Samenvatting
Samenvatting gaswisseling en uitscheiding
Complete samenvatting van hoofdstuk 3 (6V - gaswisseling en uitscheiding)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
GASWISSELING EN UITSCHEIDINGBASISSTOF 1: GASWISSELING
Gaswisseling opname en afgifte van gassen door het lichaam
Ademhalingsstelsel:
Neusholte:
Bekleed met neusslijmvlies – houdt kleine stofdeeltjes en ziekteverwekkers tegen
Trilhaarepitheel op neusslijmvlies slijmproducerende cellen + trilhaarcellen
Neusharen – houden grote stofdeeltjes tegen
Bijholte:
Holten in schedelbeenderen (bv. kaakholten/voorhoofdsholte)
Bekleed met slijmvlies – afvoering slijm via neusholte
Verstopt gevoel bij verkoudheid door opzwelling neus- en bijholteslijm waardoor uitgangen van
bijholten verstopt raken
Keelholte:
Bewegingen van trilharen brengen slijm naar de keelholte
Slijm + speeksel wordt ingeslikt
Huig en strotklepje
Strottenhoofd met daarin stembanden tussen keelholte en luchtpijp
Luchtpijp:
Bevat hoefijzervormige kraakbeenringen
Bekleed met slijmvlies – buitenste laag slijmvlies trilhaarepitheel
Prikkeling slijmvlies (bv. door stofdeeltjes) hoesten
Bronchiën:
Bevat hoefijzervormige kraakbeenringen
Bekleed met hetzelfde slijmvlies als in luchtpijp
Vertakken zich in bronchiolen
Bronchiolen:
Bekleed met slijmvlies
Geen kraakbeenringen maar spierweefsel
Kunnen o.i.v. autonome zenuwstelsel en adrenaline verwijden/vernauwen door samentrekking
spierweefsel – invloed op de hoeveelheid lucht die per ademhaling wordt in- en uitgeademd
Longblaasjes (alveoli):
Aan uiteinden van fijnste bronchiolen
Hebben een wand van één cellaag
Alveolair vocht aan de binnenkant
Longhaarvaten om longblaasjes
Wet van Fick:
Δc
n=D× A ×
Δx
n = diffusiesnelheid – aantal mol dat per seconde oppervlakte A passeert
D = diffusiecoëfficiënt – m2 s-1
A = diffusieoppervlak – m2
c = concentratieverschil – mol m3 / p = drukverschil – mol m3
x = diffusieafstand –m
Veel longblaasjes groot oppervlakte
Hoge O2-concentratie longblaasjes + lage O2-concentratie bloed grote c
Dunne wanden longblaasjes en bloedvaten kleine x
, Transport van zuurstof:
1. Hoge pO2 in longblaasjes: O2 naar bloedplasma
2. O2 bindt aan hemoglobine (Hb) in rode bloedcel – oxyhemoglobine ontstaat: Hb +O 2 ⇆ HbO 2
3. Transport naar lichaamscel met lage pO2 (bv. in organen)
4. Hb+O 2 ⇆ HbO 2 – reactie verloopt naar links: zuurstof komt vrij
5. Zuurstof diffundeert via weefselvloeistof in lichaamscel
In spieren: eiwit myoglobine kan zuurstof binden en afgeven
Hemoglobine bestaat uit het eiwit globine en 4 heemgroepen die elk een ijzeratoom bevatten,
zuurstof bindt aan ijzeratoom
Lage pO2 in actief weefsel
Hoge pO2 weefsel in rust
Bohr-effect:
1. Hoge pCO2 (zuur) in actieve weefsels
2. Opname CO2 in bloed daling pH
3. Hb +O 2 ⇆ HbO 2 : evenwicht schuift naar links
4. Er komen meer zuurstofatomen vrij
Invloed temperatuur op evenwicht: hoe hoger de temperatuur, hoe meer zuurstofatomen er vrijkomen
Transport van koolstofdioxide:
*bij dissimilatie in cellen ontstaat koolstofdioxide*
In weefselhaarvaten:
1. Hoge pCO2 : diffusie CO2 van weefsel naar bloedplasma. Klein deel wordt gebonden aan hemoglobine,
en zo vervoerd.
2. In rode bloedcellen ontstaat HCO3-
CO2 bindt aan H2O : enzym koolzuuranhydrase versnelt deze evenwichtsreactie. H2CO3 ontstaat, dit
is zeer instabiel uiteenvallen tot H+ en HCO3-
−¿¿
C O2 + H 2 O ⇄ H 2 C O 3 ⇄ H +¿+ HCO 3 ¿
3. HCO3- wordt opgelost in bloedplasma vervoerd
4. De vrijgekomen H+ bindt aan oxyhemoglobine zuurstof komt vrij en diffundeert naar buiten
−¿⟶ HHb + O ¿
H +¿+ HB O2 ¿
2
5. Cl- komt rode bloedcel in om ladingsverschil te voorkomen als O 2 de cel uit gaat
In longhaarvaten:
6. Lage pCO2 in longblaasjes: diffusie uit bloedplasma naar longblaasjes
7. O2 komt de rode bloedcel weer in (Cl - gaat de cel uit) en bindt aan HHb H+ komt vrij
−¿¿
HHb+O2 ⟶ H +¿+ HB O 2 ¿
8. HCO3- -ionen diffunderen vanuit bloedplasma naar rode bloedcellen, samen met vrijgekomen H +-
ionen vormen ze H2CO2 wordt gesplitst door koolzuuranhydrase
−¿⇄ H C O ⇄ CO + H O ¿
H +¿+ HCO 3 ¿
2 3 2 2
9. CO2 is vrijgekomen
10. Vrijgekomen CO2 verlaat rode bloedcellen en diffundeert naar het alveolaire vocht
Gaswisseling bij insecten:
In tracheeën sterk vertakte adembuizen
Tracheeën worden opengehouden door spiraalvormige verdikkingen van chitine
Stigmata (openingen van tracheeën) in het achterlijf
- Gevuld met vocht
- Via vocht en via het bloed diffundeert zuurstof vanuit de lucht naar cellen, CO 2 diffundeert in
tegengestelde richting
Insect ververst lucht door pompende bewegingen te maken met achterlijf
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EJASpruit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,57. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen