringsovereenkomst.
o Uitspraak financieel klachteninstituut. Klacht door een consument, ingediend tegen
Aegon. Verzekeringsvoorwaarden tussen een consument en Aegon. Verzekering
heeft betrekking op de inboedel. Er staat een bepaling die iets zegt over de dekking
die een verzekering biedt, in dit geval van diefstal buiten het woonhuis.
o Aegon heeft in de voorwaarden staan: "Wij vergoeden ook de directe materiele
schade door diefstal aan tuinmeubelen in de tuin". Dus de tuinmeubelen moeten uit
de tuin worden gestolen.
o Uit zijn tuin worden op een dag twee barbecues gestolen. Formulier opgemaakt van
de diefstal, heeft erbij geschreven met de hand dat één van de barbecues ingebouwd
zat in de tafel. De ander stond ernaast. De dieven zijn over het hek geklommen en
hebben het over het hek getild.
o In de overeenkomst staat dat als tuinmeubelen worden gejat, dan worden die
vergoed. Consument dient claim in maar verzekeraar zegt: wij wijzen het af. We
kunnen het niet dekken want een barbecue is geen tuinmeubel. Hooguit als het
stond opgeslagen in de woning.
o Uitlegdiscussie. Consument gaat naar Kifid en zegt: ik vind dat ik recht heb op
vergoeding. Claim is ten onrechte afgewezen. Grondslag: als je naar het artikel
hieronder kijkt dan zijn die niet helemaal duidelijk. De bepaling laat ruimte voor
interpretatie. Waarom zou je een barbecue niet ook opnemen in het rijtje? Wordt
niet genoemd onder het begrip tuinmeubelen en komt niet overeen met de
kenmerken van het begrip, zegt Aegon.
o Beide partijen gaan uit van dezelfde tekst in hetzelfde contract waarin het woord
'tuinmeubelen' staat, en hebben vervolgens een discussie over wat eronder moet
worden verstaan. Als je het zo interpreteert dat een barbecue eronder valt, dan krijgt
de verzekerde zijn geld, anders heb je een beperktere uitleg en dan heeft de
verzekeraar geen verplichting om uit te keren.
Via een rationele goed doordachte methode proberen we tot een oplossing van dit vraagstuk
te komen. We leren hier niet wie gelijk heeft, maar hoe die methode eruit ziet om in de zaak
de knoop door te hakken. Dan kun je ook de volgende vraagstukken daarmee beantwoorden.
Kifid: het gaat over de uitleg van de verzekeringsvoorwaarden. Bepalen voor die uitleg is de
uitleg die de partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze
bepaling mochten toekennen en wat ze redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.
Wat Kifid als het ware doet is de regel eerst formuleren van waaruit je deze discussie moet
gaan beslechten. Ze verwijzen naar het Haviltex-arrest.
Wat is het kader vanuit waar ik deze zaak ga benaderen? In het arrest is gezegd: het gaat bij
het uitleggen niet alleen maar om de zuiver taalkundige betekenis. Het gaat ook om de
overige omstandigheden.
Eén bijzondere omstandigheid: er is van tevoren over het begrip niet gesproken. De
overeenkomst is waarschijnlijk online of iets online gekomen, geen onderhandelingen. Geen
, precontractuele context die zou kunnen helpen bij de uitleg. We moeten ons behelpen, enige
waarop we kunnen terugvallen is die tekst. Betekent dat we de voorwaarden objectief
moeten gaan uitleggen: vooral heel strak kijken wat er nou in die tekst staat en hoe je die
nou moet begrijpen. Vraag die we moeten beantwoorden: wat moet er objectief onder het
begrip tuinmeubelen worden verstaan? Aansluiting zoeken bij de taalkundige betekenis die
in de Van Dale staat. Stuk huisraad. Op basis daarvan komt hij tot het oordeel dat een
barbecue niet onder het begrip 'meubel' kan vallen. Het is een gebruiksvoorwerp, meubel
wordt in het dagelijks spraakgebruik niet tevens ook als barbecue gezien.
Commissie is van oordeel dat de lezing van de consument geen redelijke lezing is.
Verzekeraar heeft gelijk, de diefstal is niet gedekt. Vordering van de consument wordt
afgewezen.
Wat zijn partijen overeengekomen?
In de Polisvoorwaarden Aegon Inboedelverzekering is in uitdrukkelijke bewoordingen het
volgende bepaald.
o "Artikel 2.1.2 Dekking buiten het woonhuis.
Daarnaast vergoeden wij ook de directe materiële schade binnen Nederland door
Diefstal van en vandalisme aan tuinmeubelen, tuingereedschap, vlaggenstokken en
wasgoed, in de tuin of op het balkon van de woning."
Wat er op papier staat? Kun je daarmee volstaan of moet je verder kijken?
Wat partijen met hun wilsverklaring beoogden? Je hebt een verklaring nodig, de
partijafspraak als zodanig om vast te stellen wat het onderwerp van de uitleg is. Het hart van
de overeenkomst. Daarnaast moet je je ook afvragen of je betekenis moet toekennen aan de
wil van partijen en wat ze precies met die verklaring hebben beoogd.
Wat is in het kader van de uitleg de relevantie van:
De hoedanigheid van partijen? In deze zaak een verschil, een minder ervaren
consument ten opzichte van professionele wederpartij.
Hetgeen partijen verder hebben besproken? Behalve het stukje dat op papier staat.
Van tevoren eigenlijk geen onderhandelingen gevoerd.
(Gedetailleerde) onderhandelingen tussen partijen?
De eventuele rechtsgevolgen die de overeenkomst tussen partijen mede voor derden
in het leven roept? Denken aan CAO's.
Uitleg van overeenkomsten
Wat is de juridische relevantie van de partijafspraak? Het hart van de overeenkomst. Het
vertrekpunt.
Wat is er tussen partijen overeengekomen? Wat er op papier staat maar het gaat
waarschijnlijk om meer.
Aan de hand van welke uitlegmaatstaf moeten we deze vraag beantwoorden?
Hoe hebben de verschillende uitlegmaatstaven zich in de jurisprudentie ontwikkeld?
DSM/Fox
Basisnorm.
Deze stap zie je niet in het Kifid-arrest.
Als je met een uitlegdiscussie begint moet je je realiseren wat de HR in het arrest DSM/Fox
heeft geoordeeld. Welke uitlegmaatstaf je ook kiest, je moet je altijd realiseren dat het bij die
uitleg aankomt op alle omstandigheden van het geval. Die moeten gewaardeerd worden
naar de maatstaven van redelijkheid en billijkheid.
Wat je in de casus aantreft kan wel duiden op de noodzaak om voor een bepaalde
uitlegmaatstaf te kiezen.
Grofweg 2 wegen: in de eerste plaats heb je de gevallen, alle omstandigheden van het geval
bezien, je tot de conclusie kunt komen: hier moet ik de Haviltex-maatstaf toepassen, net
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiebogaards. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
