Samenvatting
Samenvatting Probleem 7 Stress - 2.1 Biologische determinanten
Probleem 7 Stress - 2.1 Biologische determinanten
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Probleem 7 – StressLeerdoel 1 - Wat is stress? (Ontstaan en soorten)
Stress – Selye (Kalat/Pinel) → Reactie van het
lichaam op elke vraag die erop wordt gesteld.
- Op korte termijn adaptieve
veranderingen die helpen overleven,
op lange termijn kan het problemen
veroorzaken.
General adaptation syndrome → Elke
bedreiging voor het lichaam, naast de
specifieke effecten, activeert een
gegeneraliseerde reactie op stress door de rol
van de adrenal glands/bijnieren. Iedereen
reageert dus hetzelfde.
Stressoren → Ervaringen die stress
veroorzaken.
Drie stages van stress (Selye) (positief of
negatief)
1. Alarm → Bijnieren laten het hormoon adrenaline vrij, waardoor het sympathische
zenuwstelsel het lichaam klaarmaakt voor een snelle noodactiviteit. Daarnaast laten
de bijnieren cortisol vrij, waardoor het bloedglucose stijgt, waardoor het lichaam
meer energie krijgt. Ook wordt hormoon aldosterone vrijgelaten, waardoor het bloed
zout en bloedvolume op pijl wordt gehouden. Om energie te besparen worden
minder belangrijke lichamelijk processen onderdrukt.
2. Resistance → De sympatische reactie verminderd, maar de bijnieren blijven cortisol
en andere hormonen vrijlaten waardoor het lichaam langer alert blijft. Het lichaam
past zich aan aan de situatie en blijft energie besparen.
3. Exhaustion → De persoon is moe, inactief en kwetsbaar doordat het zenuwstelsel en
immuunsysteem geen energie meer hebben om aan hun reactie te voldoen.
→ Grootste bevinding van Selye was dat zowel psychologische als fysiologische stressoren
dezelfde general stress respons opwekken.
- Kritiek: Een soort stress respons is wat simplistisch, stress responses zijn ingewikkeld
en verschillend en de exacte respons is afhankelijk van de stressor en hoe de persoon
reageert op de stressor.
Stress – McEwen → Gebeurtenissen die worden geïnterpreteerd als bedreigend voor een
persoon en die fysiologische en gedragsreacties uitlokken.
- Kritiek → Nogsteeds wordt hier gesteld dat we op verschillende stressvolle situaties
hetzelfde reageren.
Vier criteria van stress (Toates)
- Door de tijd heen, actie vindt plaats als reactie op een situatie, maar het lukt niet om
de situatie te corrigeren.
, - Er is een overmatig en buitensporige activiteit in de neurohormonale systemen. →
Sympathetic branch en systeem dat corticosteriods vrijlaat uit de bijnieren)
- Er is kwetsbaarheid voor ziekte.
- Er is een neiging voor zinloos gedrag, zoals zelfverwonding.
Leerdoel 2 - Hoe werkt stress?
Opstarten van stress (Sapolsky)
1. Vrijmaken van energie om te bewegen en de energie naar de spieren sturen.
2. Dit moet zo snel mogelijk gebeuren, waardoor je hartslag, bloeddruk en ademhaling
omhooggaat om het glucose en zuurstof naar de spieren te brengen.
3. Vervolgens worden langdurige bouwprojecten gestopt, zoals je spijsvertering, want
dit gaat langzaam en kost energie.
4. Daarbovenop wordt groei en reproductie gestopt, dit kost namelijk veel energie en
kan later gebeuren. Tijdens stress wordt ook je immuunsysteem uitgeschakeld, dit is
namelijk voor later en kost energie.
Tijdens de eerste minuten van stress ben je meer alert, meer gevoelig voor zintuigelijke
informatie en je gedachten verwerken geheugenformatie, het ophalen van geheugen werkt
beter.
Stress activeert twee lichaamssystemen:
(Parasympatisch is voor het dagelijkse onderhoud van
het lichaam)
Sympathisch zenuwstelsel → Activeert fight or flight
systeem, maakt energie vrij hiervoor. → Adrenaline
HPA-as → Activeren van hypothalamus, pituitary gland
en adrenal cortex. Reageert langzamer maar is
dominanter.
1. Stress activeert de hypocampus en die laat GABA
vrij
2. GABA activeert de hypothalamus en die laat CRH
(cortisol rehearsal hormon) vrij
3. CRH zorgt ervoor dat de anterior pituitary gland
adrenocorticotropic hormoon (ACTH) vrijlaat
4. ACTH zorgt ervoor dat de adrenal cortex cortisol (of cortecosteriods) vrijlaat
5. Verbeteren metabolistische activiteiten zoals verhogen van bloedsuikers en
verhoogde alertheid.
Door middel van negatieve feedback kan de CRH worden gestopt, waardoor de aanmaak
van cortisol stopt en de HPA-as weer in balans raakt.
Selye had weinig aandacht voor de invloed van het sympathische zenuwstelsel op stress.
Stressoren activeren het sympathische zenuwstelsel en zorgen er hiermee voor dat er meer
adrenaline en norepinefrine wordt afgegeven uit de adrenale medulla.
Vergeleken met het autonome zenuwstelsel (regelt onbewuste processen) reageert de HPA-
as langzamer, maar, de HPA-as wordt de dominante respons op langdurige stressoren (zoals
langdurige mishandeling). Het sympathische zenuwstelsel wordt geassocieerd met “fight-or-
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper PedaStudent20. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67232 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen