Volledige en heldere uitwerking aantekeningen van de colleges van beleidsprocessen bij Bestuurskunde in 2015 op de Erasmus Universiteit. De colleges zijn gegeven door Peter Scholten en Victor Bekkers. Binnenkort (waarschijnlijk uiterlijk maandag 14 december 2015) zal ook een volledige samenvattin...
HC1. Meervoudige beleidsprocessen in een
veranderende omgeving............................2
HC2. Beleidsproblemen en agendavorming.5
HC3. Sturing.............................................9
HC4. Beleidsvorming en besluitvorming. . .13
HC5. Beleidsuitvoering............................18
HC6. Toezicht en Handhaving...................22
HC7. Beleidsevaluatie en -oordeelsvorming
..............................................................25
HC8. Beleidsdynamiek en leren................29
1
,HC1. Meervoudige beleidsprocessen in een
veranderende omgeving
(Beleidsprocessen, de vier benaderingen van beleid, de vier nieuwe samenlevingen)
De magische driehoek
De politieke werkelijkheid
Beleid heeft een politieke grondslag. De politieke werkelijkheid als sociale
werkelijkheid kan worden gezien als een sociaal geconstrueerde werkelijkheid die
vorm en inhoud krijgt door de interacties waarin allerlei actoren betekenis
verlenen aan maatschappelijke uitdagingen, politieke afwegingen en allerlei
beleidsmatige interventies.
Meervoudigheid van beleid
Beleid en beleidsproblemen kunnen op verschillende manieren worden uitgelegd.
Er zijn meerdere analyses, verklaringen en oplossingen denkbaar.
1. Rationele benadering
2. Politieke benadering
3. Culturele benadering
4. Institutionele benadering
1. De rationele benadering
De maakbare samenleving
De ‘rede’ en rationaliteit overheerst
o Belang van kennis en informatie
o Kosten en baten worden
afgewogen
Beleid is een verzameling doelen en
middelen
Planning en programmering.
Primaat van de politiek
De overzichtelijke beleidscyclus wordt
stapsgewijs verlopen en bestaat uit
heldere afgebakende fasen
Maar: laat de samenleving zich wel doelgericht sturen?
2
, 2. De politieke benadering
De strijdbare samenleving
Beleid is de uitkomst van strijd, onderhandelingen, ruil en
compromisvorming
Arena’s en netwerken zijn van groot belang:
o Actoren
o Belangen en afhankelijkheden
o Machtsbronnen
o Strategieën
Geen stapsgewijs maar chaotisch verloop van de beleidscyclus: fasen
lopen door elkaar.
Maar: zijn de uitkomsten van politieke strijd wel altijd effectief?
3. De culturele benadering
De samenleving als ‘theater’
Politiek en beleid gaat over het overtuigen van mensen
‘Framing’ is zeer belangrijk:
o Beelden, taal, symbolen en verhalen die de interpretatie van
mensen proberen te sturen omdat ze een referentiekader creëren.
o Drama en emotie
o Wilders: “Een zogenaamde asielzoeker dus. In werkelijkheid een
moslimterrorist. Grenzen dicht!!”
o Rutte: “Wij zijn in oorlog met ISIS, niet met de Islam.”
o Aboutaleb: “Het is tijd om IS weg te vagen.”
Beleid als verwoording van een bepaald (gedeeld) beeld
Maar: de samenleving bestaat toch wel uit meer dan alleen beelden en verhalen?
4. De institutionele benadering
De samenleving als ‘ijzeren kooi’ of als verzameling van ‘silos’
Formele en informele regels zijn van groot belang:
o Regels, procedures, routines, systemen, werkwijzen, aanpakken,
richtlijnen etc. Die een eigen werkelijkheid creëren.
Padafhnakelijkheid beleid is vaak het gevolg van een eerder beleid dat
faalde of gebreken vertoonde.
Beleid als gegroeide vanzelfsprekendheid, als een praktijk die gestolt is in
het handelen van mensen en organisaties.
Maar: is het mogelijk om met regel geleid gedrag de samenleving te
veranderen?
De leidraad van dit vak
Aan het eind moet je dit volledig kunnen invullen om een goed cijfer te halen
voor je tentamen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 118465BSKstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
