In dit bestand wordt er een samenvatting gegeven van het boek ''Sportklimmen spelen met evenwicht''. Dit boek is behandeld in het eerste jaar van de ALO.
H1. Sportklimmen in onderwijs en klimcentra
Sportklimmen: het beklimmen van behaakte routes op kunstmatige of natuurlijk wanden,
waarbij het erom gaat volgens bepaalde spelregels steeds moeilijkere routes te klimmen.
Route is met succes beklommen als de klimmer boven komt zonder te vallen of aan
zekeringspunten te hangen of hierop te steunen.
Voorklimmen: brengt het touw boven en is vanaf beneden gezekerd. Bevestigd zich aan
haken die de klimmer onderweg tegen komt.
Naklimmen: het touw is boven en wordt de klimmer vanaf beneden gezekerd.
(topropezekering)
Historie
19e eeuw bergbeklimmen voor rijke mensen.
De Engelse adel bereikten als eersten de hoge bergen. Daarna de Duitsers en Oostenrijkers.
Klommen met heneptouw om hun middel heen.
De eerste haken waren staalhaken. Daarna kwamen de gesloten haken, waarbij de klimmers
zich moesten losknopen.
Toen de eerste karabiners werden gebruikt kwam de vraag of het wel sportief genoeg was.
Omdat je kon uitrusten op de haken.
20e eeuw: Paul Preuss klom zonder touw en haken. (soleren)
Tot WO2 werden steeds moeilijkere routes beklommen. Eerst was het bereiken van de top
belangrijk later werd de route steeds belangrijker.
Toen alle moeilijkste routes waren gedaan, ging men zo recht mogelijke lijnen zoeken, die
met kunstmatige hulpmiddel beklommen werden: artificeel klimmen.
1.2
In de periode 1945-1970 bloeide het artificiële klimmen. De moeilijkste routes werden
beklommen. De manier waarop je boven kwam was niet belangrijk (veel hulpmiddelen:
ladder, haken etc.) als je maar bovenkwam.
Sommige waren vel tegen en gingen er tegenin zij gingen routes vrijklimmen. Uitrusten aan
haken of je eraan omhoog trekken was not done.
De moeilijkheidsgraad was eerst 6. In 1978 liet de UIAA de zevende graad en hoger toe. Paar
jaar later was er de 10e graad.
, In de 80e jaren werd het sportklimmen genoemd. De prestatie stond voorop.
1.3
Sportklimmen is indoor en outdoor:
Outdoor:
Rotsklimmen in hooggebergte (alpinesportklimmen)
Middel-of laaggebergte
Indoor:
Boulderen is de laatste jaren ook erg populair geworden.(ongezekerd klimmen tot een
hoogte van 4.5 meter)
- Recreatie en prestatiesport
Klimwedstrijden zijn meestal indoor.
Eind jaren tachtig werden de eerste kunstmatige klimwanden met verwisselbare grepen
neergezet. Begin 2018 zijn er in Nederland 34 klimcentra en 20 boulderhallen. Vaak gaat het
om nieuwbouw met wanden die zijn opgebouwd uit multiplex platen met een ruwe
structuur voor de wrijving, waarop met verplaatsbare grepen routes zijn uitgezet.
Tegenwoordig wordt voor de moeilijkheidsgraad de Franse gradering gebruikt.
Moeilijkheid wordt bepaald door; de klimtechnische moeilijkheden en door de moeilijkheid
van de totale route.
Wedstrijdklimmen: de eerste wedstrijden waren snelheidswedstrijden. (speedklimmen)
Lead klimmen: het touw omhoog leiden. (difficulty)
Speedklimmen is tegenwoordig een van de drie disciplines van het wedstrijdklimmen. (de
route en de hoogte is overal gelijk) Russen en aziaten zijn er heel goed in,
Bij leadklimmen wordt de route in elke volgende ronde moeilijker en degenen die boven
komen of de groep die het hoogst komt, gaat door naar de volgende ronde. De winnaar is
degene die in de finale het hoogst komt.
Bij wedstrijden wordt er on sight voorgeklommen, waarbij er buiten een gezamenlijke
kijktijd geen informatie wordt gegeven over de route. De klimmers gaan in een ruimte en
mogen elkaar niet zien klimmen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Esmeevosshard. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
