Mijn adviesrapport van mijn scriptie "Mondzorg in de wijk".
Beoordeeld met een 7,4!
Beschrijvend kwalitatief onderzoek.
Duidelijk en gestructureerde opbouw. Data is geanalyseerd via Braun&Clarke.
MONDZORG IN DE WIJK
Een onderzoek naar de werkwijze van mondzorg bij cliënten in de wijk
--- door de zorgverleners van ---.
Adviesrapport afstudeerproject
FONTYS HOGESCHOLEN HBO-V
Adviesrapport Mondzorg in de wijk 1
,Adviesrapport Mondzorg in de wijk 2
,Voorwoord
Voor u ligt het adviesrapport van de scriptie “Mondzorg in de wijk”. Dit adviesrapport is
geschreven in de periode van april 2022 tot en met juni 2022, in het kader van mijn
afstuderen aan de bacheloropleiding Verpleegkunde aan de Fontys Hogeschool te
Eindhoven. De scriptie is gericht aan de zorgverleners van ---, werkzaam in de wijk --- en
dient als bijdrage aan het verbeteren van de kwaliteit van (mond)zorg.
Bij deze wil ik graag mijn projectbegeleider --- bedanken voor haar uitgebreide tijd, uitleg en
fijne begeleiding tijdens het schrijven van mijn onderzoek. Ook bedank ik graag mijn beide
opdrachtgevers, --- en ---, voor hun inzet, enthousiasme over het project en waardevolle
feedback. Tot slot wil ik mijn persoonlijke netwerk bedanken voor hun steun en motivatie
tijdens het schrijven van dit adviesrapport.
Ik wens u veel leesplezier toe!
Adviesrapport Mondzorg in de wijk 3
,Samenvatting
Inleiding
Nederlanders worden niet alleen steeds ouder, maar leven ook langer zelfstandig en houden
vaker hun eigen gebit. De kwaliteit van mondverzorging vermindert daarentegen bij het
ouder worden. Een slechte mondverzorging kan leiden tot veel gezondheidsproblemen en
ouderen sterven onnodig vaak aan complicaties hiervan. Daarom is het als zorgverlener
cruciaal om aandacht te hebben voor dagelijkse mondverzorging. Dit onderzoek is gericht
aan het verzorgend en verplegend personeel van --- in de wijk ---. Uit vooronderzoek blijkt
dat de zorgverleners niet op de hoogte zijn van wanneer mondzorg ingezet moet worden en
over onvoldoende kennis beschikken omtrent het uitvoeren van de juiste mondzorg bij de
cliënten. Deze voorkennis heeft geleid tot de volgende adviesvraag: Hoe kan de dagelijkse
mondverzorging van cliënten ondersteund en bewaakt worden via een eenduidige
werkwijze, door de zorgverleners van --- in de wijk ---? Dit heeft vervolgens geleid tot de
onderzoeksvraag: Op welke werkwijze wordt de dagelijkse mondverzorging uitgevoerd door
de zorgverleners van --- binnen de wijk --- en op welke manier kan dit geoptimaliseerd
worden zodat kwalitatieve mondzorg geboden kan worden, rekening houdend met de eigen
regie van de cliënt?“
Methode
Er is een kwalitatief beschrijvend onderzoek opgezet op antwoord te vinden op de
onderzoeksvraag. Middels een doelgerichte steekproef zijn zes zorgverleners geselecteerd
voor een face-to-face semi-gestructureerd interview met de onderzoeker. De interviews zijn
geanalyseerd aan de hand van de thematische analyse van Braun & Clarke (2006).
Resultaten
Slechts enkele respondenten geven aan het gevoel te hebben dat zij over voldoende kennis
beschikken om de basismondverzorging, zoals beschreven in het protocol, uit te kunnen
voeren. De rest van de respondenten geeft daarentegen aan kennis te missen. De werkwijze
van mondzorg is op dit moment voor alle respondenten onduidelijk, doordat richtlijnen met
regelmaat aangepast worden. Er wordt door bijna alle respondenten benoemd dat zij niet
bewust omgaan met de mogelijke complicaties bij een slechte mondverzorging.
De meerderheid van de respondenten heeft aangegeven nog nooit het protocol te hebben
gelezen. Enkele respondenten zijn niet op de hoogte van het bestaan van een e-learning
module over mondzorg. De respondenten die er wel van op de hoogte waren gaven echter
aan dat dit niet als helpend wordt ervaren. Alle respondenten hebben aangegeven dat de
behoefte er is om de theorie en de uitvoering van mondzorg te bespreken met het team. Alle
respondenten hebben tijdens de interviews aangegeven dat er behoefte is aan informatie
over welke cliënten daadwerkelijk ondersteuning nodig hebben bij de mondzorg. Alle
respondenten hebben aangegeven dat er bij terminale cliënten en dementerenden wel
specifiek aandacht is voor mondzorg, en dat deze dan ook goed verloopt.
Discussie
Door weinig respons is er minder variatie ontstaan tussen de respondenten, wat leidt tot een
lagere generaliseerbaarheid van het onderzoek. De validiteit van het onderzoek is beïnvloed
doordat een respondent, tevens opdrachtgever, vooraf aan het interview al bekend was met
Adviesrapport Mondzorg in de wijk 4
,de topics. Tevens zijn de respondenten meerdere malen benaderd, waardoor iets te zeggen
valt over de onderzoeksethiek.
Door een proefinterview te houden is gewerkt met een flexibel design, wat de plausibiliteit
verhoogd. ‘Purposive sampling’ heeft de verplaatsbaarheid positief beïnvloed. De
betrouwbaarheid van het onderzoek is hoog door het gebruik van een topiclijst, beeld- en
geluidsopnames en membercheck.
Conclusie
Uit het onderzoek is gebleken dat zorgverleners van ---, werkzaam in de wijk ---, de
dagelijkse mondverzorging bij cliënten niet uitvoeren volgens een eenduidige werkwijze. Uit
alle interviews is gebleken dat de zorgverleners het lastig vinden in hoeverre de eigen regie
van de cliënt de zorg bepaald. Wanneer een cliënt in de huidige situatie aangeeft de mond
zelfstandig te verzorgen, handelen alle zorgverleners naar de eigen regie van de cliënt.
Enkele zorgverleners hebben echter wel het gevoel te beschikken over de juiste kennis om
mondzorg daadwerkelijk correct uit te kunnen voeren, de meerderheid niet. Ook is niemand
van de zorgverleners op de hoogte van de huidige richtlijnen, met name doordat richtlijnen
door de tijd heen aangepast worden.
Aanbevelingen
De aanbevelingen die aan de hand van de resultaten en na overleg met de opdrachtgever
als meest bruikbaar naar voren zijn gekomen. De (wijk)verpleegkundigen dienen aan de slag
te gaan met het onderwerp mondverzorging via het verpleegkundig proces. In de eerste stap
van gegevensverzameling kan gebruik gemaakt gaan worden van screeningsinstrumenten.
Ook de laatste stap, de evaluatie is zeer van belang. Daarnaast moet er aandacht
geïnvesteerd worden in het verbreden van kennis van alle zorgverleners. Aan te raden is om
hier een mondzorgprofessional voor in te zetten en hier vervolgens een collega voor aan te
wijzen die de regie hierover houdt als rol van “kwaliteitsbevorderaar”. Daarnaast dienen alle
zorgverleners zich in te zetten voor kennisoverdracht aan de cliënten. Pas wanneer de cliënt
kennis heeft van mondverzorging en de gezondheidsrisico’s hiervan, kan een persoonlijke
afweging gemaakt worden over de zorg naar wens. Het is dan aan de zorgverleners om
deze eigen regie te accepteren.
Adviesrapport Mondzorg in de wijk 5
,Inhoudsopgave
Voorwoord.............................................................................................................................................3
Samenvatting.........................................................................................................................................4
Inhoudsopgave......................................................................................................................................6
1. Resultaten..........................................................................................................................................7
1.1 Kenmerken deelnemers...........................................................................................................7
1.2 Bevindingen.............................................................................................................................8
1.2.1 Kennis van de zorgverleners omtrent mondzorg..................................................................8
1.2.2 Informatievoorziening is anders gewenst.............................................................................9
1.2.3 Het zorgleefplan (ZLP) mist informatie.................................................................................9
1.2.4 Eigen regie en weerstand van de cliënt (accepteren).........................................................10
1.2.5 Drempel over voor hulpvraag.............................................................................................11
1.2.6 Mondzorg bij dementerende- en terminale cliënten..........................................................11
2. Discussie..........................................................................................................................................12
2.1 Zwakke punten.......................................................................................................................12
2.2 Sterke punten........................................................................................................................13
3. Conclusie..........................................................................................................................................14
4. Aanbevelingen.................................................................................................................................15
4.1 Eenduidige werkwijze via het verpleegkundig proces............................................................15
4.1.1 Gegevensverzameling.........................................................................................................15
4.1.2 Zorgleefplan........................................................................................................................15
4.2 Kennis van de zorgverleners verbreden.................................................................................16
4.2.1 Teambesprekingen..............................................................................................................16
4.2.2 Eigen regie van cliënten bewaken.......................................................................................17
Bronnenlijst.........................................................................................................................................18
Bijlage 1...............................................................................................................................................19
Bijlage 2...............................................................................................................................................23
Bijlage 3...............................................................................................................................................24
Adviesrapport Mondzorg in de wijk 6
, 1. Resultaten
In dit hoofdstuk worden de resultaten beschreven die naar voren zijn gekomen uit de
semigestructureerde interviews.
De interviews zijn geanalyseerd middels de thematische analyse van Braun & Clarke
(2006), zie bijlage 1. Dit heeft antwoord gegeven op de volgende onderzoeksvraag:
Op welke werkwijze wordt de dagelijkse mondverzorging uitgevoerd door de zorgverleners
van --- binnen de wijk --- en op welke manier kan dit geoptimaliseerd worden zodat
kwalitatieve mondzorg geboden kan worden, rekening houdend met de eigen regie van de
cliënt?
1.1 Kenmerken deelnemers
In tabel 1 zijn de kenmerken van de uiteindelijke respondenten zichtbaar. Het hele team
bestaat uit twee wijkverpleegkundigen, twee verpleegkundigen en dertien verzorgenden en
helpenden. Geïncludeerd waren de zorgverleners van --- die binnen de wijk --- tijdens hun
werkzaamheden te maken krijgen met ADL van cliënten. Geëxcludeerd waren ZZP-ers en
flexmedewerkers. Het geslacht als kenmerk is in de tabel geëxcludeerd, omdat alle
respondenten vrouwen zijn.
Tabel 1:
Kenmerken respondenten, wijkteam --- binnen organisatie ---
Respondenten
Leeftijd 20 - 40 jaar 2
41 - 65 jaar 4
Functie Wijkverpleegkundige 1
Verpleegkundige 1
Verzorgende-IG 4
Werkervaring <5 jaar 3
>5 jaar 3
Bovenstaande gegevens zijn afkomstig uit de resultaten van het onderzoek.
Adviesrapport Mondzorg in de wijk 7
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukterbeek27. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,39. Je zit daarna nergens aan vast.
