De volgende onderwerpen komen in de samenvatting aan bod: Wetten te onderscheiden, Rechtsbronnen, Interpretatie van de Wet, Macht van de Staat, Noteren van wetsartikelen, Wetsartikelen ontleden, verschil overtreding en misdrijven, Rechtelijke macht, Grondrechten tot slot Wet in formele-materiële z...
Recht Tentamenstof
Bij recht kun je denken aan alle regels en normen die we nodig hebben om de samenleving
te kunnen handhaven.
Regels kunnen gelden in verschillende gemeenschappen (gebieden)
Regering = koning + één of meerdere ministers
Statengeneraal = 1e & 2e kamer
Recht = alle regels die door de overheid zijn vastgesteld en gehandhaafd kunnen worden
Handhaven = controleren & sancties opleggen
Doel van het Recht is samenleving rechtvaardig, vreedzaam, VEILIG en efficiënt laten verlopen.
Objectief recht = alle rechten en plichten in onze maatschappij
Rechtspersoon= bedrijf
Natuurlijke persoon= mens
AMvB = een besluit van de regering, waarin wettelijke regels worden uitgewerkt.
Algemeen bindend = de wet moet gelden voor een onbepaald aantal gevallen of personen
Eigenrichting = bij een geschil gelijk halen door zelf geweld te gebruiken
Delegatie = het overdragen van taken of bevoegdheden van een hoger orgaan naar een lager orgaan.
Wetten te onderscheiden
1. Bepaal de rol van de overheid
Publiek recht = verhouding tussen overheid en burger of overheidsorganisaties
Privaat recht = verhouding tussen burger en burger of bedrijven
2. Bepaal het onderwerp
Staatsrecht = indeling staat
Bestuursrecht = alles wat tussen overheid en burger gebeurt
Strafrecht = sancties die opgelegd worden door de overheid, of het strafbaar feit zelf.
Burgerlijkrecht = alles tussen burgers (of bedrijven) onderling
3. Materieel of formeel?
Materieel recht = inhoudelijke regels waaraan iedereen zich moet houden elke dag, WAT? Verbod wat is
overtreden. Strafbaar feit + straf die erbij hoort
Formeel recht = er is een strafbaar feit gepleegd, HOE verder? Procedure, alles wat er gebeurt om iemand
achter de tralies te krijgen. Rechten van rechters hoort bij formeel.…(rechts/burgerlijk)…..vordering is
formeel
Procesrecht = het proces na dat er een strafbaar feit gepleegd is. Dit hoort bij formeel recht.
Wanneer tweede kamer iets niet bestuursrechtelijk doet is het alsnog burgerlijk recht.
, Rechtsbronnen
Rechtsbronnen zijn bronnen waar wij de regels van de samenleving kunnen vinden. Wij hebben er 4.
1. Wet = regels die door overheid zijn opgesteld. Ook lokale regels horen hierbij
2. Jurisprudentie = uitspraken van rechters. Welke uitspraak heeft de rechter gedaan bij een specifieke situatie?
Wanneer dezelfde situatie voorvalt, moet hetzelfde gehandeld worden.
3. Internationale verdragen = internationale overeenkomst tussen 2 of meerdere landen
4. Gewoonte = de oudste rechtsbron, tegenwoordig schrijven we alles op in wetten en is dit minder aan de orde.
Het zijn gewoontes die regels zijn gaan vormen omdat:
Er een vaste gedragslijn te vinden is = iedereen in een bepaalde groep handelt al een lange tijde op
eenzelfde manier
Het voelt als een rechtsplicht = moreel verplicht voelen de regels te volgen
Niemand mag worden gestraft op basis van het gewoonterecht
Monistische opvatting = internationale verdragen zijn automatisch van kracht in een nationale rechtsorde.
Rangorde in wetten
1. Grondwet
2. Wetten in formele zin (door statengeneraal en regering vastgestelde wetten)
3. Algemene maatregelen van bestuur (door de regering vastgestelde wetten)
4. Ministeriele regelingen
5. Provinciale verordeningen
6. Gemeentelijke verordeningen
Een rechter moet uitspraak doen, ondanks dat er geen regel is voor een bepaalde situatie. De rechter zal in deze
situatie zelf een recht moeten vormen (rechtsvorming). Redeneervormen:
1. Analogie = wet die wordt gebruikt door de rechter om uitspraak te doen doordat er tussen die wet en de situatie
een overeenkomst is.
2. A-contrario-redenering = wanneer de situatie op de essentiële punten niet overeenkomt met een andere wet
gebruik je deze methode. Hierbij gebruikt de rechter een wet wat juist het tegenovergestelde is van de situatie.
Interpretatie
1. Grammaticale interpretatie = betekenis van het woord naar spraakgebruik bepalen
Het woord ezel kan een dier mee bedoeld worden of een dwaas. Dit heeft voor het verhaal groot belang in de
uitspraak van een rechter.
2. Historische interpretatie = kan onderscheid gemaakt worden tussen twee vormen:
Wetshistorische interpretatie = je kijkt naar wat de bedoeling van de wetsopsteller was
Rechtshistorische interpretatie= wat is de reden geweest tot aanzetten van wetsvoorstel
De werkloosheidswet is ontstaan in de industriële revolutie.
3. Teleologische interpretatie = je kijkt naar waar de wet voor dient (telos = Grieks voor doel)
4. Anticiperende interpretatie = je houdt rekening met de wettelijke regel die er nog niet is
5. Systematische interpretatie = als je kijkt naar de plaats van de wet in ons systeem
Interpretatie = vaststellen wat de betekenis is van de wet die toegepast wordt op de situatie
Rechtsvinding = vinden van een recht in een concreet geval
Syllogisme = minor (een feit), major (rechtsregel) en een conclusie.
Nina is 18 jaar
Je bent minderjarig als je de leeftijd van 18 nog niet bereikt hebt
Nina is niet minderjarig
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninajansen14. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
