Dit is een samenvatting gemaakt in klas 3 vwo over Midden-Oosten. Dit is gemaakt aan de hand van 'wat je moet weten en kennen' en dan een uitwerking daarvan.
§ 1: welke oorzaken er te noemen zijn voor de ondergang van het Ottomaanse Rijk (en
leg elke oorzaak kort einde van de Eerste Wereldoorlog)
- groeiende technologische achterstand op westen (wetenschap, bewapening)
- groeiende economische achterstand op het westen (industrialisatie)
- opkomst van Rusland (v.a. 18e eeuw)
- nationalisme (m.n. Balkan)
- modern imperialisme (Noord-Afrika naar Europese machten)
- gebrekkig leiderschap van de sultans
- steeds groter wordende afhankelijkheid van Europese grootmachten
§ 2: om welke redenen en op welke manier ging Groot-Brittannië in Egypte een steeds
grotere rol spelen
- De Egyptische heerser Ismail wilde zijn land moderniseren, de kosten daarvan waren
hoog. Uit geldnood zag hij zich in 1975 gedwongen om zijn aandelenpakket in de
Suezkanaalmaatschappij te verkopen.
- De Britse premier Benjamin Disraeli zag een kans en kocht de aandelen van het
kanaal. De vitale zeeroute tussen Londen en Bombay, de ‘navelstreng van het Britse
wereldrijk’, was door het Suezkanaal (8000 km) groter geworden.
- In 1882 braken er in Egypte antiwesterse rellen uit. Britse troepen aan land om die
rellen onder controle te houden -> de Britse bezetting van Egypte (tot 1956). Egypte
werd een Brits protectoraat, gebied onder beschermschap.
- Zij investeerden in de verbetering van de economie en infrastructuur van Egypte.
- Egypte ligt dicht bij de olierijke landen in het Midden-Oosten
§ 3: wie zijn de Jong-Turken en wat wilden ze (blz.13)
- Een genootschap (Comité van Eenheid en Vooruitgang)/beweging van (merendeels)
jonge officieren in het Ottomaanse leger, die in 1908-1909 met succes in opstand
kwam tegen de macht van de conservatieve sultan en vervolgens een harde
Turkificatie-politiek doorvoerde.
- Jong-Turken:
- waren nationalistisch
- streefden naar modernisering van de staat en afschaffing van voorrechten
voor buitenlandse ondernemers -> wilde net als het westen zijn, maar geen
westerse invloed hebben (koesterden haat tegen de Europese overheersing,
maar bewonderden de westerse techniek en vooruitgang)
- Turkse cultuur dominant maken
, § 4: wat was de Armeense genocide en welke controverse (tegenstrijdigheid/iets wat
in conflict staat) bestaat rond dit thema
Een doelbewust geplande en uitgevoerde volkerenmoord op de Christelijke Armeniërs. Over
dit bloed:
- volgens de officiële Turkse lezing was het een betreurenswaardig bijverschijnsel van
een onoverzichtelijke oorlogssituatie.
- Volgens de Armeniërs was het een doelgerichte volkerenmoord.
Controverse: in hoeverre kun je deze gebeurtenis een genocide noemen?
§ 5: welke rol speelde WO I in de verdeling van het Midden-Oosten tussen de
Europese grootmachten, hoe was de Arabische houding hier tegenover
Britten beloofden van alles aan iedereen, maar tegelijkertijd spraken ze met de Fransen af
over de verdeling van het Midden-Oosten. Britten beloofde Hoessein een eigen koninkrijk.
Verhouding: zij voelden zich verraden door de Britten.
§ 6: op welke manier gaf Kemal Atatürk het huidige Turkije vorm
1923: Kemal roept de Republiek Turkije uit: sultanaat afgeschaft
● Afzetten tegen de islam
● Modernisering: kleding, onderwijs, taal (Latijnse alfabet) industrialisatie, westerse
klok en kalender
● Sterke secularisatie
● Emancipatie van vrouwen
● Extreem nationalisme (herschrijving geschiedenis)
● Eénpartij-stelsel (fascisme?)
● Persoonsverheerlijking Kemal kreeg de titel “Atatürk”: vader der Turken
Hoofdstuk 2
§ 1: wat is het zionisme en waarom ontstond het
Zionisme is het streven van Joden om terug te keren naar Palestina/naar een eigen staat.
Ontstond, omdat:
- Joden vaak gediscrimineerd en het mikpunt van antisemitisme werden -> er vonden
aanvallen (pogroms) plaats op Joodse mensen en hun bezittingen.
- Veel landen nationalistisch, iedereen dezelfde cultuur of tenminste hetzelfde geloof,
Christelijk
Uit angst zochten Oost-Europese Joden als emigranten een goed heenkomen in de VS of
Argentinië, maar er waren ook een paar die kozen voor Palestina, om dicht bij Jeruzalem te
gaan leven.
§ 2: om welke redenen werd de Balfourverklaring opgesteld
Motieven:
● ‘Zorg’ over de situatie van Joden en het antisemitisme
● Financieel-economisch: goedkoop geld van Joodse bankiershuizen voor de oorlog
● Modern Imperialisme: Engels steunpunt in Midden-Oosten, Suezkanaal
● Chaim Weizmann (?) ->
● Toegang tot en invloed op Engelse ministerraad
● Overeenkomst met prins Feisal over ontwikkeling Palestina
§ 3: om welke redenen ontstonden er spanningen tussen Joden en Arabieren in het
Brits mandaatgebied Palestina en de rol van de Joodse immigratie daarin
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sophie2022xx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
