Dit gaat over de pathofysiologie van leerjaar 1 en dan periode/blok 3.
Onder andere:
nocisensoren en perifere nocisensorische prikkeling
Proliferatie en productie eerste herstel en wondcontractie
Prostaglandine
Bindweefsel en peesweefsel
24 kantjes aan super veel informatie
Pathofysiologie 04-02-2020
nocisensoren en perifere nocisensorische prikkeling
nocisensoren: helpen pijn weg te nemen
nocisensoriek: schademelding en pijn, zenuwuiteinden prikkelen in het lijf
- Noxe is schade
- waarnemen dreigende schade (pas op het gaat kapot) of moment beschadigen
nog niks kapot maar als je doorgaat wel, door de enkel heen
- waarnemen actuele schade
polymodale zenuwvezels ze reageren op verschillende prikkels
Bij de minste schade krijg je al losse fosfiliden. Je cellen zijn beschadigd, ff wordt omgezet in
postagladine-E2. Postaglandine-E2 prikkelt gelijk de viervezels prikkelt.
Ook wordt de zenuw geprikkeld door bradykinine. Een stof die zit in het bloed. Doordat er iets kapot
is gemaakt, bloed komt in het weefsel. Overal in het weefsel zitten viervezels. Bradykinine hoort er
niet dus de viervezels maken een melding.
Als viervezels worden geprikkeld geven ze een stof af; substance-P.
(reactie). Substance-p zorgt ervoor dat de bloetvaten groter worden,
het zorgt voor een ontstekingsreactie. Substance-p zorgt er voor dat
wat je voelt de eerste dagen na een letsel. Ook pijn in rust, er is
schade, pas als de rommel weg is gaat de pijn weg.
Met vocht bouw je druk op waardoor het lymfestelsel de afvalstoffen
af kan voeren.
Als de viervezels worden geprikkeld gaat dit naar het
ruggenmerg en komt het op de achter hoorn terecht. On
gemiolineseerde viervezels.
Indeling sensoren naar stimulus
- mechanosensoren
- thermosensoren
- chemosensoren
- fotosensoren
- nocisensoren
4 wordt geprikkeld, gaat de cel van 4vezel meet substance-p
aanmaken, hoe langer die prikkeling hoe meer subtance-p
Sensoren
exterosensoren: (dikke vezels)
sensoren waarmee we de buitenwereld waarnemen; voornamelijk liggend aan het
lichaamsoppervlak incl. visus en reuk
propriosensoren: (erg belangrijk)
sensoren waarmee we ons eigen lichaam kunnen waarnemen binnen de buitenwereld
,(zelfwaarneming); vooral onze houding en beweging kunnen waarnemen
enterosensoren:
sensoren die het centrale zenuwstelsel informeren over de functie en toestand van organen en
orgaansystemen; vooral liggend aan het inwendige lichaamsoppervlak. (Je voelt je buik niet tenzij je
heel erg honger hebt)
Indeling naar structuur
vrije zenuwuiteinden
- IV zenuwvezel: ze reageren op allerlei prikkels die schade veroorzaken (dunste vezels)
o 20% unimodaal (mechano-, thermo- en chemosensoren)
o 80% polymodale nocisensoren
- IIIb zenuwvezel: (tegen grens van stuk gaan, bij te veel; pijn)
o unimodaal: hoogdrempelige mechano- en thermonocisensoren
ingekapselde of corpusculaire zenuwuiteinden
- IIIa, II en I zenuwvezels: vrij groot
o unimodale (mechano-, thermo, chemo- en fotosensoren)
indeling (noci)sensoren naar geleidingssnelheid of dikte
C-vezel (IV) (viervezels)
Ad (IIIb) (stop met prikkeling dan houd het op)
nocisensoriek: primaire pijn IIIb- ofwel Ad-vezel
- unimodale nocisensoren
o dreigende en actuele beschadiging
o scherpe goed lokaliseerbare pijn
o mechano-nocisensoren
o thermo-nocisensoren
primaire hyperalgesie: sensibilisering zenuwuiteinden leidt tot verhoogde gevoeligheid in het
wondgebied
secundaire pijn IV of C-vezels
polymodale nocisensoren reageren op alles
- diffuse, zeurende, aanhoudende pijn
- schade en ernstige verstoring van de homeostasis
- autoregulatie
- betrokken bij het opstarten van de ontsteking
- afgifte substance-P
Begrippen sensoriek
- sensorische eenheid: de zenuwcel en de met de perifere vertakkingen van de zenuwcel
verbonden sensoren. grootte bepalend voor discriminerend vermogen
- receptieve veld: het gebied waarbinnen de sensoren van een eenheid zich bevinden (rug
groter dan buik)
- innervatiedichtheid: het aantal zenuwvezels dat de innnervatie van een bepaald gebied
verzorgd (distaal rijker geïnnerveerd dan proximaal)
- discriminerend vermogen: het vermogen om twee tegelijkertijd toegediende prikkels
afzonderlijk waar te nemen (hoe goed je kan onderscheiden)
IV-vezel: ongemyeliniseerde polymodale nocisensorische (schademelding) zenuwvezel
, - Depolarisatie van de vrije eindtakjes leidt tot afgifte substance-P en vasodilatatie (extra
doorbloeding) in het gebied: axonrepons
o Veel substance-p afgegeven leid tot verwijde bloedvaten, ontstekingsreactie
- De IV-vezel bemiddeld in de onstekingsreactie
Prostaglandine E2
- sensibilisering vrije zenuwuiteinden (type IV), IV-vezel moet geprikkeld blijven zodat IV-vezel
kan helpen, pijn totdat de wond schoon is.
- Vasodilatatie (vaatverwijding)
- permeabiliteits toename (doorlaatbaarheid)
- remt de uitstoot van noradrenaline (sympathicolyse)
Substance-p
- geeft vasodilatatie
- permeabiliteitstoename (zwelling)
- chemotaxis/diapedes (cellen uit de buurt aangelokt uit de bloedstroom, witte bloedcellen,
voor het schoonmaken. Lymfocyten en macrofagen ruimen het op.)
- sensibilisering vrije zenuwuiteinden (type IIIb, primaire hyperalgesie)
- proliferatie-inductie (delen van cellen die nieuw materiaal moeten gaan maken, ze zetten
bindweefsel aan om nieuwe cellen te maken of te vervangen.)
- 3b vezels worden makkelijk prikkelbaar, het is gevoeliger, want weefsel is belast
Primaire pijn
- pijn ten tijde van en direct na de laesie
- meldt dreigende en actuele beschadiging
- primair in de tijd
- scherpe, goed localiseerbare pijn (IIIb)
- opnieuw op te wekken door belasten van de plaats van de schade (primaire hyperalgesie)
Primaire hyperalgesie
Overgevoeligheidstoenamen in het wond gebied! Lichaam zegt niet meer door bewegen.
- primaire hyperalgesie is een door lokale weefselreacties veroorzaakte toestand van
toegenomen pijnzin op de plaats van een weefselschade, die door deze weefselbeschadiging
is veroorzaakt.
- deze gevoeligheidstoename komt tot stand door het sensibiliserend (gevoeliger maken)
effect van substance P op perifere vrije uiteinden van de type IIIb-afferente zenuwvezels.
(pas op opnieuw beschadigen)
- deze hyperalgesie wordt duidelijk indien men het aangedane weefsel belast.
- 3b wordt gevoeliger door substance-p
Secundaire hyperalgesie
- Secundaire hyperalgesie is een door facilitatie van plaats en tijd in de achterhoorn van het
ruggenmerg veroorzaakte toestand van toegenomen pijnzin, niet op de plaats van een
weefselschade maar wel tengevolge van een weefselbeschadiging
- Cellen waarop informatie binnen komt zijn gevoeliger, meer respons op de prikkeling dan
normaal.
- Verhoogde gevoeligheid achterhoorn, bij dezelfde informatie die je binnen krijgt, krijg je
meer prikkels. Het wordt sneller dan eerst geprikkeld.
Poort mechanisme/theorie !
- Dik remt dun, IV vaak geremd. IIIb beschermd je en komt er altijd wel doorheen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberraben. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
