Hoorcollege 1 – Anatomie en embryologie
De ademhaling zorgt voor: gasverplaatsing -> in de luchtwegen (neus ect.)
gasuitwisseling -> in de alveoli
Neus
varken -> planum rostrale, om te wroeten en ondersteund door bot
kat/hond -> philtrum, fusielijn (ook geiten en schapen)
rund -> planum nasolabiale, deze is per koe anders van microstructuur
(vingerafdruk)
De neus wordt ondersteund door een kraakbeenskelet en heeft veel
diersoort- en rasverschillen. Er is een afsluiting met de mond door het
palatum (gehemelte).
De neus ontstaat door invaginatie van neusgaten dat 2 neuszakken vormt,
het caudale deel van de zak verdwijnt, waardoor er Choana-vorming =
achterste neusgang is. Deze vormt de verbinding tussen de neusholte en
de nasofarynx.
Het neusseptum groeit uit het dorsale dak van de neusholte naar ventraal
en is gelijk met de vorming van het secundaire gehemelte. Het
neusseptum gaat ‘rusten’ op os vomer.
De mate van fusie van neusseptum met palatum varieert per diersoort.
Het os vomer gaat bij rund caudaal naar boven liggen i.p.v. op het
palatum, waardoor er verbinding van de neusholten ontstaat en dus geen
gehele scheiding plaatsvindt. Bij een ziekteproces caudaal daarvan is er
dus uitvloeiing uit beide neusgaten.
Conchae = neusschelpen
Longitudinale laminae: - basis van mesoderm: later verbening
- ectodermale
bekleding
Dorsale concha uit os nasale en sluit aan
bij ethmoidale conchae.
Ventrale concha uit os maxillare.
meati (meatus) = neusgang
Er zitten veel gaten in het bot, omdat er
veel venen doorheen lopen. Deze grote
vene plexus zijn nodig voor de
verwarming en bevochtiging van de lucht.
Achterin de neus zit een zeefbeen (os ethmoidale) die vele openingen
heeft en de gezeefde lucht naar het reukorgaan brengt.
De sinus paranasalis ontstaat door invaginatie van neusepitheel in de
schedelbotten en is een postnatale uitgroei. (sinus frontalis – voorhoofd en
sinus maxillaris - bovenkaak).
De sinus frontalis is vooral verbonden met de caudale neusholte en de
maxillaris met de meer craniale neusholte.
Het paard heeft geen directe verbinding tussen de neusholte en de sinus frontalis, deze
gaat via de maxillaris.
1
, Hoorcolleges respiratie
De luchtzak bij het paard ontstaat uit het eerste kieuwzakje als ventrale
uitzakking en ontwikkeld het middenoor en de buis van Eustachius. Deze
kan geïnfecteerd raken, zwelling caudaal van de kaak, en moet goed
behandeld worden vanwege alle zenuwen die erlangslopen en kunnen
uitvallen. Ook belangrijke venen, dus doodbloeden.
De larynx wordt gevormd uit de 2e en 3e kieuwboog (tongbeenskelet) en
de 4e en 6e kieuwboog (strottenhoofd). Het heeft vele
kraakbeengewrichten, waardoor het beweegbaar is. Er zijn meerdere
spieren voor het sluiten en maar 1 spier voor het openen.
Er kan verlamming optreden als de n. laryngeus recurrens kapot gaat.
De m. circoarytenoideus dorsalis opent de stemspleet;
De m. circoarytenoideus lateralis, m. vocalis, m. ventricularis en m.
arytenoideus transversus sluiten de stempleet, zodat er geen voedsel in
komt.
De longen ontstaan als longknoppen die vergroten tot een linker en
rechter hoofdbronchus. Ze verlengen naar caudaal tussen de slokdarm en
het hart, waar ze bedekt zijn met een viscerale pleura. Uit de
hoofdbronchus splitsen secondaire lobaire bronchi af.
Bij herkauwers en het varken ontspringt de rechter craniale lobulaire
bronchus direct uit de trachea (Bronchus trachealis).
Er ontstaat een tertiaire (segmentale) bronchi die weer verder splitst in de
terminale bronchi (0,5mm diameter). Van daaruit is er een overgang naar
de respiratoire bronchioli en alveoli (ductus en saccus).
De laryngo-tracheale buis is bekleed met endoderm en heeft een
buitenlaag van splanchnisch mesoderm. Uit het endoderm ontstaat
respiratoir epitheel en mucosaklieren en uit het mesoderm bindweefsel,
kraakbeen, gladde spieren, bloedvaten en lymfevaten.
De alveoli worden eerst gevormd van kubisch epitheel dat differentieert
tot:
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IrisZweers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.