Samenvatting
4VWO BuiteNLand Hoofdstuk 1 - Aardrijkskunde samenvatting
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
4VWO BuiteNLand Hoofdstuk 1 - Aardrijkskunde samenvatting Thema: Wereld - Wereldbeeld
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
WERELD Wereldbeeld Hoofdstuk 1:paragraaf 1.1
Manieren welvaartsverschillen meten tussen landen:
1. bruto binnenlands product per inwoner
bereken: alle inkomsten van binnen/buitenlandse bedrijven en personen in één jaar,
delen door a. inwoners. → bbp/hoofd
2. Beroepsbevolking, samenstelling van …
3. VN-ontwikkelingsindex (welzijnindex),
maatstaaf samengesteld uit koopkracht, levensverwachting, analfabetisme. index
loopt van 0-1 (max)
Welzijnsindex zegt meer over hoe het met een land gaat dan het bbp/hoofd.
Meten bbp/hoofd nadelen:
1. Voor één dollar kan je in het ene land meer kopen dan in het andere. Daarvoor is de
term koopkracht bedacht. Hoeveel je kan kopen voor één dollar.
2. Inkomsten uit de informele sector, de ruilhandel en zelfvoorziening tellen niet
mee bij het meten. In arme landen is de informele sector heel groot, en dat wordt dan
niet meegeteld.
3. bbp/hoofd is een gemiddeld inkomen, afwijkingen kunnen erg groot zijn. Grote
verschillen in inkomen en ontwikkelingskansen tussen groepen mensen noem je
sociale ongelijkheid.
4. bbp/hoofd laat geen regionale verschillen zien. Onrechtvaardige verschillen in de
welvaart en ontwikkelingen tussen gebieden noem je regionale ongelijkheid. Een
meetstaaf voor gebieden is: bruto regionaal product/hoofd.
Inkomensverschillen tussen landen nemen toe. Je kunt landen in drie hoofdgroepen indelen:
1. centrum landen,
rijke, vooral westerse landen
2. semiperiferie,
landen die de laatste 20 jaar een flinke groei hebben doorgemaakt. BRICS-landen
(Brazilië, Rusland, India, China, South-Africa)
3. periferie
de armste landen.
Samen vormen deze drie groepen het wereldsysteem.
paragraaf 1.2
De 7 miljard wereldburgers zijn erg onregelmatig verdeeld. Dat is te zien door
bevolkingsspreiding. De gehele wereldbevolking woont op slecht 10 % van het
aardoppervlak.
De hoogste bevolkingsdichtheid vind je in Zuid/Oost-Azië, West-Europa, oostkust VS.
Met in het bijzonder:
‘randen van de continenten, in kustvlaktes, langs rivieren en in vruchtbare gebieden.’ Veel
mensen trekken in de Periferie en Semi Periferie van het platteland naar de stad.
Redenen:
1. Geen werk platteland
2. wel werk stad
, verklaring bevolkingsspreiding:
1. Natuurlijke mogelijkheden:
klimaat, vruchtbare bodems en beschikbaarheid water. Ook geschikt voor agrarische
samenleving.
2. de ligging:
gunstige ligging rond economische kerngebieden. Dichtbevolkte gebieden zijn
aantrekkelijk voor migranten.
3. koloniaal verleden:
In vrijwel alle vroegere gekoloniseerde gebieden concentreert de bevolking zich in
kustgebieden.
cultuurgebied = gebied waarin culturen voorkomen die sterk op elkaar lijken
Het westerse cultuurgebied bevat de meeste grond. Maar het Chinese cultuurgebied bevat
de meeste mensen.
Cultuur in de geografie → sporen in het landschap.
bouwstijl huizen/religieuze gebouwen, wijze van bewerken van land, de kleding.
Taal en godsdienst zijn de 2 belangrijkste cultuurelementen van een gebied.
diffusie: verspreiding vanuit kerngebied van cultuurelementen zoals taal,religie, sport en
mode.
cultuurvermenging of acculturatie = nieuwe cultuurelementen toegepast in bestaande
cultuur.
Migratie is een grote oorzaak van cultuurvermenging (of acculturatie) zij nemen
verschillende cultuurelementen mee naar andere landen.
paragraaf 1.3
democratisch gehalte = hoe democratisch is een land? Dat bepaald onder welke politieke
stelsel het land valt. (Democratie, beperkte democratie, dictatuur)
3 soorten politieke stelsels:
1. Democratie
Daarbij hebben burgers door vrije verkiezingen grote invloed op het bestuur. Deze
bestuursvorm vind je vooral in de westerse landen (vrije landen).
2. Beperkte Democratie
Burgers hebben wel stemrecht maar mogen alleen stemmen op één of twee door de
overheid gecontroleerde partijen. Deze bestuursvorm vind je vooral in Afrika, latijns
amerika, in nieuwe staten van de Sovjet-unie.
3. Dictatuur
Land wordt bestuurd door één partij, een kleine minderheid of zelfs een dictator. De
mensenrechten die wij hebben, dus recht op vrijheid,gelijkheid en rechtvaardigheid.
Die rechten hebben zij niet.
Als je je verzet tegen de leiding, worden daar flinke straffen op gevestigd. Deze
landen vind je in Afrika, Azië (China) en het Midden-Oosten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pienstruijs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81989 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen