Dit is een uitgebreide analyse die op het SGDB gemaakt moest worden voor hun mondeling in klas 6. Hier vind je een korte samenvatting van het boek, karakteristiek van het boek (dus dingen zoals motieven, thema, motto) en mening.
WOLKERS, J. Terug naar Oegstgeest
J.M. Meulenhoff, Amsterdam, 2008
oorspronkelijke druk 1965, 235 pagina's
B. INHOUD
Terug naar Oegstgeest gaat over de veertigjarige auteur Jan Wolkers die teruggaat naar zijn
geboorteplaats Oegstgeest en bezoekt daar alle plaatsen die een belangrijke rol hebben
gespeeld in zijn jeugd. Ook zijn ouders bezoekt hij. Zijn vader reageert bitter op Jans
activiteiten: 'Zo, kom je weer inspiratie opdoen?' Zijn moeder ontvangt hem hartelijker, maar
vraagt wel bezorgd of hij alsjeblieft niet weer over dingen wil schrijven waarvan zijn vader
zo'n verdriet heeft.
C. KARAKTERISTIEK
1 & 2. Vertelde tijd, tijdsverloop den geleding
De vertelde tijd van Terug naar Oegstgeest is ongeveer 15-20 jaar.
De even hoofdstukken spelen zich allemaal af in het heden, terwijl de oneven hoofdstukken
zich afspelen in het verleden. Als je echter de oneven of de even hoofdstukken achter elkaar
zet krijg je wel weer een chronologisch verhaal. In het gedeelte dat zich afspeelt in het heden
maakt de schrijver ook nog gebruik van flashbacks. Dit alles zorgt voor een andere manier
van vertellen, dan dat je meestal gewend bent in boeken.
Het boek heeft in totaal 16 hoofdstukken die niet genummerd zijn, maar hebben titels:
1. Een houten roos
2. Terug naar Oegstgeest
3. Voor koffie en thee
4. Terug naar Oegstgeest
5. de betekenis der cijfers
6. Terug naar Oegstgeest
7. Springbok en Perlimoen
8. Terug naar Oegstgeest
9. The Splendid Thirties
10. Terug naar Oegstgeest
11. Euthanasie en vivisectie
12. Terug naar Oegstgeest
13. Schildersverdriet of hoe-langer-hoe-liever
14. Terug naar Oegstgeest
15. Ezau’s handen
16. Terug naar Oegstgeest
3. Motieven
Tweede wereldoorlog
, De Tweede Wereldoorlog is niet heel nadrukkelijk aanwezig in het boek, in de zin dat er niet
veel tekst aan wordt gewijd. Toch is het bepalend voor de sfeer van het boek. Uit de
herinneringen komt duidelijk naar voren dat het gezin een tijdlang in armoede leefde en ook
geeft de ik-figuur te kennen dat hij de sfeer in het dorp voelt veranderen en hier angstig van
wordt.
Natuur/dieren
De ik-figuur heeft een bepaalde fascinatie voor alles dat in de natuur leeft. Hij vindt het
interessant om beestjes te bekijken en in veel van zijn herinneringen komen dan ook dieren
voor. Hij zou graag bioloog worden, maar omdat hij naar de MULO wordt gestuurd, ligt dit
niet binnen de mogelijkheden.
De verteller heeft een ware obsessie voor dieren. Opvallend is ook dat het meestal de
koudbloedige dieren zijn. Zoals kikkers (58), slakken (59), uil (67), vogel (69), hert (74) en
een reiger (184). Ook worden er vaak vergelijkingen gemaakt tussen personen en dieren.
Zoals bij een onderwijzer die de papegaai werd genoemd.
Als Jan klein is, bouwt hij geïnspireerd door het Oude Testament offerbranden, waarop hij
insecten verbrandt. Later mishandelt Jan zelf ratten in het laboratorium waar hij werkzaam is,
maar maakt hij zich later zorgen over dierenleed als hij ziet dat iemand vallen aanlegt om
tijdens de oorlog katten te vangen voor voedsel. Hij slaat zelfs een jongen in elkaar als die
een nest met vogeleieren vernielt. Opvallend is dat Wolkers later lijstduwer werd voor de
Partij van de Dieren.
Foto's
In het eerste hoofdstuk worden diverse personen beschreven aan de hand van foto’s
(bladzijde 9-12). Na een flinke ruzie tussen de verteller en zijn broer heeft hij alle foto’s
verbrand die er van hem waren. Na zijn dood waren er helemaal geen foto’s meer van hem
(bladzijde 33)
Godsdienst
De ik-figuur denkt terug aan zijn jeugd en het ligt dan ook voor de hand dat er aandacht
wordt besteed aan de band met zijn ouders. Vooral zijn vader komt veel aan bod in de
herinneringen. De ik-figuur heeft een complexe relatie met zijn vader. De ik-figuur kan in de
ogen van zijn vader weinig goed doen en hij zorgt er ook voor dat hij bijvoorbeeld niet naar
de HBS mag. Toch merk je aan kleine details dat de vader toch liefde voelt voor zijn zoon.
Aan de ene kant heeft de verteller een enorme afkeer van het geloof, maar in zijn teksten
gebruikt hij heel erg veel bijbelse citaten en bijbelse figuren. Een citaat staat onder andere op
bladzijde 13: noch hun dienstknecht, noch hun dienstmaagd, noch hun vee, noch hun
vreemdeling die in de poorten is? En de ark, die op de Ararat vastzit (blz. 182) Nog zo’n
voorbeeld staat op bladzijde 61 waar de schrijver spreekt over Kanaän.
Zo heet het laatste hoofdstuk, dat vrijwel geheel over Jans broer en diens dood gaat, Ezau’s
handen. Wolkers beschrijft een prent van Izaäk die zijn jongere zoon Jakob zegent in plaats
van zijn oudere zoon Ezau. De moeder van de jongemannen, Rebekka, houdt meer van Jakob
en heeft hem daarom geholpen hun stervende vader te bedriegen, zodat hij de zegen ontvangt
die eigenlijk voor Ezau bestemd was, terwijl Ezau aan het jagen is (Genesis 27). Wolkers
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sophie2022xx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
