Hoorcollege: Tumor pathologie
Hier volgt eerst wat terminologie voor tumorpathologie:
- Tumor: Van oorsprong een zwelling; echter wordt het ook veel gebruikt als synoniem voor
neoplasie.
- Neoplasie: “nieuwe vorming”
Niet alle tastbare zwellingen/tumoren zijn een neoplasie en niet elke neoplasie vormt een
tumor.
Een neoplasie kan goed en kwaadaardig zijn
- Kanker: Kwaadaardige/maligne neoplasie
- Oncologie: Leer van neoplasmata
- Infiltratieve groei/invasie: groei buiten het oorspronkelijke weefselcomponent waar de
tumor ontstaat.
- Dysplasie: “Verstoorde groei” van epitheel (atypie en architectureel)
- Carcinoma in situ: Een dyslpasie over de gehele breedte van het epitheel. Dit is per definitie
geen invasie!
- Maligne: Kwaadaardig
- Benigne: goedaardig
In het volgende schema staat nogmaals de relatie tot neoplasie en tumoren die handig is om erbij te
houden.
Het enige echte onderscheid tussen goed en kwaadaardige neoplasien is dat een kwaadaardige
neoplasie altijd invasief is en een goedaardige nooit. Je weet alleen soms nog niet van te voren of
een neoplasie invasief wordt of niet. Een goedaardige neoplasie is vaak wel expansief waarbij het
andere structuren kan weg duwen.
Het volgende rijtje geeft voorbeelden van karakteristieken bij goedaardige en kwaadaardige tumoren
(zie volgende pagina).
Hierin wordt met pleiomorf bedoeld dat de cellen niet meer op elkaar lijken en dat binnen een
celtype veel verschillen zijn. Bij kwaadaardig zie je donkere kernen en verlies van structuur: er is geen
ordening. Niet alle tumoren zijn hetzelfde en hebben dus ook niet alle kenmerken die op het lijstje
staan. Het enige wat kwaadaardige tumoren altijd hebben is dat ze invasief zijn!
, Histologische kernmerken van tumoren
- Invasieve groei (desmoplastische stroma)
Per orgaan heb je de normale architectuur nodig. Weten waar de grenzen liggen en dit is dan bij
elk orgaan dan ook anders. Als cellen langs zenuwtak groeien is dat ook een kenmerk van
maligne groei.
Desmoplasie is de nieuwe groei van bindweefsel en is een vorm van neoplasie. Wanneer een
tumor aan het ontwikkelen is, ontwikkeld er soms ook een nieuwe laag bindweefsel omheen wat
desmoplastisch stroma wordt genoemd.
Vasoinvasie: gaat in bloedvaten zitten. Kan een verminderde doorbloeding veroorzaken en
circuleren van tumor cellen tot gevolg hebben(grote delen lopen dan vaak vast in de longen als
ze via het venen systeem gaan).
Verschil tussen bloedcellen en vet: vet heeft klein kerntje aan de zijkant. En in vetcellen zie je
nooit erythrocyten. Bij bloedvaten zie je meerdere kernen aan de zijkant.
- Differentiatie
In hoeverre lijkt het nog op het originele weefsel. (goed/matig/slecht). Is een hele subjectieve
categorie. Als het ongedifferentieerd is het anaplastisch.
- Variatie in cel grootte
Pleomorfie/anisomofie/polymorfie (zit lichte onderscheid in betekenis maar worden door elkaar
gebruikt).
- Afwijkende kernmorfologie
Hyperchromasie: donkere kernen dan normaal weefsel. Dit moet je wel altijd vergelijken met de
keur van kernen in het normale weefsel.
Nucleoli: Bij tumoren zie je die vaak meer en in maligne zie je die nog veel meer. In melanocyten
(cellen die moedervlekken vormen) zie je vaak hele grote nucleoli bij maligne tumoren. Hele
grote nucleolus zo groot als de celkern bestaan eigenlijk niet in normale cellen en geven dus al
aan dat het maligne tumoren zijn.
Sommige benigne tumoren hebben ook nucleoli maar niet zo groot als bij maligne.
Verstoorde kern/cytoplasma ratio: In een normale cel neemt de kern een bepaalde ratio in van
het volledige oppervlak van de cel (bijvoorbeeld 1/3). Bij kwaadaardig zie je dat het cytoplasma
minder wordt en de celkern toeneemt. Dus een verhoging van het ratio kan een teken zijn van
een (maligne) tumor.
- Delingsactiviteit mitose
- Necrose
De cel verval. Dit herken je aan roze ‘prut’. Allemaal soorten cel chyme (niet meer duidelijk cellen
met mooie kernen).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RoosFleur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
