MONDZORG IN DE WIJK
Een onderzoek naar de werkwijze van mondzorg bij cliënten in de wijk
--- door de zorgverleners van ---.
Projectplan afstudeerproject
FONTYS HOGESCHOLEN HBO- V
,Projectplan Mondzorg in de wijk 1
,Voorwoord
Voor u ligt het projectplan van de scriptie “Mondzorg in de wijk”. Dit projectplan is
geschreven in de periode van januari 2022 tot en met april 2022, in het kader van mijn
afstuderen aan de bacheloropleiding Verpleegkunde aan de Fontys Hogeschool te
Eindhoven. De scriptie is gericht aan de zorgverleners van ---, werkzaam in de wijk --- en
dient als bijdrage aan het verbeteren van de kwaliteit van zorg.
Bij deze wil ik graag mijn projectbegeleider --- bedanken voor haar tijd, uitleg en fijne
begeleiding tijdens het schrijven van dit projectplan. Ook bedank ik graag mijn beide
opdrachtgevers, --- en ----, voor hun inzet en waardevolle feedback. Tot slot wil ik mijn
persoonlijke netwerk bedanken voor hun steun en motivatie tijdens het schrijven van dit
projectplan.
Ik wens u veel leesplezier toe!
Projectplan Mondzorg in de wijk 2
,Inhoud
Voorwoord.............................................................................................................................................2
Inhoud....................................................................................................................................................3
1. Inleiding..............................................................................................................................................4
Adviesonderwerp:..............................................................................................................................5
Centrale onderzoeksvraag:.................................................................................................................5
Doelstelling:........................................................................................................................................6
Verpleegkundige relevantie:...............................................................................................................6
2. Methode.............................................................................................................................................7
2.1 Onderzoeksbenadering.................................................................................................................7
2.2 Dataverzamelingstechnieken........................................................................................................7
2.2.1 Totstandkoming interviews.......................................................................................................8
2.3 Onderzoekspopulatie....................................................................................................................8
2.3.1 Steekproef.................................................................................................................................8
2.3.2 Werving.....................................................................................................................................8
2.4 Data-analyse.................................................................................................................................9
2.5 Kwaliteitsborging..........................................................................................................................9
Bronnenlijst..........................................................................................................................................11
Bijlage 1: Plan van aanpak....................................................................................................................15
Bijlage 2: ONS bericht...........................................................................................................................19
Bijlage 3: Aanmelding mail...................................................................................................................20
Bijlage 4: Informed consent..................................................................................................................21
Bijlage 5: Audit trial..............................................................................................................................22
Projectplan Mondzorg in de wijk 3
, 1. Inleiding
In dit hoofdstuk wordt de aanleiding van het onderzoek beschreven. Daarna wordt ingegaan
op de context van de organisatie en het adviesonderwerp, de onderzoeksvraag en de
doelstelling van dit onderzoek. Er wordt afgesloten met de verpleegkundige relevantie.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (2022) vergrijst Nederland. De gemiddelde
leeftijd en het aantal 65-plussers van de bevolking neemt toe. Op 1 januari 2020 telt
Nederland ruim 3,4 miljoen inwoners ouder dan 65 jaar. In 2041 zullen dat er 4,7 miljoen zijn.
Tot 2060 blijft het aantal schommelen rond 4,7 miljoen (Zorg voor Beter, 2021b).
Nederlanders worden niet alleen steeds ouder, maar leven ook langer zelfstandig en houden
vaker hun eigen gebit. Meer ouderen dan ooit hebben tegenwoordig nog (gedeeltelijk) hun
eigen tanden en kiezen. De kwaliteit van mondverzorging vermindert daarentegen bij het
ouder worden. Naarmate de leeftijd stijgt worden de problemen steeds kenmerkender (Maille
et al., 2017). Oorzaken van slechte mondverzorging bij ouderen kunnen o.a. zijn: bepaalde
ziekten, het gebruik van medicijnen en/of verminderde zelfredzaamheid (Hoeksema, 2016).
Ook de frequentie van bezoeken aan de mondzorgprofessional neemt met de jaren af.
Hierdoor kunnen klachten van het gebit en problemen in de mond toenemen (KNMT, 2021).
Mondproblemen behoren bij de meest voorkomende gezondheidsproblemen.
Een juiste basis van mondverzorging bestaat uit: mondinspectie, tanden en/of prothese
poetsen, reinigen van de tong, reinigen tussen tanden en kiezen, zo nodig mondspoelen en
lipverzorging (Vilans, 2019). Een slechte mondverzorging kan leiden tot veel
gezondheidsproblemen, waaronder slechte adem, smaakstoornissen, ondervoeding,
ontstekingen, infecties en pijn (Deerenberg- Kessler et al., 2007). Ouderen sterven onnodig
vaak aan complicaties hiervan, denk aan een longontsteking die het gevolg is van een
bacterie die door een slechte mondhygiëne in de mond aanwezig is (Kluijver, 2017).
Goede mondverzorging is dus een belangrijk onderdeel voor de kwaliteit van leven
(Hoeksema, 2016). Kwaliteit van leven staat voor de belevenis van de cliënt als het gaat om
het functioneren op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied (Ensie, 2016). Daarom is het als
zorgverlener cruciaal om aandacht te hebben voor dagelijkse mondverzorging. Wanneer de
basismondverzorging volgens protocol uitgevoerd wordt is er sprake van kwalitatieve
mondzorg. Zorgverleners kunnen de verzorging overnemen, maar wanneer zorgverleners
juiste kennis verwerven kan ook o.a. voorlichting gegeven worden aan cliënten, om
mondgezondheid en daarnaast zelfredzaamheid te bevorderen (Zorg voor Beter, 2021c).
Zelfredzaamheid is het vermogen van de cliënten om zichzelf te redden met zo min mogelijk
professionele zorg en ondersteuning (Zorg voor Beter, 2020a). Dit draagt bij aan preventie
en kan zorg verminderen, wat een positief effect heeft op de personeelstekorten in de zorg.
Door vergrijzing is er ook veel meer vraag naar zorg dan dat er zorgverleners zijn. Er is een
grootschalig tekort, vooral in de wijk (Actiz, 2022).
Binnen de organisatie --- staat zelf- en samenredzaam zijn centraal. De eigen regie en de
wens van cliënten is de kern van de zorg. Er wordt samengewerkt met de cliënt en diens
netwerk om te kijken naar wat men zelf wil, kan en waar hulp nodig is. --- werkt vanuit een
positieve kijk op gezondheid, dat wil zeggen dat er vooral gefocust wordt op zaken waarmee
het welzijn van cliënten ondersteund kan worden. Daarnaast wordt steeds meer gekeken
naar preventie in de zorg, hoe kan er worden voorkomen in plaats van genezen. Er wordt
Projectplan Mondzorg in de wijk 4