Met dit document heb je een volledige samenvatting van het vak Economie, gegeven door Jan Bouckaert. Het bevat een samenvatting van de powerpoints, extra notities in de les en het boek. Dankzij deze samenvatting was ikzelf ruim geslaagd voor mijn examen.
WAT IS ECONOMIE
INLEIDING
Beter beslissingen maken
o Bedrijven, gezin, organisatie
Problemen begrijpen
o Actueel: Nationaal, Europees
o Toekomst: financiële crisis, milieu
Menselijke & maatschappelijke behoeften
Een behoefte: tekort v verlangen
Basisbehoeften, materiële behoeften, individuele en collectieve behoeften
≠ rangorde & intensiteit
Veranderen
Wisselend & talrijk
Schaarse middelen & noodzaak te kiezen
=> economische goederen => schaarste & nuttig + Pkaartje
- Niet schaars: vrije goederen (lucht)
- Schaars: budget beperkt, middelen & tijd -> 1x uitgeven
o Individu, gezin, bedrijf, overheid
- Aanwending ≠ wijzen -> keuze probleem (alternatief aanwendbaar)
Maken v keuzes & opportuniteitskosten
=> opportuniteitskost: kosten v gemaakte keuze => waarde v beste alternatief
Productiefactoren: arbeid, kapitaal, natuur & ondernemersinitiatief
Definitie: economische analyse
=> nagaan hoe beslissingsmakers keuzes maken + private & maatschappelijke
gevolgen daarvan
Economie: sociale wetenschap die tot vrwp heeft het beheer v schaarse middelen
,Micro & macro-economie
=> 2 zijden v dezelfde medaille => vaak beide
Micro: gedrag v individuele economische agenten (consumenten&producenten)
o Allocatie & distributie
Macro:
- Invloed v allocatieprobleem v arbeid & kapitaal op werking ve economie
- Invloed menselijk gedrag op globale/aggregatieve economische grootheden
o Stabilisatie
Productiefunctie: X = f(L, N, K)
=> geeft relatie tss de hvlheid PF (inputs) & de hvlheid economische goederen
(outputs) die men daarmee kan produceren
Arbeid (L), Natuur (N), Kapitaal (K), incl ondernemersinitiatief
Stijging elk PF -> toename output => + marginaal product
o Afgeleide nr L is +
Productieproces
meerdere productiestadia
afnemend, cte, toenemend
inzet v arbeid, kapitaal en natuur
marginaal product
o doel: productie v economische goederen
consumptiegoederen en kapitaalgoederen
Productiemogelijkheden
Productiemogelijkheden curve: alle mogelijke combinaties v productie v eco
goederen die tot stand komen bij volledige aanwending v beschikbare PF
(EFFICIËNT)
Begrippen
- Schaarste
o beperkte hoeveelheid middelen (punt z niet mogelijk)
- Opportuniteitskost
o niet cte (wat opgeven voor ander?)
- Keuzeprobleem
o optimale niet af te lezen (waar op de curve?)
Beheerproblemen
- volledige aanwending
o streven naar productie op curve (u is inefficiënt)
- allocatie v middelen
o elk punt andere aanwending
OPPORTUNITEITSKOST: hvl je moet opofferen vh ene, om 1 eenheid meer te
produceren vh andere
DIA 37-43
Voorbeeld:
Graan: N (vast) & L (variabel) -> afnemend marginaal product v arbeid
Kleding: K (vast) & L (variabel) -> cte marginaal product v arbeid
arbeid alternatief aanwendbaar
PRODUCTIVITEIT = output / input = hvl graan / hvl arbeid
VERRUIMING V PRODUCITEMOGELIJKHEDEN (STIPPENLIJN)
=> natuur, kapitaal, arbeid, ondernemingsinitiatief
Betere productiefactoren => curve nr R (meer mogelijkheden)
X = f (L, N, K, T)
- Arbeidsverdeling/specialisatie
o Talent, scholing, routine
o Behoefte ruilacties
- T: technologische vooruitgang
o ↑arbeidsproductiviteit & + kapitaalgoederen
- Nieuwe economische ordening/instituties
o Verlening schoolplicht
MARKTMECHANISME VS CENTRALE PLANNING
Centrale planning
Centraal orgaan beslist inzet PF
Vaak focus kapitaalgoederen ten koste v consumptiegoederen
Gebrek aan concurrentie & motivatie
Marktmechanisme
Prijsvorming dr V&A
o Output (g&d) + inputmakrt (PF)
Prijsmechanisme
o Info: schaarste & nut
o Signalen consumenten & producten (beslissingen)
o Inkomensvorming -> wat V betaald = primair inkomen A
Gedecentraliseerde organisatie
o Overgelaten aan consumenten & bedrijven
Invisible hand – Adam Smith
o Automatisch evenwichtµ
NADELEN
- Sterke economische macht => Pmechanisme aantast
- Publieke/collectieve goederen
o Niet overlaten aan markt => plots water onbetaalbaar
o Overheid productie & financiering regelen
- Negatieve externe effecten => niet mee geprijsd
o Schade milieu
, - Inkomensverdeling => niet sociaal aanvaardbaar
o Overheid bijstellen v primaire inkomens
Gemengde economie: marktwerking mt overheidinterventie
Marktmechanisme uitschakelen
o Overheid mt collectieve goederen
o Concurrentie bevorderde maatregelen (efficiënt)
Marktmechanisme aan
Keynesianen en klassieke economen
METHOLOGISCHE ASPECTEN V ECO ANALYSE
Hypothesen
=> cô of het emperische wordt bevestigd
Prikkels:
- Menselijk gedrag sturen
o P aanpassen benzine -> minder met de auto
Optimaliserend gedrag:
- Beslissingen om er zelf voordelig/beter uit te komen
Ceteris paribus: overige blijft gelijk
- Beperkt effect/invloed
o Partiële analyse
Marginaal denken
=> kleine veranderingen in een bepaalde variabelel op een andere
- Vergelijken van de voor- en nadelen
- Zolang marginale kost gedekt is -> beslissing vaak doorvoeren
Statische: eco verschijnsel mt relevante verklarende factoren die onmiddellijk op
fenomeen inwerken & ongewijzigd blijven (FOTO)
Dynamische: aanpassingsproces (FILM)
Deductieve methode: besluiten uit axioma’s, dan cô realistisch
Inductieve methode: feitelijke observaties (statistiek)
Econometrie
=> Economische theorie, wiskunde & statistiek
=> Economische theorieën empirisch te verifiëren
Speltheorie: reacties op strategie v opponent te incorpporeren
Economie als wetenschap
- Specifieke methode => rekening houdend mt beperkingen
- Geen specifieke gedragsassumpties vooropstellen
Kritische kanttekening
RATIONEEL DENKEN & doordachte beslissingen nemen -> moeilijk
o Niet geloven menselijk mogelijk
Kloof tss voorspellingen & werkelijkheid
Baseren op modellen mt irrationeel gedrag
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KatoUA. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.