Doelstellingen Pathologie
De student kan:
De anatomie, fysiologie van het spijsverteringsstelsel beschrijven in relatie
tot de normale vertering en absorptie van voedingsstoffen (herhaling VD1
Blok2)
Mond
Fijnmalen van voedsel en mengen
met speeksel. Het speeksel bevat
enzymen die beginnen met het
afbreken van koolhydraten
(zetmeel).
Slokdarm
Bevat een slijmlaag en geeft
peristaltische bewegingen om de
bolus naar beneden te werken. Aan
het einde zit de slokdarmsfincter
die voorkomt dat de maaginhoud
omhoog stroomt. Als dit wel
gebeurd kan er een ontsteking
ontstaan omdat de wand niet
beschermd is tegen het maagzuur)
Maag
Bevat een beschermende
slijmvlieslaag die ook maagsap
produceert. Het maagsap bevat
zoutzuur (dood bacteriën en activeert spijsverteringsenzymen),
spijsverteringsenzymen, slijm (voor extra bescherming van de maag) en
intrinsic factor (voor de opname van vitamine B12). Bovenste gedeelte
geeft vooral maagsap en het onderste deel kneed vooral. Aan het einde zit
een sluitspier (pylorus/maagportier) die beetje voor beetje voedsel door
laat naar de twaalfvingerige darm. Vloeibaar voedsel passeert sneller dan
vast voedsel en ook een vettere maaltijd duurt langer. Na 1-2 dagen is
alles verteerd (kan vertraagd worden door stress of spanning)
Dunne darm
Hier vindt het grootste deel van de opname plaats. Het begint met de
twaalfvingerige darm (duodenum) waar voeding uit de maag op uitkomt
evenals de kanalen van de alvleesklier en de galblaas. Het alvleesklier sap
bevat enzymen die eiwitten, koolhydraten en vetten afbreken. Het
galblaas sap bevat stoffen die vetten verkleinen. Ook kan de dunne darm
een klein deel spijsverteringsenzymen zelf maken. Na de twaalfvingerige
darm loopt het over in de nuchtere darm (jejunum) waar de grootste
opname plaatsvindt en daarna in de kronkeldarm (ileum) waar alleen hier
vitamine B12 wordt opgenomen, indien nodig kan dit deel de functie van
de nuchtere darm overnemen. De dunne darm is sterk geplooid en bevat
, darmvlokken die de voedingsstoffen kunnen opnemen. Hier verblijft het
voedsel ongeveer 4 tot 8 uur. Vetrijk en lichamelijke inspanning of sport
vertraagt en stress of spanningen versnellen juist. Wanneer nog maar 2
meter van de dunne darm actief is kunnen er opnameklachten ontstaan.
Dikke darm
Eerst komt het voedsel in de blinde darm (caecum) die met een sluitspier
gescheiden is van de dunne darm. Daarna komt het in de dikke darm
(colon) die vier delen kent (van begin tot eind): colon ascendens, colon
transversum, colon descendens en sigmoïd. Te lange ophoud zorgt voor
verstopping en droge ontlasting en een te snelle transport zorgt voor
diarree. Dit kan ontstaan door medicatie, aandoening of slechte
leefstijl/voedingspatroon. Vezelrijk eten en bewegen is belangrijk voor de
darmbewegingen. In de dikke darm worden water en zouten opgenomen.
Er heerst een darmflora met nuttige en schadelijk darmbacteriën.
Wanneer er iets mis is met de nuttige kunnen de schadelijke de overhand
nemen. Dit kan komen door een infectie/ziekte, medicatie, operatie,
bestraling, stress of slechte leefstijl. De Nuttige darmbacteriën bewerken
onverteerde plantenresten (vezels) waarbij stimulerende stoffen voor de
beweging en gassen ontstaan. Ook is de darmflora belangrijk voor de
aanmaak van vitamine k (bloedstolling). De ontlasting bestaat uiteindelijk
uit onverteerde voedselresten, bacteriën, dode darmwandcellen,
galkleurstof, slijm en kleine hoeveelheden water en zouten.
Endeldarm
Hier worden de resten van de voeding tijdelijk opgeslagen. Wanneer deze
vol is ontstaat er een gevoel van aandrang. De anus bevat twee
kringspieren waarvan we de buitenste kunnen beïnvloeden, en heeft als
functie de ontlasting en lucht naar buiten te laten en voorkomen dat
andere bacteriën en schimmels binnen komen.
Lever
De lever heeft een belangrijke functie in het bloedvatensysteem en het
galgangsysteem. Via de poortader stroomt bloed binnen die veel
voedingsstoffen bevat die opgenomen zijn uit de darmen. Deze worden
opgenomen, omgezet, bewaard of weer afgegeven. Er heerst een groot
herstellend vermogen waarbij er weer aangroei en uitgroei tot een
volledige lever kan plaatsvinden. Ook bevat het een grote
reservecapaciteit waardoor bij een lager functionerende lever alsnog goed
de functie gedaan kan worden. Het nadeel is dat er daarom pas laat
klachten ontstaan waarbij de lever vaak al te ver is aangedaan.
Bepaalde functies zijn: koolhydraatstofwisseling (omzetten tot glycogeen
voor opslag en ook weer omzetten naar glucose voor energie),
eiwitstofwisseling (opbouwen van aminozuren tot eiwitten),
vetstofwisseling (losse vetzuren worden omgezet tot onverzadigde
vetzuren en daarna in glucose of lichaamsvet), ontgifting (onschadelijk
maken van toxische stoffen door ze te binden aan het eiwit glucuronzuur
of door ze van structuur te veranderen en uit te scheiden via urine of gal),
vorming van gal (aanmaak van gal voor opslag in de galblaas) en
opslagfunctie (van glycogeen, vetten, aminozuren, vitamines of metalen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Tesjjj. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.