Chapter 1: What in the World Is Going on?
De afgelopen decennia heeft de globalisering zich (kwalitatief) verder ontwikkeld dan ooit te
voren. Globalisering is een onvermijdelijk en genadeloos proces van toenemende
geografische spreiding en toenemende functionele integratie tussen economische
activiteiten.
De afgelopen 50 jaar is de wereldeconomie soms geremd door crisissen. Vaak waren ze
kort. Geen één crisis kwam in de buurt van de grote werelddepressie van de 1930’s. Nu was
er de grote crisis van 2008. Betekende deze crisis het einde van globalisatie?
Allereerst de 2 belangrijkste definities van globalisering: één is empirisch en verwijst naar
de structurele veranderingen in organisatie en integratie van de wereldeconomie. De andere
definitie is ideologisch en verwijst naar de neoliberale vrijemarkt-ideologie van het
‘globaliseringproject’.
Hoe je het ook bekijkt, globalisering is nooit een simpel fenomeen geweest. Het begrip
globalisering is vandaag één van de meest gebruikte termen, maar ook één van de meest
misbruikte en verwarrende termen. De volgende meningen botsen wel eens:
- ‘hyper-globalisten’ beweren dat er geen landsgrenzen meer bestaan. De
‘wereld’economie is onvermijdelijk. We zijn aangekomen bij ‘het einde van de
geografie’. Friedman zei: “the world is flat”.
Volgens Peter Dicken (auteur boek) is deze gedachte niet de waarheid, er kan
waarschijnlijk nooit een zodanig hyper-geglobaliseerde wereld bestaan. Wel wordt dit
beeld vaak gebruikt in de politiek op twee manieren:
Neo-liberalen (rechtsen) zeggen dat glabalisering een ideologisch project is dat
ervoor zorgt dat zoveel mogelijk mensen zoveel mogelijk welvaart krijgen.
Anti-globalizers (linksen) zeggen dat globalisering het probleem is. Niet de
oplossing. Globalisering zorgt volgens hun voor ongelijkheid.
- Sceptische internationalisten zeggen dat de wereld tegenwoordig minder open en
minder geïntegreerd is dan voor de Eerste Wereldoorlog.
, Globaliserende processen zijn zichtbaar op (en beïnvloed door) zowel lokaal en globaal
schaalniveau. Deze verschillende schalen zijn zelfs onafscheidelijk met elkaar verbonden. Er
zijn globaliserende krachten aan de gang, maar we hebben zeker geen volledig
geglobaliseerde wereld (volgens het boek). Deze theorie wordt weergegeven in figuur 1.2,
verschillende processen worden hierin weergegeven. Economische globalisering is dus niet
zo
rechtlijnig als in figuur 1.1.
Fig 1.1: globalisering als onvermijdelijk traject. Fig. 1.2: Processen en schalen van globale economische
transformatie.
In figuur 1.2 zijn de volgende processen te zien: Lokaliserende processen,
Internationaliserende processen, Globaliserende processen, Regionaliserende
processen. Dit houdt de wereld in balans qua globalisering. Volledige globalisering is dus
geen onvermijdelijke eindstaat.
Chapter 2: The Centre of Gravity Shifts: Transforming
the Geographies of the Global Economy
The importance of taking a long view: the imprint of past geographies
De economische kaart van de wereld is altijd nieuw, maar nooit af. De oude delen gaan nooit
helemaal weg, maar zitten weer deels in het nieuwe. Het is daarom belangrijk om ook te
kijken wat er allemaal aan voorafgegaan is. Er wordt vaak gediscussieerd over wanneer we
voor het eerst een wereld economie hadden. Voor de een is dat sinds de 16e eeuw, anderen
vinden sinds 1870. Wel is het zo dat we over een tijd van 300 jaar een wereldhandel hebben
gecreëerd met kernen (fabrieken in steden) en periferie (landbouw platteland). Ook dit
veranderd elke keer weer.
Roller-coasters and interconnections
Twee belangrijke kenmerken hebben de wereldeconomie gekenmerkt sinds 1950:
1 > de toegenomen volatiliteit van de totale economische groei
(volatiliteit is mate van beweeglijkheid van een koers van een aandeel of een ander
financieel product.)
Roller-coaster omdat de economie de ene keer rustig en in balans is, maar de andere keer
veel ups en downs heeft. 1950 tot 1970 werd gezien als 'gouden eeuw', terwijl vanaf 2008
juist weer een erge crisis begon. Het kan dus zo weer veranderen, het is heel moeilijk te
voorspellen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HumanGeography101RUG. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.