Uitgebreide aantekeningen van alle hoorcolleges van het vak energietransities. Dit vak komt uit het eerste jaar van de studie Future Planet Studies. De aantekeningen zijn van het studiejaar
Maatschappelijke organisaties staan tegenover de winning van bruinkool:
Verhuizen
Milieu-effecten
RWE: beheert bruinkoolmijnen
Hoe de bruinkoolwinning plaatsvind
Schoekelrat: afgraving
Tot 300 m diep/ tot 500 m diep
Bruinkool: energiedrager die lang niet zo energiedicht als steenkool, en gas is nog
energiedichter dan steenkool.
Bruinkool bevat water en zwavel —> gevaarlijk
Enige reden is economisch en politiek
Enige energiedrager die Duitsland heeft —> winnen zonder afhankelijk te zijn
buitenland
25% stroom —> bruinkool, 13% RWE bruinkoolcentrales
Niet groene energie —> we moeten er van af
Ook te maken met green deal —> geen CO2 meer uitstoten in 2050
Bruinkool is niet efficient —> 43% aan rendement, gas 85% dus dat is veel meer
Wel opschaling en nieuwe technieken —> efficiëntie verhoogt.
Was sterk vervuilend maar dat is nu sterk verminderd. Eer zitten gecondenseerde
plantenresten (Veen) in en zwavel, maar dat wordt er nu uit gehaald. Zwavel wordt
gebruikt voor gipsplaten.
Westen Duitsland milieutechnieken goed ontwikkeld.
Voormalig oost Duitsland —> milieutechnieken veel minder ontwikkeld en veel meer
zwavel vervuiling
Kosten nemen ze voor lief:
Maatschappelijke onrust, bossen weg, verleggen dorpen en infrastructuur
RWE: maatschappij dat het beheert de bruinkoolmijnen
Imago dat ze vervuilend zijn —> brengen veel CO2 en andere stoffen in atmosfeer
15 jaar geleden —> Essent gekocht van Nederland —> minder vervuilende energie
Imago oppoetsen dat ze vervuilend zijn
Vergroenen imago is verder gegaan —> bedrijfsstructuren veranderen
Bruin en steenkool splitsen
Essent is terecht gekomen in ander onderdeel
Bedrijfsvoering —> groener imago te geven dan het werkelijk heeft
In media —> Green washing zoals Vattenfall die best laag staat maar doet alsof ze
goed bezig zijn
Julich bruinkool district
Garzweiler: belangrijkste winningsgebieden
Bruinkoolcentrales brengen stroom op —> bruinkool die gewonnen wordt, gaat hier
naar toe via een loopband —> stroom opgewekt
Omvang bruinkoolgroeves
De groeves zijn toegenomen, en opgesplitst
Ze schuiven op
,Groeves worden afgegraven
Rest wordt gestort aan rand groeve
Groeves opgeschoven naar westen, dorpen gaan weg en worden afgebroken
Snelwegen worden ook afgebroken
Elk jaar verschuift groeve op en worden dorpen meegenomen
Vegetatie en huizen afgebroken —> grond wordt afgegraven
Nieuwe autoweg aangelegd naast de groeve aan de andere kant die al is afgegraven.
De andere kant is weg en wordt nog afgegraven
Optie om als dorp te verhuizen, of individueel naar andere plek
Acties om bruinkoolwinning te stoppen, bos moet verdwijnen —> actievoerders die
hier in de bomen wonen. Dus hoe in de toekomst uitbreiding zal zijn is nog niet
bekend, wel plannen hoe verloop gaat (zie pp)
Materiaal deklaag die niet wordt gebruikt —> tussen en boven ligt van bruinkool wordt
aan rechterkant weer gedumpt in terraslagen.
Deklagen die afgezet worden
Zwarte lagen zijn bruinkoollagen
Machines die worden gebruikt —> grootste ter wereld
Bovenop loss —> vruchtbare landbouwlaag die apart wordt gehouden —> als deklaag
wordt bovenop de groeve gelegd om vervolgens weer te ontwikkelen.
Grondlagen die er onder zitten worden gehusseld (zand en grind) apart gehouden van
bruinkool en dat wordt weer neergelegd.
Alle lagen zijn na opbouw doorelkaar gehusseld. Bruinkool weg, volume ervan is
verdwenen.
Gelaagdheid is weg
Zand en grind wordt ook getransporteerd via banden
Bovenste bruine laag —> loss —> als landbouwgrond of bosbouwgrond gebruikt
Steeds dieper gaan ze
Verschillende bruinkool lagen zitten er op verschillende diepten
Zand en bruinkool —> via transportbanden naar verzamelpunt
Zwavelhoudende verbindingen worden er uit gehouden (ijzersulfide bijv als je dat in
contact maakt met water en zuurstof —> sulfaat en afsplitsing proton wat zorgt voor
verzuring —> vervuiling omgeving en rivieren) zwavel wordt er dus uitgehaald.
Schone materiaal zonde zwavel wordt verzameld
10 m zit grondwater —> moet worden weggepompt. Pompen zijn hiervoor op grote
afstand wordt dit al gedaan. De roer wordt het in gedumpt, dit is een rivier.
Zorgt niet voor vervuiling alleen hogere afvoer naar maas waar roer uitkomt
In droge mijn wordt laatste laag opgevuld met loss dit is een ziltig materiaal, zit in
korrelgrootte tussen zand en klei in. Zijn nutriënten rijk en houden water en
voedingsstoffen goed vast —> goeie landbouwgrond. Vind je als gordel van nederland
tot china. Deze is dus vruchtbaar en wordt als bovenste deklaag opgevuld.
De loss ligt 20/30 jaar apart op grote berg —> geen bodemleven, de kwaliteit gaat
door druk ook omlaag. Het duurt wel 10/15 jaar tot landbouw productie weer normaal
is. RWE doet grondverbeterende maatregelen. Greenvurtilises. Grond gepacht door de
boer. Verschil krijgt boer gecompenseerd.
,Ook herbebossing, natuurlijke mixen geen monocultuur die in de natuur daar
voorkomen.
Bos ziet er na 50 jaar natuurlijk uit, veel biodiversiteit
Nieuwbouwwijk wordt opgebouwd voor bewoners die in dorpen woonden die werden
opgeslokt
Andere sfeer
Alleen maar nieuwbouw
Stamdikte hetzelfde want alles is op hetzelfde moment herbebost
Als groeve stopt met graven moet landschap op bepaalde manier eruit zien —> 2045
mogen ze max doorgaan. Maar wss stoppen ze eerder.
Meer ontstaat van 40 m diep waar nu nog afgegraven gaat worden
Lage grondwaterpeil heeft invloed op landbouwgebied —> brongebieden verder weg
verliezen water, en in Limburg nederland zakt het waterpeil ook.
Ook ecologische structuren die gevolgen ondervinden
Historische waarden —> helpen mee dat 1 dorpje is blijven staan
Natuurgebieden zijn afhankelijk van hoge grondwaterpeilen —> lokaal wordt het
verhoogd. Maar gebieden die het persee nodig hebben vinden geen maatregelen
plaats.
Veen ontstaan waar water stagneert
Moerasplanten leven in natte gebieden —> dood materiaal wordt veen
Hieruit vormt zich bruinkool
Actief herstel van veen
Geologische processen bedekt veen —> sediment —> inkoling door druk = chemische
verandering van organische stof —> hoe langer bedekking met sediment doorgaat —
> nog dieper in bodem —> steenkool uiteindelijk
Sphagnum mos = belangrijkste veen vormer als het dood gaat —> droogt op —>
onder druk samenpersing —> bruinkool —> gesteenten —> structuren van lagen —>
afgraving —> vermalen en verbrand
Verdere druk = steenkool
Bruinkool = lignite in het engels
Waarom in Duitsland
Geologische structuur —> een breuk (slenk) waar grond langzaam wegzakt
Slenk loopt ook door Amsterdam
Via breuken zakt het weg
Limburg groep —> steenkoolhoudende groep
Sommige lagen niet aanwezig zijn geërodeerd
Dikker pakket van recentere afzettingen —> bruinkool afgezet door vorming veen
Zijtakken rijn
Roerslenk —> hierin garzweiler groeve
Dit is lager dan de aangrenzende gebieden wat de horsten zijn
Aardbevingen door wegzakken roerslenk
Diepte bruinkoollaag die in roerslenk ligt —> in gebied mijnen tot 100 m dik
Dwarsdoorsnede —> slenk afzettingen 20 miljoen jaar oud —> stagnatie water
Bruinkoollaag wordt weer bedekt met sedimentlagen (loss)
, Windenergie heeft wel toekomst in Duitsland , maar bruinkool nog erg belangrijk. Ze
zijn goed aan het vergroenen, ze lopen beter dan nederland
Diagenese door begraving met sediment —> omvorming
Ook belangrijke werkgelegenheid —> bruinkoolwinning
Sommige mensen vinden het niet erg en willen wel weg om nieuw huis te bouwen
Maar sommigen gaan pas op laatste moment weg
Excursie
The Genius of invention Power (electricity)
Atmospheric steam engine: Thomas Newcomen 1712
The electrical generator: Michael Faraday 1831
The steam turbine: Sir Charles Parsons 1884
Heat energy —> useful power
Create steam —> water opwarmen
kool verhitten
Steam —> boils —> 6 electrical generators
Principles the same as the past
Universal forces that we use, when this was discovered it was a huge milestone —>
steam mansion was build —> thinking using steam —> rotate —> high pressure —>
blows and that’s dangerous for people —>
Making steam the wrong way:
Vacuüm because of cold water
But it is the right way
Everywhere is pressure
Mess around
Steam in it —> cold water —> condense —> explosion
One steam mansion for 50 years —> there was no improvement
Cold from deep use for energy
Koolmijn eerste in 1712
Deze werden in heel Engeland gebouwd
Transformed mining industry
Watt:
1763: model of nuclear engine —> used to instruct students
By investigate different elements of the model taking it apart —> alternaties —>
scientific experiment it developed —> powerful steam in a better steam
God heeft kool gegeven —-> moest goed worden gebruikt
Brilliant idea of watt: not cooling the cylinder, but making steam without it
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noortjeee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
