Hoorcollege: weefselvorming en homeostase
Hoe ontstaan de zogenaamde primaire weefsel?
- Epithelia
- Bind- en steunweefsel
- Spierweefsel
- Zenuwweefsel
Binnen deze weefselgroepen zijn er grote verschillen maar ook overeenkomsten.
Er zijn een paar belangrijke aspecten bij weefselvorming en de homeostase hiervan:
- Stamcellen en doorgangscellen
- De extracellulaire matrix (ECM)
Meeste cellen hebben veel ECM, maar epitheelcellen zijn hier een uitzondering in.
- cytoskelet
Cellen ontstaan uit de het embryo (blastocyst). Daar zijn de cellen in de binnenste laag pluripotent.
Hieruit kunnen hele verschillende cellen uit ontwikkelen zoals vetcellen, neuronen, hartspiercellen
macrofagen. Dus deze cellen kunnen alle weefsel- en celtypen leveren om een organisme te maken.
In de zygote cel zitten stamcellen die totipotent zijn; kunnen ook nog alle typen leveren. De
pluripotente cellen kunnen ook hun eigen populatie in stand houden. Daaruit worden ook de
multipotente stamcellen uit gemaakt. Deze multipotente cellen differentiëren weer in lineage
commited stam cellen die uiteindelijk differentiëren in de drie soorten die we kennen van de
embryologie (kiemlagen):
- endoderm
- mesoderm
- ectoderm
En deze 3 soorten lagen vormen alle weefsels van het lichaam.
Hieruit zien we dat de stamcel populatie heel belangrijk is en dat er geen mutaties in moeten krijgen.
Moet ook behouden worden in het lichaam. Dit is vooral belangrijk bij weefsels die slijtage
ondervinden of waarvan de cellen niet lang leven, zoals epithelia en in het hematopoietische
systeem. Hier is dan ook veel celdeling te zien.
,In normaal weefsel heb je dus homeostase van celdeling, differentiatie en ook weer celdood. De
stamcellen in de darmen zijn bijvoorbeeld te zien in de darmcrypten. Deze stamcellen krijgen
signalen van omliggende cellen over wat ze moeten doen. De cellen die zich daar differentiëren
verplaatsen zich naar de villus.
In de huid bevinden zich de epitheel cellen in het epidermis. Deze ligt op het dermis wat weer
bestaat uit bindweefsel. Het epitheel in het epidermis bestaat uit verschillende lagen. De stamcellen
bevinden zich in de onderste laag (niet duidelijk te onderscheiden van de rest van de cellen). Deze
laag wordt ook wel de basale laag (stratum basale) genoemd. De cellen kunnen zich dan
differentiëren en bewegen zich naar boven waar ze uiteindelijk weer van de huid af slijten.
, Bij het hematopoietische systeem bevinden de stamcellen en de delingsactieve voorlopercellen zich
in het beenmerg. De stamcellen daar zijn multipotent (dus niet pluripotent!).
Naamgeving van epithelia
- plat/plaveisel epitheel (bijvoorbeeld bij serosa en in bloedvaten)
- kubisch epitheel ( bijvoorbeeld bij klieren inclusief de afvoerbuizen hiervan. )
- cilindrisch epitheel (bijvoorbeeld bij de bronchus waar je ook specialisaties ziet van de cel
aan de apicale zijde)
- meerlagig epitheel (zoals bij de slokdarm)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RoosFleur. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
