College aantekeningen
College aantekeningen Algemene Bewegingspathologie
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Alle college aantekeningen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
7 juni verslag afZiekten en oorzaken
Pathologie, humoraal/cellulaire pathologie
● pathos= lijden,ziekte
● logos=kennis, wetenschap, leer, kunde
● etiologie= (leer van ) oorzaak of oorzakelijke factoren
● pathogenese= ontstaanswijze van ziekte
● symptomen: gevolgen → manifeste ziekteverschijnselen
● complicatie= verwikkeling
Gezondheid= is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn
en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken
→ nu vrijer, meer aangepast, zo optimaal mogelijk
Pathogenese= ontstaansmechanisme ziekte
cel → weefsel → orgaan → organisme (mens)
cel= de kleinste functionele eenheid, die alle genetische informatie van organisme bevat.
functies:
● cellulaire energievoorziening
● selectieve permeabiliteit van membranen
● essentiële enzymactiviteit
● genetische informatie
Oorzaken op verschillende niveau’s (niveaus overlappen elkaar vaak)
ziekte gevolg van primaire afwijkingen op 3 niveau’s:
1. genetische functie
2. fysiologische biochemische functie
3. bouw of rangschikking van cellen, weefsel en organen
Homeostase
Dynamisch evenwicht tussen beschadigde prikkel (noxen) en zelf-herstellende vermogen op
lichaams- en celniveau
● lichaamstemperatuur
● hormoonspiegels
● ionenconcent.
● bloeddruk
Ziekte= verstoring homeostasis
typen Noxen
Endogeen: vanuit organisme zelf
● erfelijke predispositie
● inactiviteit
● senescentie (veroudering)
● stress
● immunologische reacties
Exogeen: van buitenaf
, ● fysisch
● chemisch
● intoxicatie
● voedingsdeficiëntie
● infecties
Noxen(schadelijke prikkel) → leasie (verstoring evenwicht) → prikkel ( soort, duur,
intensiteit) → aanpassings vermogen ( soort cel, leeftijd, conditie(trofiek),
delingsfase)
Cellulaire reacties op noxe
cellen reageren op schadelijke stimuli met adaptieve processen
● grootte
● aantal
● differentiatie en morfologie
geen adaptatie - progressieve(vermindering) verandering en celbeschadiging
● reversibel - cell degeneration
● irreversibel - necrose (stukje sterft af)
Adaptatie: aanpassingen door wijzigen van metabolisme of groeipatroon
Adaptatie kan door verandering in:
● Grootte → atrofie (afname)/ hypertrofie (toename celgrootte)
● aantal → involutie ( afname)/ hyperplasie ( toename cellen)
● differentiatie → metaplasie (overgang naar ander celtype)
● grootte, vorm & organisatie → dysplasie (voorstadia tumorcel)
Atrofie voorbeeld:
fysiologisch: huid, hersenen, spieren
Pathologisch: honger, ischemie, straling/cytostatica, spierziekte
Regressieve verandering - reversible
Cel kan niet aanpassen aan noxe, maar sterft niet → minderwaardige cel qua
structuur en functie = degeneratie
● intracellulair
○ enzymdefect
○ gestoorde cellulaire energievoorziening
● intercellulair, bindweefsel
○ hyaliene degeneratie: sclerosering(verharding), littekenweefsel, MS
○ fibrinoïde degeneratie: brandwonden
○ Mucoïden degeneratie: slijmcysten, peesganglion
○ vezel degeneratie: collageen en elastine afname
Regressieve veranderingen - irreversibel
necrose: afsterving cellen
● ongecontroleerde celdood
● altijd gevolg van extracellulaire prikkel, verandering in permeabiliteit membraan
● ontstekingsreactie als gevolg van inhoud cel in extracellulaire ruimte
● lichaam ruimt necrotisch weefsel/cellen op
Apoptose: individuele cellen ten gronde
● geprogrammeerde celdood
, ● niet alleen bij pathologie, ook normaal proces
● belangrijk voor weefselhomeostase
Typen necrosis:
Coagulatienecrose: afsluiting arteriële bloedtoevoer (hartinfarct)
Colliquantienecrose: bacteriële infecties, herseninfarct - necrose hersendelen
Vetnecrose: pancreas
Fibrinoïde necrose: vasculitis
Verkazende necrose: tuberculose
Gangreen: necrose en rotting t.g.v. bacteriën bijv.
bij diabetes, bevriezing/ verbranding
Ultieme regressie:
celdegeneratie → weefseldegeneratie → orgaan degeneratie → uitval vitale
functies en systemen → dood
Infectieziekte en groeistoornissen
Infectieziekten:
Infectie= ontsteking door pathogeen micro-organisme
● bacteriën
● schimmels/gisten
● protozoa
● prionen
● virussen
Pathogeen micro-organisme
1. bacteriën
● bolvormige kokken (klein, maar grote problemen)
○ diplococcus: gonorroe
○ Staphylococcus: pyrogeen, furunkel, MRSA
○ streptococcus: keelontsteking, pneumonie (longontsteking
● Staafvormig, bacillen:
○ tuberculbacil (van koch): tuberculose
○ clostridium: tetanus, botulisme
○ Legionella
● Kurkentrekkervormig, spirocheten
○ treponema pallidum: syfilis
○ Borrelia burgdorferi: ziekte van lyme
2. Schimmels/Gisten
● Asperfillus
● Candida albicans → Spruw (kan schimmelinfectie brengen)
3. Protozoa: parasieten
● plasmodia → malaria
4. Prionen: eiwitten
● Boviene spongiforme Encefalopathie (BSE) (gekke koeienziekte)
● Creutzfeldt-jakob (menselijke variant)
5. Virussen:
, ● Influenza
● herpes
● polio
● HIV
● H5N1
● SARS-CoV-2
Eigenschappen infectieziekten:
● Besmettingsweg
● verloop
● behandeling
Overdracht
● Infectieziekte= overdraagbaar
● Directe besmetting: mens op mens, dier op mens
● Indirect: via attributen (naalden, uitwerpselen, voedsel)
Besmettingsweg:
● Enteraal: via maag/darmstelsel
○ cholera, water
○ voedselvergiftiging: salmonella
● Parenteraal: niet via maag/darmstelsel
○ Aerogeen (lucht): influenza, rhinitis, longontsteking, TBC
○ Cutaan (huis/slijmvliezen): herpes, SOA
○ Hematogeen (bloed): hepatitis, AIDS, malaria
Verloop infectie
Besmetting → lokale reactie (vb. ziekte van lyme) → incubatietijd → symptomen
(bv. koorts, uitslag..) (soms vooraf prodromaal stadium: algehele malaise(voel je
je niet lekker)) → reconvalescentie periode (herstel periode)
Immuniteit
● Actief: zelf antilichamen produceren
○ ziekte
○ vaccinatie: verzwakt/ doodt antigeen
● Passief:
○ borstvoeding (natuurlijke manier
○ vaccinatie met antilichamen (kunstmatig)
Behandeling
● Antibiotica: bij bacteriële, schimmel-, gist- en protozoa-infecties
● antivirale middelen:
○ Azidothymidine (AZT) → Human immunodeficiency virus infectie and
acquired immunodeficiency syndrome (HIV/AIDS)
Categorieën
● Epidemie: binnen landsgrenzen, > 60: 100.000 bij griep
● Pandemie: over landsgrenzen, spaanse griep (1918) & COVID-19
● Endemie: lokaal/streek, blijvend aanwezig, aantal besmettingen relatief constant
Voorbeelden infectieziekten:
● De spaanse griep (100 miljoen levens)
● SARS 2002-2003 (china)
○ Severe Acute respiratory syndrome virus
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sanne.381. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen